صنایع دستی سرپا نیست

به گفته عزت الله ضرغامی کشور ما دارای ۲۹۹ رشته از ۴۶۰ رشته صنایع دستی موجود در جهان است و استان مازندران نیز همواره از پیشگامان و فعالان در عرصه تولیدات صنایع دستی بوده است.

وی تاکید کرد که صنایع دستی نقطه بارز اقتصاد مقاومتی بوده و حتی در شرایط سخت تحریمی بدون وابستگی تولید میشود، از این رو رفع مشکلات فعالان صنایع دستی در اولویت کارمان قرار دارد.

اینها خبرهای خوشی بود که توسط آقای وزیر در این سفر اعلام شد، اینکه رفع مشکل در اولویت است یعنی مشکلاتی وجود دارد که چوب لای چرخ تولید صنایع دستی گذاشته و قطعا استان مازندران نیز در این حوزه مشکلاتی دارد، در این راستا گفت‌وگویی با یک کارآفرین عرصه صنایع دستی ترتیب دادیم که در ادامه می‌خوانیم؛

فاطمه نعمتی الاشتی متولد اسفند ‌ماه ۱۳۵۵ در الاشت‌ سوادکوه است دارای دانشگاهی طراحی دوخت و تولیدکننده محصولات چرمی در گفت‌وگو با حرف مازندران پیرامون سختی ها و مشکلات این شغل و همچمین نکات مثبت آن گفت: از سال ۱۳۷۵ تاکنون مشغول فعالیت هستم و به‌نوعی میتوان گفت در عرصه صنایع دستی کار حرفه‌ای انجام می‌دهم.

وی با اشاره به اینکه تاکنون موفق به دوخت جاجیم، گلیم، چادر‌ شب و سایر صنایع دستی شدم، افزود: بنده در سال ۱۳۹۲ کارگاه چرم‌دوزی را با مجوز اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در پل‌سفید‌ سوادکوه راه‌اندازی کرده و با جاجیم‌بافان و گلیم‌بافان، زیادی آشنا شد، کم کم لاک‌تراشی و سوخته‌کاری را با کار چرم دوزی تلفیق کردم.

مدیرعامل انجمن صنایع دستی در سوادکوه و سوادکوه شمالی گفت: در سال ۱۳۹۹، این انجمن را با حضور ۲۷۰ نفر صنعت‌گر صنایع دستی تشکیل دادم و همه تلاشم رفع دغدغه فعالان این عرصه در حوزه تولید و عرضه است.

چرم گران نیست باکیفیت است

این فعال در حوزه صنایع دستی با بیان اینکه در حال حاضر با حدود ۲۵ نفر به‌صورت مستقیم کار میکنم، از مشکلات موجود در حوزه عرضه تولیدات گلایه کرد و یادآور شد: در گذشته تعداد فعالان در این عرصه بیشتر بود چون انگیزه کار کردن داشتند اما با کوچک شدن سفره مردم و خروج محصولات اینچنینی از اولویت مردم، همکاران ما به‌جز فروش در فضای مجازی راهی ندارند از این طرف متخصصان صنایع دستی به انجام کارهای دیگر روی آورده‌اند.

وی در پاسخ به این سوال ما که آیا دلیل عرضه کم محصولات دستی چرمی گرانی آن است، عنوان کرد: چرم را از استان‌های دیگر تهیه می‌کنیم، به نسبن کیفیتی که دارد، خیلی گران نیست، یک کیف چرمی حداقل ۱۰ سال عمر مفید دارد، صنایع دستی چرمی را میتوان هدیه داد.

نعمتی همچنین به رفت و آمد خود از ساری تا کارگاه خود در سوادکوه اشاره و اضافه کرد: همه این سختی‌ها را تحمل کردم تا کارگاه سرپا بماند، من به کارآموزان زیادی آموزش دادهام، هنرجویی نبود که هزینه شهریه آموزش خود را از فروش محصولات چرمی تولیدی خودش حین آموزش کسب نکرده باشد و این برایم بسیار لذتبخش است.

این بانوی کارآفرین از وجود ۲۷۸ صنعتگر در سوادکوه خبر داد و گفت: در حال حاضر نیاز ضروری ما، ایجاد فضایی برای عرضه محصولات همچون غرفه یا نمایشگاه است، اگر این اتفاق بی‌افتد ما ظرفیت صادرات هم خواهیم داشت، اما اکنون چون فروش نداریم رغبتی هم برای تولید وجود ندارد.

ناامید نخواهم شد

این تولیدکننده درخواست توجه مسئولان امر به صنایع دستی شد و گفت: کمترین توقع ما معرفی فعالان این حرفه به بازار کار است که تاکنون انجام نشده، در مناسبت‌های گردشگری از ظرفیت تولیدکنندگان صنایع دستی استقاده نمی‌شود و این ناامیدکننده است، اما من ناامید نخواهم شد برای پیشرفت زیرمجموعه و همکارانم به‌ویژه در سوادکوه تلاش خواهم کرد.

وی با بیان اینکه در طول بیش از ۲۰ سال سابقه کاری ام، شرکت پیشرومعادن در سوادکوه تنها شرکتی بود که طی قراردادی از ما محصول دریافت می‌کند، ادامه داد: این شرکت حدود دو سالی است که از ما لباس کار برای معدن و جاجیم خریداری می‌کند، این اقدام بارقه امید در دل بانوانی که اکثر از مددجویان نهادهای حمایتی هستند ایجاد کرد.

نعمتی تصریح کرد: بنده به دلیل مشکل عرضه در بخش محصولات چرمی مجبور هستم به سمتی حرکت کنم که تقاضا بیشتر است از این رو هم بخش صنایع دستی و هم تولیدی لباس را با چنگ و دندون می‌چرخانم.

ثبت تنها یک قرارداد کاری در دو دهه اخیر!

مدیرعامل انجمن صنایع دستی در سوادکوه و سوادکوه شمالی همچنین یادآور شد: همکاران ما هیچکدام بیمه نیستند، در سال‌های گذشته به بهانه اینکه قرار است تحت پوشش بیمه‌ای قرار بگیریم اقدام به تغییر وضعیت از حالت کارگاهی به انفرادی کردیم تا شاید زیرمجموعه بیمه عشایری قرار بگیریم که میسر نشد، این هم دغدغه مهم دیگر همکاران ما.

صدایم می‌کنند آقای نعمتی!

وی با بیان اینکه با وجود تلاش‌ها هنوز نتوانستم برندم را ثبت کنم، تاکید کرد: در این مسیر خیلی دویدم آنقدر از این اداره به این اداره رفتم خسته شدم آخرش نتیجه‌ای حاصل نشد، سنگ اندازی‌ها زیاد است.

نعمتی افزود: متاسفانه همکاران ما در استان و شهر خودشان دیده نمی‌شوند، یعنی ما را نمی‌خواهند، ما نیاز نداریم به‌عنوان کارآفرین برتر معرفی شویم در حالی مشکلات اقتصادی امانمان را بریده، ما حتی مکانی برای فروش تولیدات دستی خودمان نداریم، هیچ حمایتی وجود ندارد.

این فعال حوزه صنایع دستی با بیان اینکه تقاضایمان کسب حمایت‌های شهرستانی است، عنوان کرد: در کنار سازمان میراث فرهنگی، سایر دستگاه‌های فرهنگی نیز می‌توانند به صنایع دستی کمک کنند، در سوادکوه هزینه اجاره ها وحشتناک بالاست، ملک پیدا نمیشود اگر هم باشد در اجاره شبانه قرار دارد به بومی ها اجاره نمیدهند، چه میشود اگر شهرداری یک مکان ثابت در اختیار فعالان این عرصه برای معرفی و عرضه محصولات در اختیارمان قرار دهد؟ البته در این مسیر تلاش زیادی کردیم اما بی‌فایده بود.

می‌ایستم تا چرخ صنایع دستی در سوادکوه بچرخد

این بانوی کارآفرین همچنین تصریح کرد: احقاق حق واجب است، من تا لحظه آخر می‌جنگم تا مشکلات همکارانم کمتر شود، برای خودم نگران نیستم چون با چرمدوزی، خیاطی، جاجیم بازی یا هر آنچه که هست گلیم خودم را از آب به بیرون می‌کشم اما تکلیف این جوانان این استعدادهای شگرف در حوزه تولیدات صنایع دستی همچون چوب تراشی و لاکتراشی چه می‌شود؟ حالا که خیلی ها صدایم می‌کنند آقای نعمتی، همچون مردم می‌ایستم تا چرخ صنایع دستی در سوادکوه بچرخد.

به گزارش حرف؛ اینها بخشی از دغدغه فعالان صنایع دستی که اکثرا بانوانی هستند که مردانه می‌جنگند، بود، آن هم در استانی همچون مازندران که ظرفیت تولید انبوه محصولات دستی و صادر کردن آن به کشورهای دیگر را نیز دارد، اینکه کارگاه کوچک این بانوی کارآفرین فعال مانده نشان از همت بالا و تلاش برای ماندگاری دارد، نه اینکه فکر کنیم درآمد بالایی دارند، درآمدشان بسیار پایین است و آن‌ها هنوز با عشق کار میکنند.