میانکاله؛ رهایی یا تکرار تراژدی؟

سوالی که این روزها با آغاز فصل مهاجرت پرندگان به میانکاله، پرسیده می‌شود این است که، فاجعه تلف‌ شدن ۸۹ هزار پرنده مهاجر در میانکاله طی ۲ سال اخیر، تکرار می‌شود یا خیر، آن هم در شرایطی که این تالاب برای برخی گونه‌ها زیستگاه غیرقابل جایگزینی است.
دو سال است که به‌دلیل بیماری بوتولیسم شاهد تلفات پرندگان در میانکاله هستیم که براساس گزارش‌ها تلفات به بیش از ۸۰هزار قطعه پرنده رسیده است.
تراژدی تلخ تلفات پرندگان طی سال‌های ۹۸ و ۹۹ در میانکاله رقم زد به‌طوری‌که روزهای غم‌انگیزی را ر بهشت پرندگان رقم زد.
بعد از مشخص شدن دلیل تلفات پرندگان که باتوجه به انجام آزمایش‌ها بوتولیسم اعلام شد که به‌دلایل مختلف از جمله بحث خشکی و تنش آبی، فاضلاب‌ها و آلودگی و سایر موجب شد که در این راستا ضرورت احیای میانکاله مطرح شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در این‌باره در گفت‌وگو با فارس با نگرانی از وضعیت تالاب میانکاله باتوجه به حضور پرندگان مهاجر، اظهار کرد: در بحث احیای خلیج و تالاب میانکاله برنامه و مصوبات مختلفی داشتیم.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی با اشاره به ورود پرندگان مهاجر در میانکاله، تصریح کرد: دستگاه‌های متولی اقدام خاصی در زمینه احیای میانکاله انجام ندادند و از این شرایط نگران هستیم.
وی در ادامه بیان کرد: یکسری اقداماتی که باید توسط محیط زیست انجام می‌شده، انجام شده و برخی در مراحل پایانی است ولی در سایر موارد شاهد اقدام خاصی نبودم که ما را نگران کرده است.
مدیرکل محیط زیست مازندران در اردیبهشت امسال گفته بود : ۲۵درصد شامل ضلع غربی و ساحل جنوبی تالاب خشک شده که مدیریت ناصحیح آب و نوسانات سطح آب دریای خزر و همچنین تغییرات اقلیمی بی‌تاثیر در سرعت تشدید آب میانکاله نبوده است.
این مسؤول از جمله اقدامات برای احیای میانکاله را شناسایی منابع آلاینده و مطالعه امکان‌سنجی انتقال آب از حوزه همجوار نکارود و پمپاژ آب از دریا به منظورت ایجاد جریان آبی و اکسیژن‌دهی تالاب برای احیای ان ذکر کرد.

فاجعه “مرگ پرندگان” در میانکاله تکرار می‌شود؟
همچنین رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست مازندران نیز در این رابطه اظهار داشت: نباید انتظار داشت فلامینگوها، پلیکان‌ها و برخی گونه‌های دیگر در مناطقی غیر از میانکاله دیده شود.
کوروس ربیعی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه در مهاجرت پرندگان آن چیزی که رایج‌تر است و بیشتر به چشم می‌آید، مهاجرت زمستانه است، اظهار کرد: میانکاله میزبان گونه‌های پرندگان عموما خشکزی و گاها آبزی است و از آن به عنوان بهشت پرندگان مهاجر یاد می‌شود.
وی با اشاره به اینکه میانکاله با تمام تهدیدهایی که دارد به عنوان یکی از مهم‌ترین زیستگاه زمستان گذران پرندگان مهاجر محسوب می‌شود، تصریح کرد: به طور میانگین بین ۷۰ تا ۹۰ گونه پرنده مهاجر برای فصل زمستان به این تالاب مهاجرت می‌کنند.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست مازندران با بیان اینکه چنگر معمولی از مهم‌ترین پرندگانی است که به این تالاب می‌آیند، خاطرنشان کرد: به لحاظ جمعیت، فلامینگو به عنوان بزرگترین جمعیت پرندگان مهاجر زمستان‌گذر در میانکاله داریم.
ربیعی تصریح کرد: حدود ۲۰ گونه انواع مرغابی‌ها، حدود ۴۰ گونه پرنده‌های کنار آبزی، باتلان ها، پلیکان خاکستری به عنوان گونه کمیاب در لیست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت، کاکایی‌ها، پرستوهای دریایی و قوها گونه‌هایی هستند که به تالاب میانکاله مهاجرت می‌کنند.

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست مازندران با اشاره به اینکه از اواخر تابستان، مهاجرت از مبادی مختلف به این تالاب آغاز می‌شود، خاطرنشان کرد: پیک جمعیت پرندگان مهاجر در آبان‌ماه است و به تدریج در اواخر آذرماه، قصد مهاجرت می‌کنند.
ربیعی به زمان سرشماری این پرندگان نیز اشاره و خاطرنشان کرد: سرشماری ها هم درست در زمانی که حداقل مهاجرت، جابه جایی و زمان نیمه زمستانی و در اوایل ژانویه که ۱۰ دی ماه هست انجام می‌شود.
ربیعی ادامه داد: هر چند این روزها با شرایط خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنیم اما آب‌بندان‌ها به صورت طبیعی دارای شرایط تالابی برای تغذیه و پناهگاه این پرندگان محسوب می‌شود.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست مازندران با بیان اینکه تالاب میانکاله برای برخی گونه‌ها زیستگاه غیرقابل جایگزینی است، تصریح کرد: نباید انتظار داشت فلامینگوها، پلیکان‌ها و برخی گونه‌های دیگر در مناطقی غیر از میانکاله دیده شود چرا که آنها ساحل‌های لب‌شور را انتخاب می‌کنند.
ربیعی اشاره به اینکه با توجه به روند خشکسالی و کاهش سطح پهنه آبی میانکاله به نسبت دوران اوج خودش در سالهای ۸۵ و قبل از آن، جمعیت پرندگان مهاجر در میانکاله هم کمتر شده است، گفت: در سال‌های گذشته از سوی دامپزشکی وجود سم بوتولیسم تایید شده و احتمال می‌دهیم این تالاب به خوبی احیا نشده باشد و مجددا شاهد تکرار فاجعه سال‌های قبل باشیم.
وی با بیان اینکه پهنه ۳۵ هکتاری میانکاله را نمی‌توان به آسانی از بار مواد آلی سیل سال ۹۷ خالی کرد و برخی از این اتفاق‌ها طبیعی است، گفت: احتمال وقوع تکرار این فاجعه در مازندران وجود دارد.