الزامات و بایسته های مازندران پاک

ساری-الناز پاک نیا/ ضرورت تدوین و اجرای برنامه ای فرهنگی و فراگیر در راستای کاهش زباله های رها شده در محیط طبیعی، شهری و روستایی مازندران از سال های گذشته تاکنون احساس می شده است. مازندران پاک درخواست همه مازندرانی ها است اما بیش از همیشه به نحوه صحیح خدمات ارائه شده توسط دستگاه های خدماتی و اجرایی استان بستگی دارد.

یک اصل روانی و اجتماعی تاکید می کند که مردم در مکان های تمیز و شیک کمتر زباله های خود رها می کنند و در مکان هایی که زباله انباشته شده یا دیده می شود،در عرض چند ساعت چندین برابر زباله دپو می شود، از این رو به نظر می رسد طرح مازندران پاک نیاز به تغییرات در شیوه های ارائه خدمات در دستگاه های خدماتی و دولتی نیز پیش از پیوستن مردم به این طرح دارد.

حسین زادگان استاندار مازندران در آغاز اجرای این طرح در استان با اشاره به این که برای اجرای طرح مازندران پاک که یکسال استان را عاری از زباله نگهداریم، همه نهادها، دستگاه ها، شهرداری ها، مردم و سمن ها و رسانه هاپای کار بیایند، گفته بود: اجرای طرح مازندران پاک ۸ اسفند ماه ۹۷ بطور همزمان در سراسر استان آغاز می شود و ضرورت دارد از ظرفیت سمن ها در اجرای این طرح بشکل ویژه استفاده شود.

اما امروز یکی از بزرگترین ضعف های مازندران در داشتن استانی پاک و عاری از زباله، نحوه خدمات رسانی و پاک نگه داشتن استان توسط دستگاه هایی است که این وظیفه را بر عهده دارند.

شهرداری ها در حوزه پاک نگه داشتن مازندران دچار کم کاری و یا سهل  انگاری هایی هستند، نبود سطل های زباله مکفی در خیابان ها و کوچه ها زمینه را برای انباشته شدن زباله فراهم می کند. استفاده از سطل های زباله به اصطلاح مکانیزه نیز دردسرهای خود دارد، در ابتدا اینکه مکانیزه بودن این سطل ها تنها در قدرت جابه جایی آن توسط خودروهای زباله بر است و تنها حمل و نقل آن را برای پیمانکاران آسان تر می کند اما نبود درپوش برای این سطل ها و نیز شستشوی دیر به دیر این سطل ها در خیابان های تمامی شهرهای مازندران نشان می دهد که توجه کافی به این حوزه وجود ندارد.

وسواس در پاک نگه داشتن شهرها، به دلیل هر آنچه کمبود اعتبار و یا کمبود نیروی انسانی عنوان می شود سبب می شود سطل های زباله هرچند مکانیزه بوی بسیار بسیار نامطبوعی از اطراف این سطل ها متصاعد شده و بر زشت شدن چهره خیابان ها و کوچه ها می افزاید.

هنوز بسیاری از شهرداری ها در کوچه ها از سطل های زباله مشبک فلزی در مناطق فرعی استفاده می کنند که حداقل این سطل ها تا زمان جمع آوری 24 ساعت محل دپوی زباله است، سطل های زباله مشبک، ارزان قیمت است و این تنها دلیل استفاده آن است شاید اما این سطل ها به دلیل دسترسی آسان به آن محل تردد گربه و  موش و ضایعات جمع کن ها است؛ این امر نشان می دهد که در حوزه نظافت شهری نیز عزم جدی برای پاک نگه داشتن وجود ندارد و تنها روزمره جمع آوری سطحی صورت می گیرد.

ضرورت نصب سطل های زباله تفکیک شده در خیابان ها و کوچه های اصلی شهرهای مازندران در صورتی که به مازندران پاک می اندیشیم به خوبی دیده می شود، توزیع نایلون های زباله تفکیک شده برای زباله های خشک و تر نیز به بخش مهمی از معضل زباله استان سامان خواهد بخشید اما شهرداری در این حوزه نیز دچار روزمرگی و بروکراسی زدگی هستند و حاضر نیستند از شیوه هایی که شاید هزینه بر و برنامه محور است استقبال کنند.

معضل جدی زباله در روستاها

مهم ترین آسیبی که مازندران در حوزه زباله وارد می شود انباشت و دپوی زباله در روستاها و حاشیه جنگلی و طبیعی آن است. دهیاری ها به وضوح در حوزه جمع آوری و دفن بهداشتی زباله با مشکل مواجه هستند به ویژه روستاها نزدیک به شهرها در مازندران مشکلات بزرگتری دارند. زباله هایی که در روستاها تولید می شود عموما سوزانده می شود و یا بخش مهمی با تاخیر از سوی دهیاری ها جمع آوری می شود. در روستاها نیز به جز مشکلات بیان شده حوزه شهری، کمبود خودروهای جمع آوری زباله و نیروی انسانی این حوزه به شدت بیشتری مشاهده می شود.

فرهنگ سازی در حوزه کاهش زباله و مازندران عاری از زباله می باید با زمینه سازی و ایجاد بسترهای لازم مهیا باشد، شهروندان اگر هم دغدغه تفکیک زباله داشته باشند، نبود سطل های زباله تفکیکی و یا ایستگاه های مکفی جمع آوری آنان را از این دغدغه دور می کند. بوی نامطبوع و شرایط نامساعد سطل های زباله خیابان های اصلی و کوچه های فرعی هم انگیزه برای شهروندان باقی نمی گذارد. از این رو به خوبی مشخص است که مازندران پاک ابتدا باید از دستگاه های اجرایی آغاز شده و سپس شهروندان با دیدن پاکی استان به فرهنگ تولید کمتر زباله، تفکیک زباله و مسائلی از این دست برسند.

سواحل

سواحل مازندران در کنار جنگل و مواهب طبیعی استان از دیگر اماکنی است که زباله در آن موجب احساس دلزدگی می شود. واگذاری طرح های سالمسازی به بخش خصوصی که کمترین اهمیتی به مساله زباله نمی دهد و یا در اختیار قرار دادن این طرح ها به شهرداری ها موجب می شود میزان پاکسازی از زباله در سواحل با میزان ورودی خروجی مسافران در این سواحل همخوانی نداشته باشد از این روست که همواره با حجمی از زباله در سواحل روبه رو هستیم.

کمربندی ها و جاده های برون شهری

ورودی های نازیبا در مازندران یکی از مهمترین مشکلاتی بوده که همواره مورد انتقاد مسئولان ارشد استانی قرار می گرفته است اما مهم ترین نکته در انباشت زباله در کمربندی ها و جاده های برون شهری مازندران، اختلاف نظر دستگاه ها  در حریم بندی این محورها و نیز عدم پاکسازی مناسب این مسیرها از زباله است.

جاده های برون شهری مازندران همچنان از زیبایی های لازم برخوردار نیست و در بیشتر مسیرها، علف های خودرو با ارتفاع چند متری زیبایی های این مسیرها را از بین برده است.

بیشترین حجم مربوط به پاکسازی مازندران از زباله و عاری نگه داشتن استان از زباله بر عهده دستگاه های اجرایی است، دستگاه هایی که به عنوان متولی این حوزه به شمار می روند در صورتی که به وظایف خود به درستی عمل کنند می توانند به عنوان مشوقی برای شهروندان، مسافران و گردشگران نیز به شمار روند و این چرخه می تواند به مازندرانی عاری از زباله کمک کند.