چالش هماهنگی در مرگ دسته‎جمعی مهمانان

گزارش- الناز پاک نیا: در طی سال های اخیر، مساله شکار پرندگان مهاجر به یکی از پرسروصداترین مسائل زیست محیطی در ایران به ویژه در استان مازندران تبدیل شده است. مرگ صدها پرنده یا به ادعان گروه های فعال زیست محیطی مرگ هزاران پرنده از شمار پرندگان مهاجر که سالیانه برای زمستان گذرانی به تالاب های استان های شمالی سفر می کنند یک دغدغه جدی ملی و بین المللی در حوزه سرزمینی مازندران است.
پرندگان مهاجر در تالاب ها و زمین های کشاورزی که عموما دارای مالک خصوصی است زمستان گذرانی می کنند، شکار و فروش پرندگان یکی از راه های درآمد زمستانی اهالی فریدونکنار، سرخرود، محمودآباد، بابلسر در روستاها و شهرهای اطراف است، پس از پایان برداشت برنج و خالی شدن زمین ها از محصول و بارش های پاییزی زمین های کشاورزی انباشته از آب می شود و ایجاد این تالاب های موقت پرندگان مهاجر را به سمت خود می کشاند.
کشاورزان و زمین داران انتظار درآمدزایی از زمین های خود را دارند و چه طعمه ای بهتر از پرندگان لذیذی که مشتریان خاص و پروپاقرص خود را دارد. این شیوه درآمدزایی در طی 300 سال در این مناطق از مازندران صورت می گرفته است و این بهانه ای برای عدم اجرای طرح های ممنوعیت شکار است.
مقاومت های اجتماعی و تقاضای شغل از سوی کشاورزان و نبود درآمد کافی برای زمین داران در فصل زمستان از دلایلی است که سبب می شود این گروه ها در برابر طرح های دولتی مقاومت کنند.

ممنوعیت شکار بی رویه پرندگان مهاجر، مساله ای جهانی است

حجت الاسلام محمدعلی تقوی فرد رییس کل دادگستری استان مازندران در جلسه ای با موضوع طرح ممنوعیت شکار در استان با اشاره به اینکه جلساتی از این دست در مازندران بسیار تشکیل شده اما نتیجه ای نداشته است، اظهار کرد: از نظر وجدانی و اجتماعی و بین المللی مساله شکار پرندگان مهاجر مساله ای حیاتی برای مازندران بوده و یک دغدغه بسیار جدی تلقی می شود.
وی با بیان اینکه مساله محیط زیست و آنچه امروز در این حوزه در مازندران می گذرد به یک بحران و حالت اضطراری تبدیل شده و این در شان نظام نیست که در این باره این اندازه مانور داده شود، تصریح کرد: مشکلاتی که برای محیط زیست در حوزه آبزیان و پرندگان مهاجر رخ می دهد از بی تدبیری و بی فرهنگی خودمان است و این دیگر ربطی به تحریم ندارد.
تقوی فرد به وجود میزان بالای اسلحه شکاری در اختیار مردم در استان اشاره کرد و گفت: وجود این میزان اسلحه شکاری در اختیار مردم در حقیقت آماده شدن برای جنگ با حیوانات است، شاید امروز شکار حیوانات به این میزان در استان رواج نباشد اما وجود این تعداد اسلحه نشان می دهد که زمینه برای شکار بی رویه وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه رفع مشکلات و معضلات در حوزه شکار بی رویه پرندگان یک کارگروهی است و همه مدیری درباره عدم توجه به آن باید پاسخگو باشند؛ اظهار کرد: اینکه امروز پس از سال ها هنوز شکار پرندگان مهاجر وجود دارد و هنوز این امر یک معضل در استان به شمار می رود نشان می دهد دچار بی مسئولیتی شده ایم و کارهایی که کرده ایم نتیجه بخش نبوده است. این امر همچنین متذکر می شود که تمام مشکلات زیست محیطی ناشی از فعالیت نادرست انسان ها است. چندین جلسه شورای تامین برگزار شد اما نتیجه ای نداشته است. اگر امسال هم به شکار بی رویه بی توجهی شود مدیریت مستمر و مشکل هم مضاعف می شود‌.
تقوی فرد ادامه داد: در روزهای پایانی سال گذشته چندین نامه درباره شکار پرندگان رد و بدل شد که نشانه ناهماهنگی است زیرا در روزهای آخر سال رسیدگی به این حجم پرونده کار درستی نبوده، برخی نامه های شورای تامین که می گوید در صرف و صلاح جامعه است که به مساله شکار ورود پیدا نکنیم همان بی مسولیتی است.
رئیس کل دادگستری استان مازندران خواستار هماهنگی محیط زیست، نیروی انتظامی و دستگاه قضایی به ساماندهی مساله شکار در استان شد و گفت: از دادستان مرکز استان به عنوان مدعی العموم درخواست می کنیم که در این زمینه اعمال قانون صورت گیرد تا ظلمی واقع نشود.اگر امروز به بهانه شلوغ کاری برخی افراد کاری انجام ندهیم فردا صداهای دیگری بلند می شوند، هرچند اعتقاد داریم برخی صداها اگر بلند شود بهتر است نشان می دهد که دارد کار صورت می گیرد وگرنه اینگونه نیست که به بهانه سروصدای مجرمین، با تخلف مقابله نکرد.
وی با تاکید بر اینکه امروز شخصیت بین المللی نظام و مازندران به دلیل شکار پرندگان زیر سوال است و این عیب به مدیران قبلی و امروز وارد شده زیرا این معضل را برای هم به ارث گذاشته ایم، بیان کرد: امروز که از شرایط آگهی داریم و همه مدیران نیز حضور دارند باید شرایط اصلاح شده و کار جمعی صورت گیرد.

ضرورت تامین ضمانت اجرایی طرح های ممنوعیت شکار

حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیرکل محیط زیست مازندران نیز در این نشست با بیان اینکه روشی که برای شکار پرندگان در استان به رسمیت میشناسیم تنها روش “دوما” است که از گذشته وجود داشته است، گفت: مابقی روش ها تخلف است و جمع آوری می شوند.
وی با بیان اینکه برای مقابله با شکار بی رویه به کمک همه دستگاه ها نیاز داریم و باید در کنار هم باشیم تا این موضوع تمام شود، بیان کرد: برای ساماندهی شکار نیاز به تصمیمی داریم که ضمانت اجرایی داشته باشد.
ابراهیمی با اشاره به اینکه مشکلی برای جمع آوری دام ها نیست اما فریدونکنار مورد خاصی است ولی نمی دانیم چه تصمیمی بگیریم، گفت: هر روز همکاران محیط زیست روزانه گزارش جمع آوری دام ها را می دهند. در صیدمحله ساری هم قرق شکنی دارند که غیرقانونی است و قطعا مقابله می شود.

مخالفت فرمانداران با ممنوعیت شکار

نصیری فرماندار فریدونکنار نیز با اشاره به اینکه، اینکه گفته می شود در گذشته کاری صورت نگرفته است درست نیست زیرا اتفاقات مناسبی انجام شده و کاهش تعداد دام های “کرس” موید این مطلب است، بیان کرد: در زمینه کاهش صید و ممنوعیت آن نیاز به فرهنگ سازی، همراهی مردم و دامداران وجود دارد.
وی با بیان اینکه در سراسر مازندران دام هوایی وجود دارد، ادامه داد: براساس کنوانسیون رامسر بخشی از تالاب های استان، در فریدونکنار وجود دارد، اینگونه نیست که تنها در این منطقه شکار انجام شود بلکه این امر در همه مناطق استان صورت می گیرد؛ از سویی باید قانونی برای کاهش خرید و فروش پرندگان مهاجر در سراسر استان وضع شود.
فرماندار فریدونکنار با تاکید بر اینکه روش مندی این ساماندهی اهمیت دارد، افزود: بحث فرهنگی و اکوتوریستی در شهرستان در حال رخ دادن است و تلاش می کنیم نظر مردم به پرندگان جلب شود تا خرید و فروش کاهش یابد.
وی اظهار کرد: درست است که باید در مقابله با یک تجارت نادرست ایستادگی کرد اما با کشاورزانی که به توصیه ها گوش کردند و تعداد دام ها را کاهش دادند چه باید کرد! ۳۰۰ تا ۴۰۰ سال در این منطقه شکار صورت می گیرد و یک شب نمی توان آن را به پایان رساند.
حسن زاده فرماندار بابلسر نیز در سخنانی با اشاره به اینکه در چند سال اخیر نگاه دنیا به محیط زیست تغییر کرده است و در عین اینکه باید جلوی نابودی محیط زیست گرفته شود اما جامعه آبستن حوادث است و نباید در این زمینه بی گدار به آب بزنیم، گفت: اینکه کار بر مبنای جمع آوری باشد امری صحیح است اما باید به موازات آن در چندین شهرستان دیگر نیز این امر صورت گیرد و از سویی نیز برنامه های فرهنگی به موازات آن انجام شود. توجه به محیط زیست با کار فرهنگی و زیربنایی صورت می گیرد.

ضرورت تامین یگان حفاظت محیط زیست مازندران

سردار محمود میرفیضی فرمانده انتظامی مازندران نیز در سخنانی با اشاره به اینکه اگر هر دستگاهی در امر مبارزه با تخلف قاطعانه وارد شود مشکل رفع می شود اما برخورد محکم آخرین کار است، گفت: محیط زیست یک پروسه ۵ساله برای ممنوعیت شکار و کاهش صید در نظر گرفته است اما اینکه دقیقا در آغاز فصل صید بگوییم شکار ممنوع است تبعاتی دارد که باید ابتدا با فرهنگ سازی این عوامل را رفع کرد.
وی با اشاره به اینکه مانند مساله ماهیگیری می توان با تشکیل تعاونی صیادان را ساماندهی کرد بر تشکیل شعبه ویژه رسیدگی به تخلفات صیادی در ایام خاص سال تاکید کرد و گفت: نیروهای یگان حفاظت مازندران و محیط بانان برای حفاظت از مناطق حضور پرندگان کفایت نمی کند و باید در فصول موردنیاز نیروهای یگان به صورت ملی در این طرح شرکت کنند.
میرفیضی به مساله پرنده فروشی در مناطقی از مازندران اشاره کرد و افزود: امروز از سایر استان ها و شهرها هم در فریدون کنار پرنده فروشی می شود و محیط زیست باید بیشتر ورود پیدا کند و نیز حفاظت از محیط زیست باید تقویت شود.

رسیدگی به پرونده صیادان دانه درشت در اولویت

دادستان فریدونکنار نیز با اشاره به بخشی دیگر از مشکلات شکار بی رویه پرندگان در این منطقه تصریح کرد: درباره 250فقره پرونده ای که درباره جمع آوری دامگاه ها تشکیل شده است این امر نشان می دهد که هماهنگی و عزم لازم وجود ندارد، این تعداد پرونده در ماه آخر سال 97 به دستگاه قضایی ارجاع شد، این پرونده ها بدون مستندات بود به همین دلیل قضات آنها را رد کردند. در این زمان دیگر دامی وجود نداشت و زمین ها آماده کشاورزی می شد بنابراین زمان مناسبی نبود. در یک پرونده یک فردی که هر روز از بهشهر در فریدونکنار پرنده می فروخت معرفی و به دلیل ضبط یک خودرو پرنده مهاجر، دستگا قضایی وی را به 4 ماه حبس محکوم کرد.
این مسئول نیز با تاکید بر هماهنگی بین بخشی در ساماندهی و ممنوعیت شکار پرندگان مهاجر گفت: باید زمانی که ماموران یگان حفاظت برای جمع آوری دام ها می روند، مامور نیروی انتظامی همراه آنان بوده تا متخلفین دستگیر شوند که اینگونه نشد.
حسینی با اشاره به اینکه درباره توجه به مساله شکار بی رویه، برخی افراد به اسم محیط بان نیز تخلفاتی انجام می دهند که تعجب می کنیم چرا محیط زیست به پرونده آنها رسیدگی نمی کند، گفت: این محیط بان اخراج شد اما شنیدیم دوباره به صورت قراردادی بازگشت به کار شده است، وی هم دامگاه دارد هم پرنده شکار می کند اما خبری از پرونده وی نیست، معتقدیم در این طرح نیز باید ابتدا به سراغ دانه درشت ها برویم تا بتوان بقیه را هم سامان داد.

هر نوع صید پرنده مهاجر، ممنوع!

دادستان مرکز مازندران اما با اشاره به مصوبه شورای تامین مبنی بر اینکه بخشی از صید را مجاز بدانیم، گفت: براساس قانون و مدعی العموم هر نوع صیدی غیرمجاز است مگر اینکه مراحل قانونی آن طی شده باشد. کوتاه آمدن از اجرای قانون از نگاه مدعی العموم تخلف است. در جلوگیری از صید غیرمجاز مطالبه جهانی است و مطالبه مردم است. هیچ فردی حتی مخالف نظام از این اعتراضات حمایت نمی کند چون نگاه به حفظ محیط زیست اولویت است.

دستور نهایی رئیس کل

تقوی رئیس کل دادگستری مازندران در پایان این جلسه اما به دادستان مرکز استان تاکید کرد که بایدممنوعیت صید و شکار پرندگان مهاجر در مازندران اجرایی شود و در تمامی شهرها دادستان در این زمینه پای کار باشند.
وی یادآور شد: محاکم قضایی در این زمینه آمادگی دارند تا به پرونده ها رسیدگی کنند و حتی در شعبه ویژه پرونده های تخلف رسیدگی می شود. محیط زیست و نیروی انتظامی نیز باید هماهنگ با یکدیگر در این زمینه عمل کرده و زمینه برای از بین رفتن تخلف مهیا شود.