مسئولان به داد سی‌سنگان برسند

اعلام حمایت اهالی صلاح الدین‌کلا از شمشادستان سی‌سنگان

حمید تقوی/ چندیست آفت شب پره چالش جدی برای جنگلهای شمال شده و این مسئله به یکی از دغدغه های مسئولین منابع طبیعی و همچنین گروه‌‌ها و کمپین‌های حفاظت از محیط زیست یا دوستدار طبیعت تبدیل شده است.شمشاد یکی از گونه های ارزشمند و منحصر به فرد جنگل‌های هیرکانی شمال کشور است که از سال گذشته به علت شیوع آفت شب پره،در معرض تهدید و نابودی قرار گرفته است.شمشاد هیرکانی با نام علمی بُوکسوس هیرکانا (Buxus hyrcana) درختی همیشه سبز و بومی جنگل های هیرکانی در شمال ایران است که در فهرست گونه های گیاهی در خطر انقراض اتحادیهٔ بین المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار دارد.این گونه درختان به عنوان پناهگاه حیات وحش و نماد میراث جنگل های شمال ایران قلمداد می شود و بهترین رویشگاه آن در ارتفاع 20 تا 400 متری از سطح دریا قرار دارد ولی تا ارتفاع حدود یک هزار و 200 متری درمناطق مختلف جنگلی استان های گیلان، مازندران و گلستان می روید.شب پره، پروانه ای کوچک که با پروازهای شبانه به جان درختان ارزشمند جنگلی شمشاد در شمال کشور افتاد نه تنها خواب از چشمان مسئولان منابع طبیعی منطقه گرفت بلکه در صورت عدم مبارزه جدی،آینده این گونه درختان ارزشمند جنگلی را با چالش جدی روبرو می کند.طبق آمار منابع رسمی تاکنون این آفت حدود هشت هزار هکتار از رویشگاه های شمشاد را تحت تاثیر قرار داده و از این میزان حدود سه هزار و 500 هکتار آن را به طور کل خشک و نابوده کرده است.به اعتقاد کارشناسان و مسئولان سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری در صورتی که در بعد پیشگیری،مبارزه و مهار این آفت اقدامات بنیادین صورت نگیرد بزودی گستره زیادی از رویشگاه های شمشاد شمال کشور از بین خواهند رفت . با وجود اجرای برنامه پیشگیری،مقابله و مهار آفت شب پره شمشاد در عرصه های جنگلی شمال کشور از سوی مسئولان ذیربط اما به گفته برخی از کارشناسان این اقدامات اثربخش نبوده و این آفت در منطقه همچنان ماندگار است. از سال گذشته پروانه‌ای کوچک به نام شب پره شمشاد با پروازهای شبانه به جان درختان ارزشمند جنگلی شمشاد در شمال کشور افتاده آفتی که به گفته کارشناسان شکل گیری ان از یک دهه پیش در ابتدا در کشورهای اروپایی اغاز شده است. این آفت در اوایل خرداد ماه سال گذشته در ابتدا در توده هایی از رویشگاه شمشاد پارک بنفشه منطقه نمک آبرود و پیرامون هتل آزادی خزر چالوس نمایان شده است. یکی دیگر از زیستگاه‌هایی که این روزها با آفت شب پره مواجه است و مورد توجه دوستداران طبیعت قرار گرفته، جنگل سی‌سنگان می‌باشد.این مجموعه که در سالهای گذشته با کاربری تفریحی مورد اقبال زیادی از سوی مسافران قرار گرفته،نیز از هجوم آفت شب پره در امان نمانده است.جنگل سی‌سنگان یک جنگل نمونه و طبیعی از جنگل‌های جلگه‌ای شمال ایران است که ترکیب و تنوع گونه‌های درختی آن جاذبه دارد. در این بوستان جنگلی درختان بلوط با قطر بیش از دو متر و همچنین گونه‌های شمشاد و افرا دیده می‌شود.این پارک علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و توریستی،سیاست حفظ و حراست از گونه‌های نادر و حفاظت‌شدهٔ گیاه شمشاد را به طور جدی دنبال می‌کند. پارک جنگلی سی‌سنگان تنها ذخیره‌گاه بزرگ و منحصر بفرد شمشاد کشور و سطح خاورمیانه است و مساحت قابل توجه و همجوار آن با دریا، به آن زیبایی کم نظیری داده است. وجود کمياب و در حال انقراض شمشاد و نزديکى آن به دريا، قابليت سياحتى جالب توجهى به آن بخشيده است.بخش جنوبی این جنگل،ذخیره‌گاه شمشادی آن به حساب می‌آید که این روزها درگیر آفت شب پره است.گرچه مبارزه و مقابله با این آفت یکی از برنامه های مدیران در مدت اخیر بوده است،اما لزوم اهتمام ویژه در این خصوص ضرورت دارد.در ادامه توجهات و تاکیدات گروه های مردمی دوستدار طبیعت،گروهی متشکل از جوانان صلاح الدین کلا و سی سنگان با نصب  بنرهایی با مضمون‌های هشدار دهنده، خواستار توجه بیش از پیش مسئولین و ورود کارشناسان خبره برای رفع این مشکل شدند.تاکنون و طبق گزارش اداره کل منابع طبیعی مازندران-نوشهر،چندین بار مبارزه به صورت استفاده از محلول و همچنین تله های نوری صورت گرفته ولی آنچه مشخص است این اقدامات کافی نبوده است.همچنین کارشناسان این اداره کل محدودیت استفاده از سموم در مبارزه با آفت شب پره را یکی دیگر از محدودیت های محیط زیستی عنوان کرده اند.بخش دیگری از موانع در مسیر اقدامات اساسی،کمبود اعتبار ذکر شده است که طبق نظر دوستداران محیط زیست این منطقه،باید مدیریت مجموعه گردشگری سی‌سنگان به لحاظ انتفاعی که از این نعمت خدادادی می برد، در این امر مشارکت داشته باشد.