تالاب ها منابع با اهمیتی که نباید ارزش آن را فراموش کنیم

حرف آنلاین: تالاب به نواحی و زمین های خیس باتلاقی و برکه ها با آب مصنوعی یا طبیعی، دائمی و موقت، با آب های ساکن یا روان، شیرین یا شور و نیز زمین های آبی و سواحل دریاها که در زمان جزر کمتر از 6 متر عمق داشته باشند، می گویند.

به گفته مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست ارزش اکولوژیکی تالاب ها 20 برابر جنگل و 200 برابر زمین های کشاورزی است که با توجه به این حقیقت نیاز است، توجه بیشتری به حفاظت از آنها داشته باشیم.

شهر نمونه گردشگری رامسر خاستگاه و زادگاه یکی از بزرگترین معاهده های جهانی در زمینه حفاظت از تالاب ها یعنی کنوانسیون بین المللی رامسر است که این موضوع وظیفه ما را در حفاظت از تالاب ها موجود در کشور به ویژه 22 تالاب ثبت شده در این کنوانسیون، مضاعف می کند.

رامسر در دوم فوریه سال 1971، 13 بهمن ماه 1349 شاهد معاهده ای با یک مقدمه و دوازده بند بین 18 کشور برای حفاظت از تالاب های جهان بود که کنوانسیون بین المللی رامسر نامگذاری شد و امروز 168 کشور با 2188 تالاب عضو آن هستند.

ماموریت کنوانسیون بین المللی رامسر حفاظت و استفاده معقول از کلیه تالاب ها از طریق اقدامات محلی، منطقه، ملی و همکاری بین المللی به منظور کمک به دستیابی به توسعه پایدار در سراسر جهان است.

تالاب ها به لحاظ اکولوژیکی از اهمیت بنیادینی برخوردار بوده و تنظیم کننده منابع متنوع زیستی در تمام سطوح اعم از گونه ها، تولیدات و وراثت و اکوسیستم هستند که منابع با اهمیت به لحاظ اقتصادی، علمی، فرهنگی و تفریحی برای جوامع به شمار می آیند و نقش حیاتی در انطباق و کاهش تغییرات آب و هوایی دارند.

با توجه به اهمیتی که کشورها برای کنوانسیون بین المللی رامسر در عرصه حفاظت از تالاب ها قائل نیستند، در کشور چندان توجهی به این موضوع صورت نگرفته است.

ناصر مهردادی مدیرکل حفاظت از محیط زیست مازندران گفت که با تاسف در کشور این موضوع به خوبی شناخته نشده و در مازندران نیز هیچ کاری برای کنوانسیون جهانی رامسر صورت نگرفته و نیاز است اقداماتی برای معرفی مناسب این کنوانسیون مهم بین المللی برنامه ریزی شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مازندران گفت که 168 کشور جهان امروز عضو کنوانسیون بین المللی رامسر هستند که دو هزار و 188 تالاب با مساحت 2 میلیون و 800 هزار هکتار در این کشورها به نام رامسر نامگذاری شده است.

وی با اشاره به اینکه دو تالاب در مازندران در کنوانسیون بین المللی رامسر به ثبت رسیده است، گفت: تالاب های زیبای دیگری نیز در مازندران داریم که موظف به حفاظت از همه آنها هستیم.

تالاب های میان کاله، گمیشان، فریدونکنار، سرخرود و آشوراده تالاب های استان مازندران هستند که از این میان دو تالاب میان کاله و فریدونکار در کنوانسیون بین المللی رامسر به ثبت رسیده اند.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که به گفته مسوولان از میان 22 تالاب ایران که در کنوانسیون بین المللی رامسر به ثبت رسیده است، 13 تالاب در معرض خطر تخریب قرار دارند که این از نظر وسعت 41 درصد و از نظر تعداد 59 درصد تالاب های کشور را در بر می گیرد.

کارشناسان عواملی نظیر بهره برداری نامعقول، تغییر و تبدیل کاربری زمین های تالاب ها، سد سازی، شکار و صیدغیرقانونی و صدور مجوزهای بیش از حد توان تحمل، کم آبی، اجرای طرح های عمرانی در حوضه های آبخیز تالاب ها، وارد کردن گونه های گیاهی و جانوری غیربومی به بهانه تکثیر و پرورش را از عوامل تهدیدکننده تالاب ها در کشور ذکر کرده اند.

فرماندار رامسر نیز با اشاره به اهمیت کنوانسیون جهانی تالاب ها به نام رامسر و با انتقاد کم توجهی نسبت به این کنوانسیون مهم جهانی با وجود عضویت 168 کشور، در آن، پیشنهاد کرد که برای توجه بیشتر به این موضوع مهم، روز 13 بهمن ماه سالروز تاسیس این کنوانسیون در تقویم رسمی کشور ثبت شود.

حسین سروری با اشاره به اینکه 190 میلیون هکتار ازتالاب های جهانی درکنوانسیون جهانی رامسر ثبت شده است، گفت که در ایران 250 تالاب داریم که 22 تالاب در قالب کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و 5 میلیون و 200 هزار هکتار از مساحت تالاب ها نیز مربوط به ایران است.

وی با اشاره به ویژگی های منحصر به فرد تالاب های ایران و لزوم توجه و حفاظت از آنها، گفت: این تالاب ها محل زیست 160 گونه پرنده مهاجر و بومی است اما با این وجود 13 تالاب ایران از 24 تالاب ثبت شده در کنوانسیون رامسر در حال تخریب است که باید در قالب این کنوانسیون قوانین مربوط به جلوگیری از شکار و صید غیرقانونی، نظارت بر پروژه های عمرانی مغایر با محیط زیست در حوزه این تالاب ها را با جدیت اجرا کنیم.

فرماندار رامسر با اشاره به اینکه این کنوانسیون تنها معاهده بین المللی است که به تاریخ هجری شمسی ثبت جهانی شده است، اظهار داشت: این کنوانسیون یک ظرفیت بزرگ اجتماعی، فرهنگی، پژوهشی و زیست محیطی برای کشور است که با تاسف در سال های اخیر مورد کم توجهی قرار گرفته است.

با راه اندازی کمیته اجرایی دائمی و دبیرخانه کنوانسیون در رامسر این هدف دنبال می شود که این مناسبت تاریخی و بزرگ هر سال 13 بهمن برگزار شود، از سویی با راه اندازی هر چه سریع تر دفتر این کنوانسیون در رامسر با کمک همه سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست و سازمان های دولتی، این امکان به وجود می آید که این کنوانسیون بین المللی در زادگاه آن رامسر و یا حداقل در پایتخت زادگاه آن دایر شود و به همین منظور باید تلاش کرد تا دبیرخانه اصلی آن نیز به ایران منتقل شود.

ناصر مهردادی مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان مازندران در ادامه تصریح کرد: سایت کنوانسیون بین المللی رامسر طراحی شده و قرار است در مراسمی که در اسفند ماه با حضور خانم ابتکار معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار می شود، کار خود را به طور رسمی آغاز کند.

قرار است نشست منطقه ای کنوانسیون بین المللی رامسر، با حضور 22 کشور عضو و همچنین بهره برداری از دبیرخانه منطقه ای کنوانسیون در 11 الی 13 اسفند ماه سالجاری برگزار شود که این فرصت مناسبی برای آگاهی بخشی در خصوص اهمیت تالاب ها و حفاظت از آنها است./ایرنا