عیارگیران ، رسم کهن مردم لاریجان مازندران

به گزارش حرف آنلاین ؛ مراسم عیارگیری یا عیارگیران یک سنت قدیمی در بین اهالی روستاهای لاریجان بوده است که اکثر مردم آن منطقه قدمت آن را یکصد سال تعیین کرده اند.

چوپان های محلی با همکاری هم از گوسفند های روستا که در یک محل جمع شده اند، نگهداری می کنند و آن محل را گوسفند سرا می نامند.

هریک از چوپان ها بر حسب وظیفه خود کار کل گله را انجام می دهد یعنی هرکدام از آنها به صورت انفرادی مسئولیت دوشیدن شیر کل گله ، جمع آوری علوفه و … را قبول می کند.

بعد دو هفته نگهداری از گوسفند ها، معمولا در خردادماه که به روز عیار معروف است، همه اهل روستا به دعوت صاحبان گوسفند سرا به صرف ناهار دعوت می شوند و شیرهای دوشیده شده به مهمان ها داده می شود.

هرکدام از چوپان ها شیر گوسفندان خود را با پارچ های درجه بندی شده که در زبان مازندرانی جوله نام دارد، پیمانه می زند که این کار را عیارگیری می گویند.

عیارگیری به این معنا است که گوسفندان هر چوپان به چه مقدار شیر داشته و چه مقدار پیمانه از آن شیر به دست می آید.

تا زمان همکاری چوپان ها، سهم آن ها از کل شیر دوشیده شده کل دام ها می باشد و اگر در مدت باهم بودن مقدار شیر دام ها کم شود ، به همان نسبت از مقدار شیر چوپان ها کم می شود.

عیارگیران برای سنجیدن معیار و میزان سهم هر چوپان از محصول خود برای کل فصل است و اگر شخصی گوسفند سرا داشته باشد در این مراسم شرکت نمی کند.

عیارگیری در گوسفندسرا های شراکتی انجام می شود و روستاییان این سنت را هرساله برگزار می کنند زیرا اگر این سنت از بین رود هرکس مجبور می شود دام های خود را به تنهایی به چراگاه ببرد که به گفته اهالی روستا این امر غیر ممکن است.

ابزار و وسایل مورد نیاز مراسم عیارگیری ، دیگ مسی و پیمانه درجه بندی شده است که شیر دوشیده شده در دیگ مسی با حجم های مختلف ریخته می شود و با پیمانه آن را به صورت دقیق اندازه گیری می کنند.

این روز بهانه ای می شود تا همه اهالی روستا گرد هم جمع شوند و کسانی که با هم کدورت داشتند رفع کدورت کنند.

در بخش لاریجان در تمام روستاهایی که برای دامداری و نگهداری دام، گوسفندان به گوسفند سرا برده می شود از عیارگیران استفاده می کنند.

قابل ذکر است ؛لاریجان یکی از بخش‌های شهرستان آمل در استان مازندران بوده و این بخش جنوبی‌ترین ناحیه مازندران و آمل است و در دامنه‌های شمالی رشته کوه البرز قرار گرفته‌است.