دوراهی دامدار و حیات وحش

اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران در گزارشی به تازگی اعلام کرد که از سال 1395 تاکنون 430 فقره پرونده مربوط به تلفات دامی ناشی از حمله حیوانات وحشی دراین استان تشکیل شده است.

به گزارش حرف، اگر چه در قانون هیچ اشاره ای به میزان پرداخت غرامت در قبال آسیب حیوانات وحشی به دام به جز انسان نکرده اما با این وجود، این قانون، سازمان حفاظت محیط زیست را به عنوان مسئول مدنی پاسخگویی به چنین حوادثی می داند.

از سوی دیگر کارشناسان معتقدند که عامل انسانی زمینه ساز بروز چنین حوادثی بوده و به خاطر دخالت بیش از حد در طبیعت و تغییر بی رویه کاربری ها در زیستگاه وحوش نظیر پلنگ ، خرس و گرگ زمینه حمله آنان را به روستاهای حاشیه جنگل ها فراهم کرده است.

به گفته این کارشناسان، این حیوانات برای یافتن غذای خود نیاز به عرصه زیستگاهی وسیعی دارند و متاسفانه با ساخت جاده ها و زیاد شدن سکونتگاه های انسانی در مناطق جنگل روز به روز زیستگاه آنان کاهش یافته و در نتیجه این حیوانات یا در معرض انقراض قرار گرفته و یا به روستاهای حاشیه جنگل حمله ور می شوند.

رئیس شورای اسلامی روستای ‘مرس ‘ از توابع بخش کوهستانی مرزن آباد چالوس که دامدار هم است، دراین باره گفت:‌ سال ها است دام های موجود دراین روستا از جمله گاو و گوساله درمعرض تهدید حمله حیوانات وحشی مانند پلنگ قرار گرفته اند و چنین حوادثی با نگرانی اغلب روستائیان دامدار این روستا همراه است. به گزارش ایرنا ، صادق تاولی افزود: گزارش های موجود نشان می دهد که از سال 90 تاکنون تنها در این روستا 10 راس گاو توسط پلنگ تلف شده و از بین رفته است.

وی اظهار داشت: برغم اینکه مسئولان حفاظت محیط زیست، جهاد کشاورزی و نیروی انتظامی در این روستا حضور یافته و پس از بررسی علت وقوع این حوادث اعلام کردند تمامی حیوانات اهلی در محل روستا توسط حیوانات وحشی نظیر پلنگ تلف شده اند اما تاکنون سازمان حفاظت محیط زیست ریالی به عنوان غرامت به دامداران این منطقه پرداخت نکرده است.

رئیس شورای اسلامی روستای مرس گفت: از طرفی مسئولان حفاظت محیط زیست بارها به دامداران اعلام کردند که دام هایشان را بیمه کنند و با اینکه عده ای از دامداران، دامشان را بیمه کردند اما وقتی که دام آن ها بنا به دلایلی از بین می رفت در زمان دریافت غرامت شرکت های بیمه گر وجهی که به آن ها پرداخت کردند خیلی ناچیز بود.

تاولی افزود : اوایل ماه جاری نیز یک قلاده پلنگ گرسنه پس از آمدن به پیرامون روستا به یک راس گاو حمله و این حیوان را درید و با اینکه مسئولان ذیربط برای بررسی کارشناسی به این روستا اعزام شدند ولی دامدار طبق تجربه و سوابق موجود امیدی برای دریافت غرامت ندارد.روستای مرس با جمعیتی دست کم 90 خانوار در فاصله حدود 15 کیلومتری مرزن آباد قرار دارد.رئیس اداره حفاظت محیط زیست چالوس نیزگفت: از اوایل سال 1395 شرکت بیمه ‘ما ‘ وابسته به بانک ملت با هدف حفاظت ازمحیط زیست و حفظ گونه های حیات وحش حمایت شده بخشی از ضرر و زیان دامداران براثر حمله حیوانات وحشی به دام ها به دامداران پرداخت می کرد.

ابوالقاسم محمدپور افزود: البته فرآیند پرداخت غرامت به این شکل است زمانی که کارشناسان حفاظت محیط زیست، نیروی انتظامی، جهاد کشاورزی و حتی شرکت بیمه ما پس از ارزیابی اینکه حیوان وحشی در حریم روستا اقدام به شکار حیوانات اهلی کرد غرامت دامداران را پرداخت می کند.

وی ادامه داد: ولی آنچه شنیده شد مسئولان این بیمه به علت افزایش میزان غرامت ها، نتوانستند از عهده آن بر آیند و بنابراین از سال 95 به بعد دیگر غرامتی پرداخت نشد.رئیس اداره حفاظت محیط زیست چالوس گفت: از سال 95 تاکنون حدود 35 فقره پرونده با موضوع حمله حیوانات وحشی به دام که مربوط به حدود 10 روستای حاشیه جنگل های مرزن آباد بوده در این نهاد تشکیل و برای رسیدگی به واحد حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران ارسال شده است.

وی گفت: به دامداران گفته شد که دام هایشان را بیمه کنند ولی متاسفانه بررسی ها نشان داد که آنان رغبتی در این زمینه ندارند و از سویی سازمان حفاظت محیط زیست نیز اعتباری برای پرداخت چنین خساراتی ندارد.منطقه حفاظت شده 30 هکتاری البرزی مرکزی در حوزه شهرستان چالوس در غرب مازندران زیستگاه گونه های مختلف جانوری نظیر مرال ، پلنگ ، خرس ، شوکا ، قرقاول ، کل و بز کوهی است.

* 15 مورد حمله حیوانات وحشی به دام در نور

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نور هم گفت:‌ امسال حدود 15 مورد حمله حیوانات وحشی به دام دامداران در روستاهای این شهرستان گزارش شد که پس از بررسی و تشکیل پرونده به اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران فرستاده شد.

عباس بابایی افزود: طبق اسناد موجود و آنچه شنیده شد بیمه ما وابسته به بانک ملت حدود 2 میلیارد تومان برای جبران خسارت در کل کشور پیش بینی کرد که این رقم در برابر تلفات دامی دامداران توسط حیوانات وحشی بسیار ناچیز بود.وی اظهار داشت: مدعی نیستیم که دامداری در روستاهای حاشیه جنگل باید جمع آوری شود ولی باید باور داشت که حیات وحش نیز حق حیات دارند و زمانی که عرصه قلمرو زیستگاه حیواناتی مثل پلنگ که بسیار وسیع بوده روز به روز تنگ تر می شود بنابراین باید در انتطار چنین اتفاقاتی را داشت.بابایی گفت:‌ قانونگذار تاکید دارد دامدار باید ضمن آنکه دامش را حفظ کند نباید اجازه دهد در محدوده زیستگاه حیات وحش پا بگذارد و باید از این حیوانات بی پناه و بی دفاع که اکوسیستم طبیعت به وجود آن ها وابسته است، دفاع کرد.

* محیط زیست اعتباری برای پرداخت غرامت ندارد

رئیس اداره حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران نیز گفت :‌ براساس پرونده های موجود در بخش حقوقی این اداره کل از سال های گذشته تاکنون، بسیاری از دامداران به علت حمله حیوانات وحشی به ویژه پلنگ دام هایشان را از دست داده اند.

طاهره فضیلت افزود : نکته دیگر آنکه دامدارها نیز طبق گزارش ها ، رغبت چندانی به بیمه کردن دام هایشان ندارند.وی افزود : از سوی دیگر این دامداران پس از خسارت به دامشان طبیعتا احساسات آنها جریحه دار شده و برای جبران خسارت و انتقام جویی با بهره گیری از همه توان سعی می کنند این حیوانات وحشی حمایت شده که برای بقای خود نیاز به غذا دارند را از بین ببرند.

وی ادامه داد: مکاتباتی در سال گذشته در این زمینه با سازمان صورت گرفته که در صورت عدم تخصیص بودجه برای جبران خسارت دامداران به مرور زمان گونه های حیات وحش نابود خواهند شد.مسئول واحد حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران گفت:‌ از سویی هم گفته شده که سازمان حفاظت محیط زیست باید از سرجمع اعتبارات داخلی بودجه ای را برای این بخش تعریف کند تا بتواند به موقع به دامداران خسارت دیده غرامت پرداخت کند.فضیلت افزود : مسئله بعدی انکه در قانون نیز به چنین موضوعی اشاره نشده فقط به صراحت آمده زمانی که حیوان وحشی به انسان حمله کرد و به او آسیب رساند سازمان متولی باید غرامت پرداخت کند ولی در مورد حمله حیوانات وحشی به دام ها این گونه نیست .وی تاکید کرد که باید این حلقه مفقوده شناسایی شود و برای این موضوع از سوی مسئولان ذیربط تدابیری اندیشیده شود و غیراز آن در آینده نزدیک شاهد انقراض روند روز افزون گونه های حیات وحش در جای جای این استان خواهیم بود.

* 430 پرونده حمله حیات وحش در محیط زیست استان

مسئول اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران هم گفت : از سال 95 تاکنون حدود 430 فقره پرونده با موضوع حمله حیات وحش به دام ها در روستاهای این استان به این اداره کل فرستاده شد.کورس ربیعی اظهار داشت: شرکت بیمه ما وابسته به بانک ملت پس از بررسی پرونده ها در سال 95 به 70 نفر و در سال 96 به 14 نفر غرامت پرداخت کرده است.

وی تعداد پرونده های امسال در این زمینه را حدود 70 فقره اعلام کرد و گفت: بیشتر پرونده ها مربوط به حوزه غرب مازندران بوده است.مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی مازندران نیز گفت : علت آنکه دامداران استقبال ضعیفی نسبت به بیمه کردن دام هایشان دارند به خاطر پائین بودن تعهدات دولت در پرداخت غرامت ها است.حمید رضوی نیا افزود: نکته دیگر آنکه درسال زراعی امسال این صندوق حدود 2 میلیارد و 660 میلیون ریال غرامت به دامدارانی که براثر عوامل مانند مارگزیدگی، سقوط از ارتفاعات به مناطق پائین دست، بیماری ، حمله وحوش و آتش سوزی دچارضرر و زیان شدند ، خسارت پرداخت کرد.وی اظهار داشت: هم اکنون هزار و 480 نفر بهره بردار زیربخش دام با برخورداری از 45 هزار و 870 راس دام زیرپوشش این صندوق قرار دارند.