قطع شمشادها؛ آخرین راه مبارزه !

رییس شورای عالی جنگل با اشاره به اینکه بیش از۵۰ درصد رویشگاه‌های شمشاد شمال کشور دچار آفات و بیماری قارچی است، گفت: شمشادزارهای کشور از حدود سال ۹۱ دچار یک بیماری قارچی به نام «بلایت» شمشاد شدند.

به گزارش حرف، کامران پور مقدم  اظهار کرد: ابتدا این بیماری در سطح کوچکی از شمشادزارها شروع شد و بخش حفاظت و حمایت سازمان جنگل‌ها همراه کارشناسان موسسه گیاه پزشکی مطالعات ابتدایی شناسایی این قارچ را شروع کردند.

وی با بیان اینکه زیستگاه شمشادزارها در مناطق شمالی کشور است و به صورت سراسری از استان گیلان تا استان گلستان پراکنده شده است، تصریح کرد: بر اساس آمار معاونت جنگل سازمان جنگل‌ها مساحت رویشگاه‌های شمشاد در کشور ۷۲ هزار هکتار است که متاسفانه از این مقدار بیش از ۴۰ هزار هکتار آن درگیر آفات و بیماری قارچی است.

رییس شورای عالی جنگل ادامه داد: علاوه بر بیماری قارچی بلایت شمشاد، آفتی به اسم آفت «شب‌پره» نیز شمشادزارها را درگیر کرده است و این دو همزمان در شمشادزارهای شمال کشور فعالیت می‌کنند.

پورمقدم با اشاره به اینکه موسسه گیاه پزشکی تاکنون با روش‌های گوناگونی با بیماری‌ها و آفات شمشادزارها مقابله کرده است، گفت: از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از تله‌های فرمونی، تله‌های نوری و محلول‌های باکتری برای کنترل آفات اشاره کرد.

وی با تاکید بر اینکه کنترل این آفات و بیماری‌ها بسیار دشوار است، تصریح کرد: آفت شپ‌پره چندین نسل دارد و مقابله با آن باید دقیقا بر اساس سیکل تولید مثل آفت باشد، همچنین رویشگاه‌های شمشاد در برخی نقاط جنگلی قابل دسترس نیست و این موضوع کار مبارزه را سخت‌تر می‌کند. علاوه بر این‌ها قارچ بلایت شمشاد می‌تواند تا سال‌ها در خاک زنده بماند و هنگامی‌که شرایط محیطی اعم از رطوبت و دما مناسب شد، دوباره شروع به فعالیت و سطح وسیعی از شمشادزارها را درگیر خود کند.

پورمقدم افزود: آفت بلایت شمشاد فقط مختص شمشادزارهای کشور ما نیست و برخی کشورهای اروپایی و آسیای شرقی نیز این مشکل را دارند اما واقعیت این است که این کشورها هم نتوانسته‌اند این مشکل را به‌طور کامل رفع کنند و همچنان مشغول مبارزه با آن هستند.

*قطع درختان شمشاد فقط در حد یک پیشنهاد است

رییس شورای عالی جنگل در پاسخ به این پرسش که آیا برای مقابله با این بیماری درختان شمشاد قطع می‌شوند یا خیر، توضیح داد: گونه شمشاد یک گونه ممنوع القطع است. از این رو ملاحظات خاص خود را دارد. برخی کارشناسانی که در عرصه رویشگاه‌های شمشاد حضور دارند معتقدند که ممکن است به دلیل خشک شدن بخشی از رویشگاه‌ بر اثر فعالیت آفات و قارچ‌ها، آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای در صورت فراهم بودن شرایط در این نقاط رخ دهد. به همین دلیل یکی از پیشنهادات این کارشناسان قطع و خروج تنه‌های درختان خشک شده است.

پورمقدم‌ با تاکید بر اینکه این روش فقط به عنوان یک پیشنهاد مطرح شده و هنوز هیچ مجوزی دراین‌باره صادر نشده است، اظهارکرد: شورای عالی جنگل هنوز تصمیمی درباره قطع درختان شمشاد نگرفته است و این روش مبارزه در دست مطالعه است. به‌طور قطع شورای عالی جنگل برای آغاز هرگونه روش مبارزه با آفات و بیماری‌ها، شرایط اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی را در نظر می‌گیرد.

*علت بروز بیماری‌ها و آفات در شمشادزارها

وی در ادامه درباره علت بروز بیماری‌های قارچی و آفات در شمشاد زارها گفت: یکی از عوامل اصلی بروز این بیماری‌ها بی‌نظمی‌های اقلیمی در رویشگاه‌های جنگلی به ویژه جنگل‌های شمال کشور است. متاسفانه در سال‌های اخیر در جنگل‌های هیرکانی شاهد تغییر میزان بارش، نوع و پراکنش آن بوده‌ایم حتی اگر در این جنگل‌ها میزان بارش برف کاهش پیدا کند تاثیرات منفی برجای می‌گذارد چراکه برف از عوامل کنترل کننده آفات و بیماری‌ها است.

رییس شورای عالی جنگل با بیان اینکه یکی دیگر از عوامل بروز بیماری‌ها در رویشگاه‌های شمشاد شرایط اکولوژیک است، تصریح کرد: ساختار مناسب اکوسیستم جنگل می‌تواند کنترل کننده آفات و امراض باشد. اگر تعادل در رویشگاه‌های جنگلی بهم بخورد شرایط برای گسترش آفات مهیا می‌شود.

پورمقدم‌ در پایان گفت: به همین دلیل طرح تنفس جنگل در شمال کشور به اجرا درآمد تا اکوسیستم‌های شمال کشور بتوانند تقویت شوند و با کاهش عوامل تهدید و تخریب، جنگل‌های شمال بازپروری یابند./ ایسنا