عمارت زباله سهم آملی‌ها از توسعه مازندران

الناز پاک نیا | مرکز دفن زباله مردم آمل و هشت شهر کوچک و بزرگ اطراف آن در تپه ای کوچک نزدیکی شهر آمل و در محور هراز قرار گرفته است، امروز پس از این 30سال، مرکز دفن عمارت تبدیل به کوهی از زباله شده است که هیچ مسئولی پاسخگوی آن نیست.

از عمارت زباله که در منطقه بالادست محور هراز قرار دارد، روزانه صدها تن شیرابه به رودخانه هراز که در پایین دست آن قرار دارد سرازیر می شود. رودخانه کبیر هراز از چشمه ها و آب راه های بالادست خود یعنی همان مناطقی که 150متر طول زباله آن است تغذیه می شود. چشمه ها و آب راه ها به هراز می ریزند و آب شرب آملی ها، آب کشاورزی آملی ها و همه آنچه مربوط به بهداشت این شهر است، همه و همه درگیر یک عمارت است.

کمتر جلسه استانی به مساله زباله عمارت پرداخته می شود، تنش و اختلاف در شورای شهر و عدم انتخاب شهردار آمل نیز موجب شده است کمترین توجه به مساله زباله عمارت، ساخت زباله سوز، تعیین محل دفن جدید صورت گیرد.

عمر دفن زباله در مرکز عمارت به پایان رسیده است و دو بار نیز دادستان این شهر از ورود زباله به مرکز عمارت جلوگیری کرد اما به دلیل نبود زیرساخت های لازم، بار دیگر چاره ای جز دفن زباله در مرکز عمارت نبود.

زباله نور و آمل؛ در دست بررسی!

در حالی که عزم استانی برای راه اندازی زباله سوزهای منطقه ای! در ساری، نوشهر و بابل وجود دارد، درباره آمل اما همچنان همه چیز در دست بررسی است.

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری مازندران در نشست خبری خود از جابجایی محل دپو زباله‌های شهرستان آمل به دلیل مجاور بودن با رودخانه هراز و سد مخزنی البرز خبر داد و افزود: به‌زودی! مرکز دفن زباله در آمل را به روش سلولی و ایزوله خواهیم داشت و این امر اولین نقطه دفن بهداشتی زباله در کشور خواهد بود. همچنین دو طرح زباله‌سوز و بیوگاز نیز در حال بررسی است تا هرکدام مقرون‌به‌صرفه بود، اجرایی گردد.

محمدی تاکامی بابیان اینکه در بابلسر نیز یک فنّاوری داخلی که زباله‌ها را به ریزدانه‌های دوستدار محیط‌زیست تبدیل می‌کند در حال اجراست، اظهار داشت: در نور هم‌محل مناسبی برای دفن زباله نیست و کارخانه کمپوست با ظرفیت ۲۵۰ تن پیش‌بینی و سرمایه‌گذار هم تعیین‌شده است.

درد مشترک آمل و نور اما نتیجه غیرمنطقی

شهرستان نور، محمودآباد و آمل در جوار یکدیگر قرار دارند، هر سه این شهرستان ها در کنار بابلسر و فریدونکنار از شهرهای مرکزی مازندران محسوب  شده و بحران زباله در آنها مشهود است. در نور زباله آشکارا در جنگل دفن می شود، در محمودآباد و بابلسر زباله در ساحل دفن می شود، در آمل هم تکلیف مشخص است.

درحالی که طی حداقل سه و چهار دهه اخیر، زباله این شهرها به آمل منتقل شده است( طی قراردادی در دهه های گذشته شهرداری آمل با دریافت مبالغی این زباله ها را در عمارت دفن کرده است بدون اینکه به عواقب زیست محیطی آن توجه شود و یا هیچ مسئولی نسبت به آن هشداری داده باشد) اما حالا تنها سایتی که برای دفن زباله و راه اندازی زباله سوز و یا هر برنامه ای که برای جایگزینی مرکز عمارت پیش بینی می شود با مخالفت مواجه شده است.

تنش درباره محل دفن جدید و سکوت9 ماهه!

در دی ماه سال 97، در شورای برنامه ریزی استان اما تنش نماینده نور موجب شد تا نتوان درباره مرکز دفن جدید آمل تصمیم گرفت. محمد محمدی تاکامی مدیرکل دفتر امور شهری استانداری مازندران در ادامه این جلسه با اشاره به وضعیت نامطلوب دفن زباله در شهرهای آمل،نور و محمود آباد گفته: در جاده هراز زمینی برای دپوی زباله تهیه شده اما این زمین دارای شیب تند بوده و در حاشیه رودخانه نیز وجود دارد و باید نسبت به تهیه زمین جدید برای دپوی زباله اقدام شود.وضعیت این منطقه بسیار بحرانی است و احتمال رانش منطقه در محور هراز وجود دارد.

به نوشته رسانه ها، در ادامه این جلسه رئیس محیط زیست مازندران خواهان همکاری شهرستان های نور،محمودآباد و آمل در زمینه محل دفن زباله شد و از نمایندگان این مناطق خواست تا اگر زمینی مناسب در اختیار دارند برای معضل زباله آمل استفاده گردد که با واکنش اسماعیلی نماینده مردم نور در مجلس شورای اسلامی مواجه شد.اسماعیلی با ابراز این نکته که اجازه ورود زباله های آمل به نور را نخواهد داد به رسم اعتراض جلسه را ترک کرد.

نگاه‌های منطقه‌ای در کنار بی‌توجهی استانی!

احمد حسین زادگان استاندار مازندران در ادامه این جلسه وساطت کرده و با بیان اینکه بخشی از عقب ماندگی مازندران را ناشی از بروز برخی اختلاف سلایق سیاسی و نگاههای منطقه ای حاکم در مجموعه مدیران اعم از استانی و ملی است،اظهارکرد: منطقه آزاد و پسماند از جمله دغدغه ها به شمار می رود و تاکنون حل نشده است و باید این مسائل را جمع و حل کنیم و از ظرفیت دولت و مجلس در این راه بهره گیری کنیم.

حسین زادگان با بیان اینکه در حال حاضر زمین مناسب برای دپوی زباله در منطقه نور و آمل زمین پاساکش خواهد بود گفت: یا باید این زمینه تایید و یا زمین دیگری که مورد توافق بخش های مختلف باشد، تهیه شود.

از آن جلسه به بعد، دیگر خبری از وضعیت عمارت، زباله آمل و مسائلی از این دست نیست. آملی ها همچنین هم نشین زباله هستند و مسئولان استانی نیز در پی نگاه های منطقه ای موجود سکوت کرده تا تنش خاتمه یابد.

نقش نماینده مردم آمل در بحران عمارت

خوب یا بد هرچه هست،  به نظر می رسد حرف آخر را درباره مرکز دفن زباله آمل، یوسفیان ملا خواهد زد. در آستانه انتخابات و قدرت تاثیرگذاری این نماینده مجلس، به نظر می رسد باید منتظر اقدامات این نماینده مجلس ماند اما نکته ای که وجود دارد این است که یوسفیان به هر اندازه به راه، آب و طرح هادی روستاها توجه دارد به مساله زباله توجه نکرده است و شاید دلیل آن، رقابت با اعضای شورای شهر بر سر انتخابات باشد. یوسفیان ملا به دلیل اینکه اعضای شورای شهر هم در زمان انتخابات در رای شهری با وی هم رای هستند، کمتر به مسائل شهری توجه کرده است. توجه به روستاها و رای نهفته و با کیفیت آن در برابر رای سست و در معرض تغییر شهری شاید موجب شده است که شهر آمل نتواند در این زمینه به جایگاه مناسب خود  دست یابد.

یوسفیان ملا تنها در روز خبرنگار در جمع خبرنگاران آملی حاضر می شود و پاسخگوی تعداد اندکی سوالات بود که از قضا یکی از آنها مساله زباله و عمارت بود. نماینده مردم آمل در این باره با اشاره به اینکه امروز سازمان بازرسی کل کشور و نیز وزارت کشور، پاساکش(گزینه مرکز دفن جدید و زباله سوز آمل) را به دلیل شرایط شیب تند آن و احتمالا رانش و ریزش رد کرده اند، گفت: در آن زمان و امروز تنها سایتی که می توان در آن مرکز دفن جدید و زباله سوز ایجاد کرد، پاساکش است، برای در اختیار گرفتن آن یک میلیارد تومان علی الحساب به حساب اوقاف واریز شده است اما این دو نهاد پاساکش را مناسب نمی دانند. ما سایت منان در مرز آمل و نور را پیشنهاد دادیم، یک روز ربیع فلاح به صورت شخصی نزد من در آمل آمد و گفت که درباره منان سخن نگویید، بزرگی از مسئولان کشوری(اهل مازندران و بلده نور) گفته است که نباید در آن، مرکز زباله ایجاد شود؛ از منان بگذرید.

وی ادامه داد: حسین زادگان استاندار مازندران اما در روزهای نخست حضورش در استانداری گفت که من انجام می دهم اما به نظر می رسد وی نیز نتوانست این وفاق را ایجاد و بزرگان منطقه را به این کار راضی کند!(اشاره به جلسه ای که در بالا بیان شد) حالا با این شرایط به مسئولان استانی گفتیم در شرایط فعلی همین پاساکش وجود دارد و نمی شود مرکز دفن جدیدی پیدا کرد. وزارت کشور این استدلال را پذیرفت و امروز برای تصویب مرکز پاساکش به عنوان مرکز دفن جدید زباله دیگر مانعی قرار نداده است.

به گفته یوسفیان ملا، امروز تایید پاساکش در انتظار تصمیم شورای تامین استان است.

سوای مساله زمین و سایت جدید دفن، مساله تکنولوژی در نظر گرفته شده برای مرکز زباله آمل، محل سرمایه گذاری و اعتبار مورد نیاز برای راه اندازی آن و تعیین تکلیف آن نیز در هاله از ابهام قرار دارد.

در حالی که علیرغم شعارهای ارائه شده، نگاه به توسعه مازندران استانی است اما حل مسائل بزرگ استان مانند زباله به صورت شهرستانی صورت می گیرد، در آستانه انتخابات هر شهرستانی به پشتوانه نمایندگان آن منطقه برای مشکل خود چاره اندیشی می کند و استانداری نیز چاره ای جز تسلیم شدن ندارد. چگونه می توان امید داشت در روزهای نزدیک به انتخابات که همه مسائل مربوط به عمارت زباله، به یکباره حل شود. سهم آملی بی شک از توسعه استان، گره حل نشده عمارت زباله است.