«حل معضل بیکاری»؛ فراموش شد

گزارش رئیس جمهور که از نوعی غافلگیری سه ساله برنامه ریزان دولت در مواجهه با واقعیات بازار کار کشور حکایت داشت، بدون ارائه راهبردی موثر و مشخص جهت حل مشکل اشتغال پایان یافت.رئیس جمهور در گفت‌و گوی زنده و مستقیم تلویزیونی خود با مردم، ضمن ارائه گزارشی از عملکرد دولت، به تشریح وضعیت اقتصادی کشور پرداخت.«اشتغال» نخستین محور سخنان رئیس جمهور در گفتگوی شب گذشته بود و برای چندمین بار «بحران بیکاری» از سوی دومین مقام اجرایی کشور به عنوان «مهمترین مسئله» اقتصادی کشور معرفی شد؛ معضلی که روحانی در چندین سخنرانی اخیر خود بر لزوم چاره اندیشی برای آن تاکید کرده است. رئیس جمهور تاکید کرد: «بیکاری می‌تواند معضل بسیار بزرگی برای جامعه و کشور ما باشد؛ بسیار نگران‌کننده است که در داخل خانه یک یا دو و یا حتی بیشتر جوان بیکار باشند. یک جوانی که به سن ۲۵ یا ۳۰ سال رسیده و توان مالی برای ازدواج و شروع زندگی ندارد، عمدتا به دلیل عدم اشتغال و کار مناسب است. مسئله برای همه ما حیاتی است که برای اشتغال جامعه ما یک تلاش جدی انجام بدهیم.»طبق آماری که در سخنان روحانی هم مورد اشاره قرار گرفت، سالانه حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار نفر دانش‌آموخته دانشگاهی متقاضی شغل خواهند بود و علاوه بر این حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار نفر غیر از فارغ التحصیلان دانشگاهی نیز به جمعیت بیکار کشور اضافه می‌شود.از طرفی در حالی نرخ بیکاری سال گذشته ۱۱ درصد اعلام شد که آمار بیکاری و اشتغال عموما مورد انتقاد برخی کارشناسان اقتصادی و بازار کار بوده است؛ از سوی دیگر مسئولان دولتی با مقایسه آماری وضعیت اشتغال نسبت به دولت گذشته، مدعی بهبود نرخ اشتغال در این دولت هستند و بحران بیکاری فعلی را معلول انباشت نیروی متقاضی کار از دولت گذشته در کنار ورودی‌های جدید به بازار کار می‌داند.رئیس جمهور در گفتگوی تلویزیونی خود، در شرایطی که تنها چند ماه به پایان فعالیت دولت یازدهم زمان باقی است،به تشریح وضعیت موجود پرداخت  اما هیچ راهبرد و برنامه مشخصی برای حل این مشکل ارائه نکرد.مرور برنامه ۱۰۰ روزه نخست ریاست جمهوری روحانی نشان می‌دهد که وی در آن زمان گفته بود: «ما برای اشتغال، برنامه‌ جدی خواهیم داشت و جدی‌ترین برنامه‌ اقتصادی‌ام در ماه‌های اول حل معضل اشتغال است؛ بخصوص برای تحصیلکردگان دانشگاه‌ها.» .به گزارش مهر،تصور مردم به ویژه جوانان در زمان انتخابات ریاست جمهوری این بود که روحانی بر اساس شناخت بازار کار ایران و تحلیل و بررسی وضعیت موجوددر آن زمان و پیش بینی دقیق از آینده بازار کار، اقدام به طرح شعارهای انتخاباتی مبنی بر کاهش نرخ بیکاری می‌کند اما آنچه که امروز در سال پایانی ریاست جمهوری روحانی مشاهده می‌شود این است که گویا تحولات بازار کار و اشتغال کشور منجر به غافلگیری برنامه ریزان و مسئولان دولتی شده است که به رغم ارائه آمارهای امیدوار کننده‌ای که  از ایجاد اشتغال ارائه می‌شود، اما همچنان خیل عظیمی از جوانان بیکار هستند و به گفته روحانی، مساله سرازیر شدن جوانان تحصیل کرده از دانشگاه نیز بر کلاف سردرگم بازار کار ایران، گره تازه ای زده است. اظهارات رئیس جمهور موید آن بود که وی و مدیران دولت یازدهم، در سال چهارم فعالیت خود، به تازگی از مختصات و وضعیت بازار کار ایران شناخت پیدا کرده اند.در عین حال اخیرا مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس جمهور نیز عنوان کرد: «در حالی که درآمد ارزی کشور پس از جنگ تا سال ۸۳، معادل ۶۳۰ میلیارد دلار بود، اما این رقم در سال‌های ۸۵ تا ۹۰ (بخشی از فعالیت دولت نهم و دهم) به ۸۴۵ میلیارد دلار رسید که دولت گذشته با این درآمد ارزی می‌توانست برای تمام کسانی‌که وارد بازار کار می‌شوند اشتغال ایجاد کند.»طبق آماری که مشاور اقتصادی رئیس جمهور ارائه داد، میانگین اشتغالزایی در سال‌های ۸۴ تا ۹۳ سالانه فقط ۷۶ هزار شغل بود در حالی که این میزان در بازه زمانی ۷۵ تا ۸۴ به طور میانگین ایجاد سالانه ۶۳۸ هزار شغل بود.همچنین به گفته روحانی «در طول یک سال گذشته از تابستان سال گذشته تا تابستان امسال ۷۰۴ هزار شغل ایجاده شده که این رقم بسیار بالایی است. کشورهایی که در طول دهه گذشته به طور متوسط بالای ۶۰۰ هزار در سال شغل ایجاد کرده‌اند، ۵ کشور بودند؛ یعنی ۷۰۰ هزار شغل برای یک سال، یک رقم بسیار بالایی است، اما در عین حال بیکارهای جدید هم به بیکارهای قبلی اضافه می‌شوند.»