به دنبال خاموشی مقصران خاموشی

گروه اجتماعی : این روزها که بحث قطعی برق نقل محافل است، دیگر کمتر کسی است که نداند ماینرها و دستگاه های ‏استخراج رمز ارزها دلیل اصلی این خاموشی ها به شمار می رود. در مازندران اما به نظر می رسد تعداد ‏این ماینرها به دلیل وجود نقاط دور افتاده و دور از دسترس برای فعالیت های آنها مانند دامداری ها و ‏واحدهای صنعتی متروکه بیشتر از سایر نقاط کشور باشد. در استان هایی مانند البرز و همدان به دلیل ‏قطعی گسترده برق، دستور قطعی برق تمام ماینرهای مستقر مجاز در استان ها صادر شده است اما ‏هنوز در مازندران، خبری از خاموشی مقصران خاموشی در استان نیست.‏

پدیده استخراج ارز دیجیتال از حدود ۲ سال پیش با افزایش قیمت جهانی وارد مرحله جدیدی شد و عده ای ‏سودجو با از برق های خانگی، صنعتی و کشاورزی اقدام به استخراج این نوع ارز کردند.‏

در یکسال اخیر دولت به دنبال قانونی کردن استخراج ارز دیجیتال با تعریفه برق مخصوص به همراه دریافت ‏مالیات است که البته هنوز در مرحله مقدماتی قانونی شدن سپری می کند.‏

دستگاه های استخراج بیت رمز ارز یا بیت کوین که از آن با نام ” ماینر ” یاد می شود، از تجهیزات پر مصرف ‏برق محسوب می شوند. به طور معمول هر ماینر چهار برابر کنتور برق خانگی مصرف دارد.‏

بیت کوین (‏Bitcoin‏)، یک ارز و پول دیجیتال و همچنین یک شبکه برای پرداخت‌های مستقیم و بدون واسطه ‏است. چیزی که بیت کوین را از دیگر پول‌های پیش از خود متمایز می‌کند، غیر متمرکز بودن آن است. ‏غیرمتمرکز بودن یعنی اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند به تنهایی کنترل شبکه را در دست داشته باشد و هیچکس ‏مالک اصلی آن نیست. هیچ بانک، مؤسسه، نهاد یا دولتی بیت کوین را کنترل نمی‌کند. در حقیقت کنترل ‏بیت کوین به دست تمام کاربران آن است.‏

در سال ۲۰۰۸، درست کمی پس از بحران اقتصادی بزرگ آن زمان، یک مفهوم جدید از پول و دارایی به نام ‏بیت کوین ارائه شد که به عقیده بسیاری از اقتصاددانان می‌تواند آینده اقتصاد جهان را متحول کند و یا ‏حداقل شروع کننده این جریان باشد که مخالفان زیادی را نیز به همراه داشت.‏

موضوع بیت کوین همراه با تمام کشورهای دیگر در ایران نیز علاقه مندان و منتقدانی را به همراه داشت و ‏از نظر دولت به عنوان پولی غیر قابل اعتماد و غیر مجاز نامیده شد.‏

با وجود اینکه برای مدت زیادی موضوع ارز دیجیتال یا بیت کوین از خاطره‌ها دور شده بود، این روزها بار دیگر ‏به شکل و موضوع متفاوت نقل محافل مردم کشور از جمله مردم مازندران شده است. در روزهای اخیر در ‏شبکه‌های اجتماعی عکس‌ها و تصاویری از استخراج یا به اصطلاح رایج “ماینینگ بیت کوین” در برخی ‏مناطق کشور دست به دست می‌شود که با موضوع استفاده از برق یارانه‌ای و یا رایگان به دست کاربران ‏شبکه‌های مجازی می‌رسد.‏

با توجه به اینکه دستگاه استخراج بیت کوین با مصرف برق بالایی فعالیت می‌کند، عمده این تصاویر فیلم‌ها ‏از مساجد و یا بخش‌های کشاورزی است که به صورت رایگان و یارانه‌ای از انرژی برق مصرف می‌کنند.‏

استان مازندران نیز به دلیل دارا بودن بیشترین مصرف کنندگان برق یارانه‌ای و رایگان که به واسطه ‏کشاورزی بودن و صنعتی بودن و همچنین تعداد بالای بقاء متبرکه و مساجد، همواره یکی از بیشترین ‏مراکز جلب توجه استخراج کنندگان بیت کوین بوده است.‏

‏ نقش ماینرها در شبکه خانگی برق

ابوذر صالحی مدیر روابط عمومی توانیر در گفت و گو با خبرآنلاین با بیان رشد 3 تا 4 برابری استفاده از ‏ماینرها، در شبکه برق کشور می گوید: «از دی ماه تا کنون رشد بالایی در ماینرها داشتیم که فشار بالایی ‏را بر شرکت برق آورده است.»‏

صالحی درباره دلایلی که ماینرها را مقصر خاموشی می داند، گفت: «در 3 ماه اخیر بر اساس گزارش ها، ‏بار پایه بدون نوسان مشاهده کردیم، به نوعی که حتی در ساعت 12 شب که ناگهان به خاطر زمان ‏استراحت مردم باید با کاهش بار مواجه باشیم هر شب میزان قابل توجهی به صورت مصرف خطی در خط ‏دیده می شود که نشان از فعالیت ماینرهاست. اما دلیل دیگری که نشان می دهد ماینرها در شبکه ‏خانگی شروع به فعالیت کرده اند این است که با توجه به تجهیز شرکت برق به هوش مصنوعی و ‏شناسایی رابطه برق با اینترنت توانسته ایم مراکز استخراج ماینینگ را شناسایی کنیم.»‏

او در خصوص نحوه شناسایی می گوید: «ماینرها برای ماینینگ در کنار برق به اینترنت نیاز دارند با رصد ‏برق با قطع کردن اینترنت در نقاط مختلف می توان مراکز استخراج را شناسایی کرد اما نکته خطرناک و ‏البته تاسف بار این جاست که این روزها ماینرها به شبکه خانگی راه یافته اند و مردم عادی وارد استخراج ‏رمز ارزها شده اند.»‏

‏ صالحی درباره میزان مصرف غیر مجاز ماینرهای خانگی هم گفت: «با توجه به این که در این روزها قیمت ‏رمزارزها به شدت افت کرده برای ماینینگ های مجوز دار استخراج با قیمت برق مصوب به صرفه نبوده و با ‏توافق با ما از اول خرداد خاموش شده اند تا آخر شهریور ماه ولی هم اکنون بیش از 2 هزار مگاوات روزانه ‏برق به صورت غیرمجاز توسط ماینرها مصرف می شود.» پیشتر رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق نیز ‏رمزارزها را به عنوان یکی از عوامل اصلی خاموشی های اخیر ذکر کرده بود.‏

کشف بیش از 3هزار ماینر غیرمجاز در مازندران

مازندران دارای ۲ شرکت توزیع برق است که شرکت توزیع برق منطقه ساری یک میلیون و ۵۳۰ هزار ‏مشترک دارد که از این تعداد ۷۶ درصد مشترکان خانگی، ۴.۹ درصد عمومی و ۵.۱ درصد کشاورزی و هفت ‏دهم درصد نیز مشترکان صنعتی هستند.‏

طبق تعرفه وزارت نیرو، هر کیلووات انرژی برق مصرف برای استان مازندران با قیمت پایه حدود ۷۴ تومان ‏محاسبه می شود که بر اساس نوع مصرف به صورت پلکانی افزایش می یابد. همچنین بر اساس قواعد ‏شرکت برق هر کیلووات ساعت انرژی برای مجموعه های استخراج بیت کوین در فصول سرد سال ۹۷۰ ‏تومان محاسبه می شود که در فصل تابستان و دوران پر مصرف به ۲ برابر افزایش می یابد.‏

سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران پارسال اعلام کرده بود که بیش از ۲۰۰ در خواست و مجوز ‏استخراج رمزارز یا بیت‌کوین در استان ثبت شد که هنوز هیچکدام پروانه بهره برداری دریافت نگرفتند.‏

حالا در اردیبهشت ماه، شرکت توزیع نیروی برق مازندران اعلام کرد که ۸۱ مرکز استخراج بیت‌کوین و دیگر ‏ارزهای دیجیتال طی سال گذشته در استان شناسایی و با همکاری مراجع قضایی تعطیل شده است. از ‏این مراکز بیش از سه هزار و ۳۵۰ دستگاه استخراج بیت کوین کشف و ضبط شده است.‏

شرکت توزیع برق مازندران تاکید کرد که با مشترکان متخلفی که از انرژی برق برای استخراج ارز دیجیتالی ‏استفاده کرده و باعث خسارت سنگین به شبکه شدند مطابق دستورالعمل ارسالی از توانیربرخورد و ‏مبلغی معادل ۶۸ میلیارد ریال بهای انرژی بابت جریمه این دسته از مشرکین صادر شده است.‏