گزارش حرف از آخرین وضعیت آزادراه تهران- شمال ؛ از وعده افتتاح تا بازگشت چینی‌ها

 آزادراه ۳ (ایران) یا آزادراه تهران – شمال نام یک پروژهٔ بزرگ راه‌سازی در کشور ایران است که شهر تهران را به شهر چالوس متصل می‌کند.

مسیر آزادراه از تقاطع غیر هم‌سطح با بزرگراه شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد دره کن، پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به‌تدریج از منطقه کوهستانی توچال عبور کرده سپس توسط تونل بلند تالون به طول ۴۸۵۰ متر این رشته‌کوه را قطع نموده و در دامنه‌های شمالی آن در منطقه دو آب شهرستانک قرار می‌گیرد. (اجرای این قسمت که طول تقریبی آن ۳۲ کیلومتر می‌باشد باعث می‌شود مسیر فعلی حدود ۶۰ کیلومتر کوتاه‌تر گردد) ازآن‌پس مسیر به‌موازات جاده قدیم کرج – چالوس امتداد می‌یابد و در دره سرهنگ وارد تونل البرز به طول ۶۴۰۰ متر شده و در پل زنگوله خارج می‌شود، سپس با عبور از ارتفاعات البرز به‌موازات جاده قدیم کرج-چالوس تا شهر چالوس ادامه یافته و درنهایت با یک تقاطع غیر هم‌سطح به کمربندی چالوس-تنکابن متصل می‌گردد.

پروژهٔ آزادراه تهران-چالوس به‌منظور تأمین ارتباط مطمئن، سریع، و ارزان بین منطقهٔ شمالی و مرکزی کشور و سهولت ارتباط با کشورهای همسایهٔ شمالی درحال اجراست. طرح اولیه آن سال ۱۳۵۳ داده شد که پس از انقلاب سال ۵۷ مطالعات مسیر آزادراه از سوی وزارت راه و ترابری به مسابقه گذاشته‌شده و بهترین طرح توسط هیئتی متشکّل از وزارت راه و ترابری و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نهاد ریاست جمهوری کشور انتخاب شد. در ضمن، در طرح کالبدی منطقهٔ گیلان و مازندران و مجموعهٔ راهبردها و سیاست‌ها، که در سال ۱۳۷۳ به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده، برساخت یک‌راه ارتباطیِ سریع میان تهران و غرب مازندران تأکید شده است. این آزادراه بخشی از «آزادراه سراسری شمال-جنوب» است که کوتاه‌ترین مسیر ارتباطیِ دریای خزر با خلیج فارس بوده و در ترانزیت منطقه نقش عمده‌ای را بر عهده خواهد داشت.

احداث این آزادراه از حدود ۲۳ سال قبل در برنامه اجرایی قرار گرفت. این آزادراهِ در سال‌های اولیه در اولویت پروژه‌های عمرانی دولت‌های ایران قرار نداشت اما در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ یک دوره فعالیت چشم‌گیر صورت گرفت که منجر به احداث و بهره‌برداری از منطقه ۴ آن شد، بر اساس سیاست دولت یازدهم نیز، آغاز به کار مجدد وجدی‌تر ساخت آزادراه تهران-شمال در دستور کار قرار گرفت و طی ۵ سال پیشرفت فیزیکی این آزادراه نسبت به دولت‌های نهم و دهم و پیش‌ازاین قابل‌قبول‌تر بود و عملیات اجرایی بر روی منطقه یک بدون وقفه از اواخر سال ۱۳۹۳ به‌طورجدی شکل گرفت که با مشاهده روند اجرایی پروژه نشان از این بود که هیچ‌یک از نقاط تعطیل نبوده است و به‌طورکلی درحالی‌که برای حدود ۱۷ سال پروژه با پیشرفت سالانه حدود ۱٫۵ درصد پیگیری می‌شد اما از سال ‌۱۳۹۳به بعد ماهانه پیشرفت ۱٫۵ درصد نیز به ثبت رسیده است.

*تخصیص اعتبار ۳۰۰ میلیاردی

رئیس سازمان برنامه‌وبودجه از تخصیص اعتبار ۳۰۰ میلیارد تومانی برای تکمیل فاز یک پروژه آزادراه تهران-شمال خبر داد و گفت: امسال علاوه بر بهره‌برداری از قطعه اول آزادراه تهران-شمال، شاهد بهره‌برداری از ۳۰۰ کیلومتر آزادراه جدید در کشور خواهیم بود.

محمدباقر نوبخت سه‌شنبه ۲۱ خرداد در جریان بازدید از روند پیشبرد قطعه یک آزادراه تهران-شمال عنوان کرد: پس از تخصیص اعتبار به پروژه آزادراه تهران – شمال انتظار می‌رود ظرف دو ماه فاز یک این پروژه تکمیل و زیر بار ترافیک برود.وی ادامه داد: ما موظف هستیم بستر تسهیل در تردد مردم را فراهم کنیم چراکه شایسته نیست مردم، تعطیلات خود را در ترافیک سنگین مسیر شمال کشور صرف کنند.نوبخت اضافه کرد: این تعهد را برای خود ایجاد می‌کنیم و امسال علاوه بر بهره‌برداری از قطعه اول آزادراه تهران-شمال، شاهد بهره‌برداری از ۳۰۰ کیلومتر آزادراه جدید در کشور خواهیم بود.

*تاریخ دقیق افتتاح آزادراه تهران-شمال اعلام شد

رئیس بنیاد مستضعفان تاریخ دقیق افتتاح آزادراه تهران-شمال را اعلام کرد.پرویز فتاح در یادداشتی در صفحه توییتر خود با اشاره به بازدیدی که از این پروژه داشته است، اعلام کرد قطعه اول آزادراه تهران-شمال در دهه فجر امسال به بهره‌برداری می‌رسد.

*چینی‌ها به آزادراه تهران-شمال برمی‌گردند؟

درحالی‌که عملیات اجرایی در قطعه‌های ۱ و ۲ آزادراه تهران-شمال ادامه دارد، فعالیتی در قطعه ۳ انجام‌نشده است و به گفته عضو هیات مدیره شرکت آزادراه تهران-شمال، منابع مالی هنگفت موردنیاز قطعه سوم آزادراه تهران- شمال باعث شده که مسئولان برای تکمیل این مسیر مهم به فکر فاینانس خارجی باشند که در این میان هشت شرکت خارجی چینی و کره‌ای پیشنهاداتشان را ارائه دادند.

به گزارش ایسنا، ۲۰ سال از آغاز ساخت آزادراه تهران-شمال و وعده‌های مسئولان در این زمینه می‌گذرد اما هنوز این آزادراه تکمیل و ساخته نشده است و گره‌ها و مشکلات بسیاری در این مسیر وجود دارد؛ چراکه برخلاف قطعات اول و دوم، هیچ عملیات اجرایی در قطعه سوم آزادراه تهران- شمال آغاز نشده است، چراکه منابع مالی بسیاری می‌خواهد. البته پیش‌ازاین محمد اسلامی – وزیر راه و شهرسازی- در حاشیه بازدید از نمایشگاه حمل‌ونقل گفته بود که برای تکمیل و ساخت قطعات دیگر آزادراه تهران-شمال ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که برنامه‌ دیگری برای شیوه تأمین مالی آن وجود دارد.

علی توکلی -عضو هیات مدیره شرکت آزادراه تهران-شمال- درباره آخرین وضعیت قراردادها و تفاهم‌نامه‌ها برای آغاز عملیات اجرایی در قطعه سوم آزادراه تهران-شمال به ایسنا گفت: برای واگذاری قطعه سوم آزادراه تهران- شمال مناقصه‌های بسیاری برگزارشده و تاکنون حدود ۲۶ صورت‌وضعیت از سوی پیمانکاران به ما ارائه‌شده است.

وی بابیان این‌که افتخار ما این است که بر اساس گزارش رسمی پلیس راهور هیچ سانحه‌ رانندگی در قطعه چهارم آزادراه تهران-شمال رخ نداده است، گفت: اگر این آزادراه تهران-شمال به‌صورت کامل ساخته شود، قطعاً سوانح رانندگی در آن به حداقل می‌رسد این در حالی است که جاده قدیم تهران-شمال یکی از خطرناک‌ترین جاده‌های کشور بوده است.

توکلی در مورد اعتبار موردنیاز برای ساخت قطعه سوم آزادراه تهران-شمال گفت: حجم سرمایه‌گذاری بالایی برای ساخت این قطعه نیاز داریم بنابراین به دنبال فاینانس خارجی هستیم و تاکنون ۸ شرکت خارجی که اکثر آن‌ها چینی و برخی دیگر از کره جنوبی بودند پیشنهادانشان را به ما ارائه دادند.

عضو هیات مدیره شرکت آزادراه تهران-شمال تصریح کرد: شرکت‌های چینی استقبال بسیاری برای ساخت آزادراه تهران-شمال کرده‌اند اما با مشکلات بسیاری مواجه هستند چراکه پس از تشدید تحریم‌ها، آن‌ها نیز محدودیت‌ بیشتری پیدا کردند.

وی بابیان این‌که آمادگی کاملی برای سرمایه‌گذاری خارجی‌ در آزادراه تهران-شمال داریم گفت: قطعه سوم آزادراه تهران-شمال به طول ۴۷ کیلومتر تقریباً  ۴ سال طول می‌کشد تا به‌طور کامل ساخته شود و به بهره‌برداری رسد اما برای برآورد اعتبار موردنیاز افتتاح آن هنوز نمی‌توان عدد دقیقی را بیان کرد چراکه عملیات اجرایی در این قطعه آغاز نشده و ممکن است قیمت بسیاری از ملزومات آن تغییر کند.