نیلوفر آبی، چالش جدید گردشگری و محیط زیست

آب بندان یا تالاب ها دارای ارزش های چند جانبه بسیار زیادی هستند که حفظ و نگهداری و بهره برداری از آنها نیاز به شناخت این ارزش هاست . تالاب ها علاوه بر اینکه به منظور تامین نیاز آبی کشاورزان در فصل تابستان و همچنین تولید اقتصادی پرورش ماهی دارای ارزش اکولوژیکی فراوانی هستند به عنوان تامین کننده غذا برای موجودات زنده می باشند واب و هوای خوبی را در اطراف خود به عنوان نقش فیلترینگ آلاینده های هوا عمل می کنند و همچنین ارزش تفریحی و توریستی دارند .لازم به ذکر است که بدانیم تالاب ها گاهی محل شکل گیری تمدنهای انسانی بوده اند مثل تالاب بین النهرین که نطفه های شکل گیری تمدنهای مختلف در زمانهای گذشته بوده است .البته رشد جوامع انسانی باعث آسیب هایی در تالابها گردیده است. که بسیاری از زمین های اطراف تالاب ها مورد تعرض سوداگران واقع شده است  وعده ایی این زمینها را مورد استفاده قرار داده‌اند و حجم بالای ورود آلاینده ها به تالاب ها هم از مسائل و مشکلات کلیدی دیگر برای تالابهاست. از آنجایی که ما در کشور خشکی زندگی می کنیم در بحث منابع آبی میان بخش های مختلف رقابت سختی شکل گرفته وتالاب ها در پایین ترین خط حوضه های آبریز قرار گرفته اند و باید با سایر بهره برداران مثل بخش کشاورزی صنعت وشرب رقابت کند .در ایران ۲۸۰۰تالاب وجود دارد که ۹۴  تالاب شناخته شده است واز این میان ۲۴ تالاب به عنوان تالاب بین المللی به ثبت رسیده است .ارزش اکولوژیکی تالابها ۱۰برابر جنگلها و۲۰۰برابر زمین های زراعی است و۶درصد سطح کره زمین را فرا گرفته است  آب بندان نیلوفر آبی به عنوان بزرگترین آب بندان  در محدوده شهری مازندران است  که دارای وسعتی با ۳۴ هکتار بوده که مردم حیدر کلا و حاجی کلا وحمزه کلا از آب این آب بندان برای امر کشاورزی استفاده می کنند.

سال گذشته شهرداری بابل برای بازسازی این تالاب اقدام کرد وبا همکاری اعضای شورای محل درصدد مرمت و بازسازی این آب بندان به عنوان یک مکان تفریحی و گردشگری برآمد و این در حالی بود که با احداث حوضچه آرامش در این  مجتمع از سرازیر شدن آب های کثیف به رودخانه جلوگیری شد وبا استقرار انواع قایق پدال پارویی در این مجتمع وانواع امکانات رفاهی به عنوان یک مکان توریستی مورد توجه قرار گرفت اما با همه تلاش ها و توانمندی های بومی استعلام مورد نظر از محیط زیست گرفته نشد و بدون توجه به شرایط اکولوژیکی و حیاط وحش آب بندان دست خورد هرچند شهردار وقت در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار داشت از گروهی از  کارشناسان مجرب متشکل از اساتید دانشگاهها و محیط زیست با مدارک دکتری برای اجرای مطلوب پروژه گردشگری نیلوفر آبی بهره برده شد اما متاسفانه مطالعاتی درباره زیستگاه اکولوژی پرندگان وماهیان منطقه صورت نگرفت . اداره محیط زیست نیز همانند طبف روال به موقع اقدامات لازم را بعمل نیاورده است.  رئیس محیط زیست شهرستان بابل در این خصوص اظهار داشت: با توجه به ظرفیت خوب این آب بندان در سالهای اخیر به عنوان زیستگاه طبیعی و وحشی برای پرندگان مهاجر بوده است و این در حالی است که بدون استعلام از محیط زیست آب بندان حیدر کلا در حال حاضر به عنوان مکان نا امنی برای پرندگان مبدل گردیده است و احتمال حضور پرندگان را در این مکان کم است .

قنبری ادامه داد : محیط زیست به عنوان یک سازمان وظیفه حفاظت از اکوسیستم های طبیعی کشور و ترمیم اثرات سوء گذشته در محیط  و پیشگیری و ممانعت از تخریب آلودگی  و ارزیابی ظرفیت قابل تحمل محیط  زیست در جهت بهره وری معقول و مستمر از منابع  و برخورد فعال با زمینه های بحرانی بوده است .

قنبری ابراز داشت: مناطقی مانند آب بندان حیدر کلا که دارای ویژگی های خاص و منحصر به فرد اکولوژیک می باشد با تعیین حدود آنها وگونه های با ارزش خاص و نادر تهیه و تدوین ضوابط و استاندارهای زیست محیطی از جمله وظایف  محیط زیست  می باشد که تدوین طرح ها و پروژههای تحقیقاتی و پژوهشی منطقه ای ملی و بین المللی در زمینه مسائل زیست محیطی  از جمله اهداف اصلی است که شهردار وقت در بابل  بدون در نظر گرفتن شرایط علمی آب بندان حیدرکلا آن را تغییر کاربری داده است .

وی  گفت : روشنایی غیر استاندارد و عدم رعایت محیط زیستی فضای ناامنی را برای پرندگان مهاجر به وجود آورده است و امید داریم  این مکان با تدابیر اتخاذ شده در این دوره بتواند دوباره پرندگان مهاجر را به خود جلب نماید.

هرچند که بسیاری از مردم منطقه همانند بهرام مردادمهر دبیر بازنشسته معتقد است این آب بندان به عنوان یک محل تفریحی و تورئیستی باعث رشد و بالندگی منطقه خواهد بود و همچنین بانویی که ساکن منطقه بوده است این باور را دارد که با ازبین رفتن نی زارها آرامش واسایش به ساکنین منطقه برگشته است و بسیاری از معتمدین حیدر کلا براین باورند که با احداث این مکان تفریحی و توریستی این مکان را که در سالهای گذشته به یک مکان ناامن مبدل کرده بود از امنیت برخوردار ساخت  .

حال مشخص نیست چرا اداره محیط در هنگام اجرای این طرح و سرمایه گذاری صورت گرفته هشدارها و اقامات لازم را انجام نداده است و هم اکنون با توجه به فعالیت های صورت گرفته، چه اقداماتی می توان انجام داد؟