معضل ناتمام کشتارگاه‌های دام

گروه اجتماعی: همین چند روز پیش بود که سرهنگ علی قیصری رئیس پلیس آگاهی مازندران از کشتار غیرقانونی دام در ‏یکی از دامداری‌ها در شهرستان نکا با جعل اسناد اداره دامپزشکی خبرداد.  وی گفته: مأموران پلیس ‏آگاهی با اقدامات پلیسی، کشتارگاه غیرقانونی را که در زمینی به مساحت ۷۰ متر مربع داخل یکی از ‏دامداری‌ها راه اندازی شده بود کشف کردند.‏

نبود کشتارگاه صنعتی یکی از معضلات شهرستان های مازندران است که هر بار مسائل و مشکلات تازه ‏ای را در حوزه سلامت و محیط زیست برای این منطقه ایجاد می کند.‏ شهرستان شرق مازندران از جمله نکا، بهشهر، گلوگاه و میاندرود از داشتن کشتارگاه صنعتی محروم ‏هستند و قصابان برای کشتار دام باید فاصله ۷۰ کیلومتری شرق استان تا کیلومتر ۵ جاده ساری – جویبار ‏را طی کنند.‏

در حال حاضر نبود کشتارگاه صنعتی دام در شرق استان علاوه بر سرگردانی قصابان و دامداران، سبب ذبح ‏غیربهداشتی و افزایش قیمت گوشت نیز شده است، این وضعیت درحالی است که سال ۹۰ کلنگ ساخت ‏کشتارگاه صنعتی در شرق مازندران به زمین زده شد و پس از آن مسئولان از ساخت آن پیشمان شدند.‏

هم اکنون نبود کشتارگاه صنعتی در شرق مازندران سبب شده تا بازار کشتارهای سنتی و غیربهداشتی ‏دام در این مناطق پررنگ باشد، همچنین عرضه گوشت بدون لیبل دامپزشکی و کشتار سنتی دام در ‏مناطق شرقی مازندران درپی نبود کشتارگاه صنعتی مشکل دیرینه این مناطق به شمار می رود.‏

به گفته جمعی از قصابان و شهروندان شرق استان در حال حاضر به دلیل نبود کشتارگاه صنعتی، گوشت ‏قرمز مورد نیاز یا از کشتارگاه صنعتی در جویبار و دیگر مناطق مازندران و گلستان تهیه می شود و یا برخی ‏از قصابان اقدام به کشتارهای سنتی و غیربهداشتی دام می کنند.‏

مازندران استان قطب تولید محصولات کشاورزی، دامی، زراعی و باغی بوده و در این استان که سالیان ‏سال بسیاری از روستاهای آن در ارتفاعات به مکان‌های چرا و پرورش دام‌های سنگین بوده، متاسفانه به ‏دلیل کاهش نسل با معضلات و کمبودهایی در حوزه نیازهای دامی مواجه شده است.‏

از سویی با توجه به شیوع ویروس منحوس کرونا، مصرف مواد پروتئینی خصوصا گوشت قرمز در این استان ‏و استان‌های کشور افزایش یافته چرا که مردم با توصیه پزشکان برای تقویت قوای جسمانی خود جهت ‏جلوگیری از سرایت ویروس منحوس کرونا به مصرف بیشتر پروتئین‌ها و گوشت قرمز روی آوردند.‏

اگرچه به دلیل افزایش تقاضای مردمی برای خرید گوشت قرمز و مواد پروتئینی، بازار فروشندگان این حرفه، ‏رونق یافته ولی به دلیل تامین نیازها و رفع کمبودها، بازار واسطه‌ها، دلالان و گاها قاچاق دام و طیور در این ‏استان و استان‌های شمالی رواج یافته است.‏

معضلات نبود کشتارگاه مستقل در ساری

مساله ای که رئیس اتحادیه صنف فروشندگان گوشت قرمز مرکز مازندران می گوید نیز نشان از تایید این ‏مساله دارد. وی که بهمن ماه 99 با تسنیم گفت وگو کرده بود گفته است: به طور میانگین 500 تا 700 ‏راس دام سبک و 50 راس دام سنگین در ساری کشتار روز می‌شود که به دلیل افزایش 67 درصدی نرخ ‏حق‌العمل‌کاری کشتارگاه ساری متاسفانه گرایش قصابان به سمت کشتار خارج از شبکه سوق یافته ‏است که با این کار از نظر بهداشتی، مردم و جامعه در خطر هستند که تمام تلاشمان رامی‌کنیم نظارت ‏کافی در زمینه مقابله با قاچاق داشته باشیم.‏

وی همچنین گفته است برخی دامداری‌ها به دلیل صعودی بودن قیمت گوشت از فروش گوشت ممانعت ‏می‌کنند که این خود یکی از دلایل گران شدن قیمت گوشت است. مازندران به دلیل نداشتن دام کافی قادر ‏به تامین گوشت قرمز خود نبوده که حدود 85 درصد دام‌های مصرفی کشتارگاه‌ها از استان خراسان ‏شمالی وارد استان می‌شود.‏

اصغری نژاد با بیان اینکه مصرف مردم در دوران کرونا افزایش یافته، میانگین مصرف روزانه مردم را در ‏شهرستان 700 تا 800 راس گوشت اعلام کرد و  افزود: در حال حاضر 241 عضو فعال و طباخی داریم و از ‏سال 85 از کشتارگاه سنتی به کشتارگاه صنعتی تبدیل شدیم.‏

وی اعلام کرد: در شرایط کنونی بیشترین نیاز صنف قصابان مرکز استان، داشتن یک کشتارگاه مستقل ‏برای ساری بوده که امیدواریم این خواسته محقق شود.‏

کشتارگاه های دام مازندران در انتظار خوب شدن

در غرب مازندران هم اما شرایط چندان جالب نیست. فرماندار نوشهر از وجود نواقص بهداشتی در کشتارگاه ‏این شهرستان انتقاد کرد و به متولیان این مجموعه دو هفته فرصت داد تا نسبت به رفع نواقص اقدام کنند.‏

به نوشته ایرنا، سعید یزدانی در نشست کارگروه سلامت و امنیت غذایی شهرستان گفته: گزارش های ‏دریافتی از کارشناسان محیط زیست و بهداشت محیط حاکی است که نواقص بهداشتی زیادی در ‏کشتارگاه شهرستان وجود دارد و با وجود مصوبات مختلف کارگروه سلامت در  گذشته، هیچ اقدامی برای ‏اصلاح و رفع نواقص صورت نگرفته است.‏

وی گفت: استفاده نکردن از آب گرم بهداشتی برای شست و شوی لاشه ها، فعال نبودن دستگاه لاشه ‏سوز، نبود مدیریت درست و نظارت صحیح بر هدایت پساب و خونابه های ناشی از کشتار، نامشخص بودن ‏زمان کشتار دام، ورود افراد متفرقه به داخل محوطه، جمع آوری نشدن بموقع  امعاء و احشاء لاشه ها، ‏انتقال گوشت با خودروهای شخصی، نبود چرخ های دستی مخصوص حمل گوشت و نقص دستگاه پیش ‏سرد کن را از جمله مشکلات و نواقص کشتارگاه نوشهر برشمرد و خواستار رفع فوری این مشکلات شد.‏

مساله کشتارگاه های صنعتی در آمل نیز حال و روز خوبی ندارد. کشتارگاه سنتی گلایه های زیست ‏محیطی شدیدی را موجب شده است و هنوز هم خبری از احداث کشتارگاه صنعتی در این منطقه نیست.‏

کشتارگاه سنتی ۳۰ ساله چالوس هم با وجود غیربهداشتی بودن مکان ذبح دام‌ها و مصوبه کارگروه ‏سلامت و امنیت غذایی شهرستان مبنی بر تعطیلی، همچنان به کار خود ادامه می‌دهد که این امر باعث ‏بروز نگرانی در میان مردم شده است.‏

این کشتارگاه در سال های نه چندان دور طبق مصوبه کارگروه سلامت و امنیت غذایی شهرستان به خاطر ‏معضلاتی نظیر رعایت نکردن موازین بهداشتی از جمله سرریز فاضلاب و خونابه آن به داخل رودخانه ‏حفاظت شده چالوس، کوتاهی در شست و شوی لاشه ها و مکان ذبح دام، ورود افراد متفرقه به داخل ‏کشتارگاه، نداشتن چاه جاذب و پیش سرد کن، حمل گوشت با خودروهای شخصی و نبود سردخانه و در ‏نهایت ضعف مدیریت باید تعطیل می شد.‏

تداوم معضلات بهداشتی و زیست محیطی این کشتارگاه به جایی رسیده بود که دستگاه قضایی پای کار ‏آمد و بر اساس حکم صادره دادستان وقت این کشتارگاه در مهر ماه سال ۹۶ پلمب و از ادامه فعالیت آن ‏جلوگیری شد، اما پس از تجمع و اصرار قصابان پس از مدت کوتاهی دوباره بازگشایی شد و همچنان با ‏وضعیت قبلی به فعالیتش ادامه می دهد.‏

مدیرکل دامپزشکی مازندران اما درباره احداث کشتارگاه در منطقه شرق مازندران گفته: کشتار دام در ‏شهرستان‌های گلوگاه، بهشهر، نکا و میاندورود بدون نظارت و سنتی انجام می‌شود.‏

رضوانی با بیان اینکه برای کشتار دام در شرق استان نیازمند احداث مرکز عرضه دام زنده و کشتارگاه دام ‏صنعتی هستیم، افزود: سرمایه گذاری برای دریافت مجوز کشتارگاه صنعتی مراجعه کرد که از نظر ‏دامپزشکی استان مشکلی نداشت. او گفت: طرح ساخت کشتارگاه صنعتی این سرمایه گذار به دلیل ‏مخالفت‌های برخی از دستگاه‌های مرتبط لغو شد.‏

رضوانی از ورود سرمایه گذاری دیگر برای ساخت کشتارگاه صنعتی در شرق استان خبر داد وافزود: این ‏سرمایه گذار تاکنون بخشی از استعلام‌های مورد نیاز برای احداث کشتارگاه صنعتی دام را دریافت کرده ‏است.‏

در چالوس هم با وجود دارا بودن اعتبار، تعلل پیمانکار و نیز تحریم ها موجب کندی روند کار احداث کشتارگاه ‏ها از سال 91 به بعد شده است. در آمل هم یافتن زمین و پیمانکار برای این مهم، هنوز وارد مرحله اجرایی ‏نشده است.‏

مازندران به دنبال واردات گوشت از روسیه

شهریور ماه سال گذشته بود که اتاق بازرگانی مازندران در حال رایزنی برای واردات گوشت گوسفندی از ‏روسیه است.‏

در نشست ویدئوکنفرانسی مدیران اتاق ساری و ولگاگراد و مسئولان مربوطه با هدف واردات گوشت ‏گوسفندی از روسیه، دو نفر از تجار روسیه که در زمینه پرورش گوسفند و کشتارگاه دام فعالیت داشتند، از ‏وضعیت کشتارگاهی و پرورش دام گفتند که یکی از آن‌ها در شرکت خود توانایی کشتار 15 هزار رأس دام ‏و دیگری نیز آمادگی تأمین 25 تن گوشت گوسفند را در شبانه‌روز دارند‎.‎

موضوع مهم در این دیدار راجع به گوشت موردنیاز برای طرف ایرانی بود که دو شرکت حاضر در نشست ‏توانایی تأمین آن را نداشتند و طرف روس متقاعد شد که مجموعاً چهار شرکت خود که در تأمین و کشتار ‏گوشت حلال فعالیت دارند را برای جواب دادن به درخواست اتاق ساری گرد هم بیاورد و پیش از آن نیز این ‏شرکت‌ها قیمت نهایی لاشه و گوسفند زنده را اعلام کنند‎.‎

رئیس اتاق ساری با اشاره به اینکه شرکت‌های اعلام شده از سوی طرف روسی گواهی صادرات از ایران ‏را دارند، آن را یک‌قدم روبه‌جلو عنوان کرد که مسیر توافق را تسهیل می‌کند‎.‎

عبداله مهاجر دارابی با اعلام اینکه درخواست ما بیشتر بر خرید گوسفند زنده است و بااین‌حال اگر در کنار ‏آن به قیمت مناسب برای لاشه گوسفند نیز برسیم، خوب است، افزود: تأکید ما بر سلامت و کیفیت و ‏قیمتی است که برای دو طرف به‌صرفه باشد‎.‎

او اعلام کرد: مازندران آمادگی دارد که در نوبت اول، 5 هزار تن گوشت گوسفند از روسیه خریداری کند و ‏اگر در قیمت به توافق رسیدیم و توانایی تأمین این میزان درخواست برای طرف روس فعلاً میسر نبود، تأمین ‏حداقل 2 هزار تن را باید داشته باشد‎.‎

رئیس اتاق ساری درباره قیمتی که در نشست ویدئوکنفرانس اعلام شد، گفت:‏‎ ‎این عدد با قیمتی که ‏اکنون گوشت گوسفند در کشور ما خریدوفروش می‌شود همخوانی ندارد و متضرر می‌شویم، ضمن آنکه ‏مازندران می‌تواند با قیمت نازل‌تر ازآنچه طرف روس اعلام کرده است، از قزاقستان و گرجستان گوشت ‏گوسفند یا گوسفند زنده وارد کند‎.‎