مدرک تحصیلی ۷۰ درصد شاغلان غیرمرتبط با شغل‌شان است

معاون سازمان فنی و حرفه ای گفت: به صورت میانگین عدم تطبیق مدارک دانشگاهی با گروه های شغلی بیش از ۷۰ درصد است که به منزله هدررفت منابعی است که دولت برای آموزش های رسمی اختصاص می دهد.

علیرضا حاتم زاده ، اظهار کرد: بر اساس گزارش مرکز آمار ایران از افراد شاغل، مشخص شده که به صورت میانگین عدم تطبیق مدارک دانشگاهی با گروه‌های شغلی بیش از ۷۰ درصد است و حتی در برخی از گروه‌های شغلی این عدم تطبیق به بیش از ۹۰ درصد رسیده است. این مساله باعث هدررفت منابعی است که دولت برای آموزش‌های رسمی اختصاص می‌دهد و از سویی دیگر نیز فرد ۴ تا ۱۰ سال اقدام به خواندن دروسی کرده که فقط منجر به هدررفت عمرش شده است و پس از این دوران وارد مراکز فنی و حرفه‌ای می‌شود و با فردی که دارای مدرک سیکل است همزمان اقدام به مهارت آموزی می‌کند.

معاون آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای افزود: موضوعی که در حوزه برنامه ریزی کلان به آن توجهی نمی‌شود، تقسیم بندی مشاغل بر اساس سطح مهارت است؛ اگر طبقه بندی مشاغل بین المللی ای سکو را بررسی کنید متوجه می‌شوید که کلیه مشاغل در ۱۰ گروه تقسیم بندی و سطح مهارت در آنها دسته بندی شده است که بر اساس آن حداقل ۵۰ درصد از مشاغل موجود در بازار کار نیاز به تحصیلات عالی و دانشگاهی ندارند و افراد می‌توانند با حداقل آموزش‌های رسمی در آموزش و پرورش و گذراندن دوره‌های کوتاه مدت در فنی و حرفه‌ای به شغل مورد نظر خود برسند.

وی ادامه داد: این مساله از دو جهت دارای اهمیت است یکی اینکه منابع اضافه برای آموزش‌های اضافه اختصاص نمی‌یابد و دوم اینکه فرد به جای اینکه با ورود به دانشگاه به مدت ۴ سال نقش مصرف کننده را برای کشور داشته باشد، وارد بازار کار شده و اقدام به ایجاد ارزش افزوده می‌کند.

مجلس باید مبنای برنامه‌های درسی دانشگاه‌ها را بررسی کند

حاتم زاده گفت: کمیسیون آموزش مجلس باید پیگیر باشد و مشخص کند که مبنای برنامه‌های درسی دانشگاه‌ها یافتن شغل در بازار کار است یا حرکت در لبه‌های دانش؟! وزیر علوم سابق صراحتاً اعلام کرد که وظیفه تربیت نیروی کار بر عهده وزارت علوم نیست؛ پس اگر این وظیفه بر عهده دانشگاه‌ها نیست چرا باید ۹۹ درصد هزینه‌های دولت برای جایی تخصیص داده شود که خروجی آن قرار نیست به بازار کار کمکی کند؟ خروجی‌های دانشگاه‌ها پس از این حجم از اعتباردهی باز هم پشت در مراکز فنی و حرفه‌ای می‌ایستند.

وی تصریح کرد: نهادهای نظارتی همچون سازمان بازرسی کل کشور و کمیسیون آموزش مجلس باید به مقایسه خروجی‌ها با هزینه‌ها در مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها بپردازند. اینکه دولت در حال پرداخته هزینه‌های آموزش دانشگاهی است اما فرد پس از فارغ التحصیلی به شغل دیگری روی می‌آورد را باید به دقت بررسی کرد. وقتی دانشگاه رشته تحصیلی معرفی می‌کند باید ببیند این رشته در بازار کار مورد نیاز است یا خیر.

نظام آموزش عالی فقط دنبال تربیت دانشمند است!

معاون آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای گفت: در سیستم آموزش آلمان، کمتر از ۱۰ درصد داوطلبان ورود به دانشگاه به سمت دروس نظری می‌روند و ۹۰ درصد به سمت پلی تکنیک و آموزش‌های مهارتی می‌روند. حوزه نظری برای تربیت دانشمند است نه نیروی کار ماهر.

وی افزود: در واقع نظام آموزش عالی ایران می‌خواهد در سال ۴ میلیون دانشمند تربیت کند در حالی که در بازار کار نیاز به ۴ میلیون نیروی کار ماهر برای فعالیت در عرصه تولید داریم.

۶۵۰۰ استاندارد شغلی داریم

حاتم زاده در مورد استانداردهای فنی و حرفه‌ای، گفت: ما برای سازمان فنی و حرفه‌ای نقش تنظیم گری را مدنظر داریم که استانداردهای ارزشیابی، شغل و مهارت آموزی را در کشور داشته باشیم و هر کسی خواست از آن استفاده کند. در حال حاضر برای یک شغل مثلاً تراشکار ۳ تعریف مجزا داریم در حالی که باید یک تعریف مشخص داشته باشیم و توانایی‌های مورد نیاز در یک جا ثبت شده باشد. اگر همه از یک استاندارد تبعیت کنیم، مشکلی نخواهیم داشت.

وی اظهار کرد: سازمان فنی و حرفه‌ای در حال حاضر برای ۶۵۰۰ شغل استاندارد تعریف کرده است که آمادگی بازنگری و اصلاح هم داریم.