نظام آموزشی کشور متناسب با بازار کار نیست

ساری-گروه اقتصادی| غلامرضا میرزایی یک مشاور حوزه کسب و کار، مشاوره های تحصیلی و سطوح مختلف آموزش در استان مازندران را متناسب با بازار کار در استان نمی داند و معتقد است که آموزش های صورت گرفته در استان متناسب با دانش روز و نیاز بازار کار در استان نیست.

حرف‌آنلاین، انتخاب رشته تحصیلی دانش‌آموزان و مهارت افزایی دانشجویان می‌تواند نقش بسیار موثری در کار و اشتغال آنان داشته باشد و به طوری که در بسیاری از موارد  در خانواده‌ها فرزندان تحصیل‌کرده اما بیکار مشاهده می‌شود، این نشان می‌دهد که این افراد در رشته‌ای تحصیل کردند که بازار کاری برای آن یا وجود ندارد و یا اشباع شده است. در همین راستا با غلامرضا میرزایی فعال حوزه کسب و کار و مشاوره تحصیلی در گفت و گویی را انجام دادیم.

مهمترین مشکلات حوزه کسب و کار در جامعه مازندران چیست؟

کسب و کار همانند پازلی است بیشتر کل‌نگر و به مجموعه توجه می‌کند. در مازندران ظرفیت‌هایی وجود دارد که باید نیروهای فعال براساس ظرفیت‌های موجود، در راستا آن ظرفیت آمورش ببینند و سپس در آن بخش مستقر شوند.

از آنجایی که رشد جمعیت در جامعه به زیر یک درصد رسیده و با توجه به اینکه جمعیت کشور در حال رفتن به سمت کهنسالی است بنابراین نیاز به نیروی جوان بیشتری در آینده خواهد بود. متاسفانه در حال حاضر بسیاری از دانش‌آموزان برای دستیابی به نیروی کار در حال تحصیل در رشته‌های نظری هستند که در دانشگاه‌ها برای ۷۰ درصد از رشته‌های نظری هیچ شغلی وجود ندارد. این در حالی است که بازار کار نیازمند مهارت‌های فنی است.

باید در حوزه کسب و کار براساس نیازهای استان، از طریق هدایت تحصیلی دانش‌آموزان  نیاز سنجی شود تا نیروی کاری که در آینده وارد بازار کار می‌شوند در راستای نیازهای خود منطقه مورد نظر باشد.

برای قرار دادن جوانان در مسیر درست کسب و کار باید به چه عواملی توجه کرد؟

برای قرار دادن جوانان در مسیر درست کسب و کار باید به عوامل مختلفی توجه کرد که از جمله توانمندی جوان است چراکه در حال حاضر دیده می‌شود که پدر و مادرها با نظرات خودشان برای دانش‌آموزان انتخاب رشته می‌کنند و یا مشاوران نیز براساس تجربیات خود دانش‌آموزان را به سمت رشته‌های مختلف و نامتناسب هدایت می‌کنند.

هر شخصی خصوصیات شخصی برای خود دارند به طوری که برخی‌ها درون گرا و برون‌گرا هستند بنابراین انتخاب رشته برای کسب و کار باید متناسب با افکار و شخصیت‌های فردی دانش‌آموزان باشد.

برای انتخاب رشته‌ درست باید علایق و توانمندی و منطقه زندگی شخص بررسی شود. ایجاد شغل در هر منطقه‌ای متفاوت است و همچنین بستری که شخص را می‌توان هدایت کرد به سمت مدرسه و دانشگاه بسیار مهم بوده به طوری که این موارد می‌تواند در آینده شغلی جوانان تاثیر فراوان داشته باشد.

آیا آموزش در اولویت مباحث اشتغال در جامعه کنونی قرار دارد؟

کودکی که قرار است در کلاس اول ابتدایی ثبت نام کند در طول مسیر کلاس درس در کشورهای پیشرفته، زمینه آموزش‌های خارج از کلاس درس برای دانش‌آموزان ایجاد شده است.

گرچه در حال حاضر در برخی مدارس زمینه آموزش‌های خارج از کلاس درس برای دانش‌آموزان فراهم شده اما به طور گسترده منسجم و سازمان‌ یافته نیست.

به طور مثال مجوز فعالیت به بسیاری از مدارس کار و دانش و فنی و حرفه‌ای داده شد اما در بخش دولتی ظرفیت‌ها و تجهیزاتی که برای دانش‌آموزان کار و دانش و فنی‌وحرفه‌ای وجود دارد کافی و بروز نیست و باید بانگری شود. در حال حاضر هوش مصنوعی و فضای مجازی رنگ و روی بسیاری از کسب و کارها را عوض کرد.

آیا برنامه‌ای را سازمان‌های مرتبط برای ایجاد هماهنگی میان آموزش، پرورش و بازار کسب‌وکار در جامعه، ارائه دادند؟

افرادی که به دنبال احداث واحد صنفی هستند سطح سواد آنان باید بررسی شود۔ در حال حاضر ۶۰ درصد از افرادی که به دنبال راه‌اندازی واحدهای صنفی هستند دارای حداقل مدرک لیسانس هستند.

۷۰ درصد از دانش‌آموختگان رشته‌های مختلف پس از پایان تحصیل واحد صنفی متناسب با تحصیلات خود احداث کردند اما حدود ۵۰ درصد افراد پس از تحصیل به دلیل آنکه یا علاقه‌ای به رشته‌ تحصیلی خود نداشتند ویا مدرک تحصیلی آنان متناسب با واحدهای صنفی نبود بنابراین بیکار ماندند.

واحدهای صنفی کسب و کار در سطح جهانی در حال تغییر است و باید متناسب با آن پیش رفت. از آنجایی که روش کسب و کار از حالت سنتی به مدرن تغییر یافته و هوش مصنوعی نیز در صدر و ارتباط تنگاتنگی با کسب و کارهای مختلف برقرار کرده بنابراین کسب و کارها به دهکده کوچک جهانی نزدیک شدند۔ البته تغییرات ایجاد شده در سطح جهانی متناسب با حوزه کسب و کار در ایران نیست و بسترهای متناسب با کسب و کارهای نوین در سطح جهانی باید با سرعت بیشتری آماده شود.

چطور می‌توان تحصیلات دانش‌آموزان را با کسب و کارشان در آینده متناسب کرد؟

باید زمینه ارتباط میان کسب‌وکار و تحصیلات از دوران ابتدایی شکل گیرد و در ادامه ریل‌گذاری کسب و کار در مقطع اول و دوم متوسطه و سپس در دانشگاه ادامه پیدا کند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان زمینه شناسایی علاقه‌مندی دانش‌آموزان به کسب و کار از سن ۱۵ الی ۲۲ سالگی است.

اگر افکار مربوط به اشتغال و کسب و کار را در کتابی مدور به دانش‌آموزان ارائه شود در این حالت بسترها آماده می‌شود. در حال حاضر بسیاری از دانش‌آموزان نگران ومضطرب هستند که نمی‌توانند متناسب با تحصیلات خود وارد بازار کار می‌شوند که این جای نگرانی نیست چراکه می‌توان با کسب برخی مهارت‌ها در قالب گواهی‌ها و دوره‌های کوتاه مدت مهارت لازم‌ را کسب کرده و در ادامه وارد مسیر کسب و کار و بازار کار شد.

در حال حاضر آینده اشتغال فرزاندان جدید را چگونه می‌بینید؟

گفت و گوها و وبینارهایی که در حوزه تحصیل و کسب و کار برگزار می‌شود باید دانش‌آموزان همراه با خانواده‌ها شرکت کنند چراکه انتخاب رشته و کسب وکار دانش‌آموزان نوعی تصمیم مشترک است. به طوری که تفکرات والدین در حوزه کسب و کار با فرزندانشان متفاوت است به طور کلی آمال و آرزوهای والدین با فرزندان و ولقعیت‌های موجود در جامعه با یکدیگر هماهنگ نیست. گرچه افکار والدین و فرزندان در زمینه کسب وکار لازم و ملزوم همدیگر است زیرا والدین از وضعیت بازار کار در ایران و جامعه مطلع هستند اما فرزندان نیز از روش‌های نوین کسب و کار آگاهی دارند که این موارد باید در یک راستا قرار گیرد و همدیگر را در یک پوشش مشترک قرار گیرد.

به طور مثال در اداره صنعت و معدن برخی اولویت‌ها برای ده سال آینده صنایع تعریف شده که باید نیروی کار متناسب با آن تعریف شود.

والدین چطور می‌توانند به فرزندانشان برای انتخاب رشته متناسب با کسب و کارشان کمک کنند؟

از آنجایی که والدین تجربیات بیشتری داشته و انتظار بهترین آینده را برای فرزندان خود دارند که در این زمینه مسئولان می‌توانند با برگزاری همایش‌هایی در اماکن عمومی همانند پارک‌ها و سایر نقاط برای دختران و پسران و والدین مشاوره‌هایی را به آنان بدهند. بنابراین طی برنامه‌هایی که در سطح استان در حوزه کسب و کار وجود دارد می‌توان آموزش‌هایی را در مدارس و دانشگاه‌ها و محیط شهری به والدین و فرزندان ارائه داد.

بیداری عمومی در این حوزه ایجاد می‌شود زیرا  شغل می‌تواند در هر فردی خوشبختی ایجاد کند. برای داشتن فردی توانمند نیازمند آموزش عمومی است. همانند این مورد که پیش از اجرای مراسمی بسیار مهم می‌توان در زمینه کسب و کار صحبت کرد و راهکار داد. روش‌های کسب درآمد بسیار مهم است که باید در مناطق عمومی همچون مساجد و حتی صدا و سیما نیز در این زمینه معرفی و نکات کلیدی را برای راهنمایی کسب و کار بیان شود.

چرا در حال حاضر اماکن صنعتی با کمبود نیرو مواجه هستند؟

پیشنهادات دفتر کاریابی، جوانان را قانع نمی‌کند. در حال حاضر بسیاری از واحدهای صنعتی نیاز به نیروی کار دارند و حقوق آنان نیز زیر ده میلیون است که نمی‌تواند نیاز آنان را برطرف کند. از طرفی نیز وقتی دستمزدها افزایش پیدا کند در این حالت کارگاه‌ها توان پرداخت بیشتر را ندارند. بنابراین برای کارفرما نیز صرفه‌ اقتصادی ندارد. به همین دلیل کارفرما تعداد نیروهای کمتری را جذب می‌کنند. در خصوص دستفروش‌ها نیز باید گروهی با عنوان سد معبر یا ساماندهی مشاغل شهری ایجاد شود تا این افراد دستفروش ساماندهی گردد.

اگر این افراد شغلی برایشان فراهم شود چنین کاری را نمی‌کنند. گرچه برای مغازه‌داران نیز سنگ‌های زیادی جلوی پایشان وجود دارد که این دوگانگی‌ها موجب می‌شود تا فرد به سمت روش آسان‌تر دستفروشی روی آورد.

مازندران از نظر اشتغال همه جانبه یعنی صنعتی، کشاورزی، گردشگری و سایر موارد بوده و در واقع مازندران ایران کوچک است.

یک مشاوره به جوانان جویای کار بدهید.

زندگی ریل‌گذاری شده است و از مسیر زندگیتان باید مشخص باشد. در واقع ابتدا باید هدفتان تا حدودی در مقطع متوسطه اول  مشخص شود. اگر قصد ماندن در کشور دارید یا رفتن به خارج از کشور دارید

اصلا پول درآوردن در ایران سخت نیست و با توجه به تمام مشکلاتی که در ایران وجود دارد، اینجا مکانی آرام برای رشد و پیشرفت است. بسیاری از افراد رشته‌های تحصیلی که تحصیل کردند منجر به اشتغال نشد بلکه در رشته دیگری بسیاری از افراد برای خود اشتغال ایجاد می‌کنند که مشکلی ایجاد نمی‌کند فقط برای هر شغل باید تحقیق شود که با توجه به توانمندی فرد فعالیتی را آغاز کرد. البته اگر شغل فرد با مدرک تحصیلی‌اش مرتبط باشد در این حالت موفق‌تر هستیم البته برخلاف آن نیز مشکلی ایجاد نمی‌کند.

صحبت پایانی

نیاز است که دغدغه‌ای برای شغل آینده در مردم ایجاد شود و البته هر فردی در هر سنی می‌تواند کسب و کاری برای خود ایجاد کند و با آن برای خود کسب درآمد کند. بسیاری از کارهای فنی درآمدش از کارهای استخدامی بیشتر است.

در بازار کار اگر افراد متناسب با مسیری که زندگی می‌کنند فعالیتی را آغاز کنند مطمئنا به درآمد رضایت بخشی می‌رسند که بتوانند بدون دغدغه زندگی کنند. کسب درآمد سخت نیست اگر متناسب با نیاز منطقه و جامعه مهارتی را کسب کنید.