دهکده ای به رنگ قو

 پاییز هر سال، قوهای آوازه خوان از سفری دور و دراز از مناطق سردسیر سیری به اراضی تالابی مازندران سفر می کنند و امسال حضورشان در روستای زیبا و پرجاذبه ازباران، پررنگ تر از گذشته است.

محیطبانان شمار قوهایی که امسال به روستای ازباران سفر کرده اند را دست کم دو هزار و ۵۰۰ قطعه اعلام کرده اند، قوهایی که زیبایی روستای ازباران را دوچندان و آن را به مقصد طبیعت گردان زمستانه تبدیل کرده است.

این روزها مقصد برخی از مسافران و طبیعت گردان و حتی مسئولان اراضی تالابی ازباران است، قوهایی که حتی وزیر دادگستری به دیدنشان آمده بود و برای حمایت این پرنده های زیبا و منحصربفرد اعلام آمادگی کرده بود.

همزمان با روزهای سرد زمستانی عزم سازمانهای مردم نهاد و مسئولان برای پیشگیری از سوء تغذیه قوها بیشتر شده است و ذرت ها و آذوقه هایی برای این پرندگان آورده می شود.

در وروی روستا، بنری نصب شده که طبیعت گردان و پرنده نگرها را به تالاب پرندگان مهاجر هدایت می کند. به سه راهی منتهی به تالاب كه می رسی، شورای اسلامی روستا با تابلوهایی مسیر را برای توریست ها و بازدید كنندگان مشخص می كند، تابلوهایی که مستقیم گردشگران را به تالاب بزرگ روستا می رساند.

اینجا اراضی تالابی ازباران است، بهتر بگویم، اینجا تکه ای کوچک از بهشت خدا روی زمین است، قوهایی که بر فراز آسمان روستا به پرواز درآمده اند و منظره های بی بدیلی را خلق کرده اند و چه رویایی است دیدن این همه قوی آوازه خوان در محیطی محدود.

همه جاذبه ازباران در زمستان و فصل غیرکشاورزی، قوهایی است که مهمان اهالی هستند. قوهای مهاجر چندسالی است كه برای فرار ازسرمای ۵۰درجه زیر صفر منطقه سیبری و تامین غذا به تالاب های مازندران پناه می آورند.

علی تقوی پیرمرد باصفای ازبارانی که از سوی شورای اسلامی روستا به عنوان محیطبان گمارده شده است، از اینکه حتی سازمان محیط زیست برایشان یک دست لباس  درنظرنگرفته است، گلایه دارد و می گوید: ما به صورت شبانه روزی برای حفاظت از قوها فعالیت می کنیم.

این محیط بان با بیان اینکه قوهای مهاجر به روستا، صفا و جاذبه خاص بخشیده اند، می گوید: بیشتر قوهایی که در مازندران زمستان گذرانی می کنند در این تالاب بسر می برند.

وی كمبود غذا را یكی مشكلات پرندگان مهاجرتالاب ازباران فریدونكنار عنوان و بیان كرد: این پرندگان وقتی موادغذایی شان تامین نشود مطمئنا جان خود را ازدست می دهند و از مسئولان انتظار می رود كه مواد غذایی بیشتری به این منطقه اختصاص دهند.

تقوی با بیان اینکه درنای سفید خاکستری در اراضی تالابی ازباران مشاهده نشده است، می گوید: طبق شنیده ها این گونه نادر و منحصر بفرد در تالاب سرخرود زیست می كند.

محیطبان دیگری نیز به خبرنگار مهر می گوید: دو هزار و ۵۰۰ قوی آوازه خوان در تالاب روستای ازباران زیست می کنند که روزانه تنها ۲۰۰ كیلوگرم آذوقه در اختیار ما قرار می دهند.

وی بابیان اینكه اگر مواد غذایی مورد نیاز این پرندگان تامین نشود این پرندگان جان خود را ازدست می دهند، با اشاره به اینكه تنها ۱۰۰قوی آواز خوان درتالاب سرخرود وجود دارد، افزود: با اینكه تنها ۱۰۰ قو در سرخرود زندگی می كنند دو هزار و ۵۰۰ كیلوگرم مواد غذایی برایشان درنظر گرفته شده است.

وی خاطرنشان كرد: در سالهای گذشته تعداد بسیار زیادی قوی آوازه خوان در تالاب سرخرود بودند كه امسال براثر ناامن بودن تالاب، این پرندگان به تالاب روستای ازباران پناه آوردند.

نگرانی از تامین آذوقه قوها درحالی است که آیین نمادین ذرت پاشی قوه های آوازه خوان با حضور مسئولان استانی و شهرستان برگزار شد. بیش از پنج دستگاه خودرو حامل مواد غذایی برای پرندگان مهاجر به محل تالاب روستای ازباران آمده بود كه این مواد غذایی توسط سازمان های مردم نهاد NGO تامین شده است.

علیرضا یونسی معاون سیاسی امنیتی استاندار مازندران به خبرنگار مهر می گوید: مردم، مسئولان و محیط زیست استان باید درکنار هم برای حفاظت از پرندگان مهاجر گام بردارند و زمانی که اعتبارات سازمان حفاظت محیط زیست و تشکل های مردم نهاد پاسخگوی نیازهای زیست محیطی نباشند سایر دستگاه ها از جمله استانداری از آنان حمایت می کند.

وی از تامین ۲۰ تن آذوقه برای قوهای مهاجر خبر داد.

در سال های گذشته اراضی تالابی سرخرود بیش از دیگر مناطق مامن پرندگان مهاجر بود که به دلایل مختلف از جمله شکار، قوهای مهاجر امسال با این منطقه قهر کرده اند و به سمت ازباران سفر کرده اند و این نگرانی وجود دارد که در صورت اعمال رفتارهای نادرست و شکار، دیدن قوها برای همیشه در مازندران تبدیل به یک رویا شود.

فرماندار محمودآباد با اعلام اینکه امسال زیرساختهای خوبی در سرخ رود آماده شد از مهاجرت کم پرندگان نسبت به پارسال ابراز نگرانی کرد و تاکید داشت: امسال هیچ کشتاری نخواهیم داشت.

سیف اله فرزانه  با اشاره به نظر کارشناسان گفت: انتظار ما این است که قوها به منطقه سرخ رود برگردند.

فرزانه قوها را هدیه الهی و یک برند بین المللی برای محمودآباد دانست و افزود: ما به نحو بهتری می توانیم از این پرندگان استفاده کنیم و آمادگی بین دستگاه های دولتی را داریم و باید محیط زیست که متولی این امر است وارد میدان شود.

فرماندار محمودآباد اشتغال را یکی از دغدغه های نظام و حاکمیت دانست و از همه دستگاه ها به خصوص محیط زیست و گردشگری خواست وارد میدان شوند و تصریح کرد: ما در سرخ رود به نسبت سال گذشته از موقعیت بهتری برخورداریم و پیشنهادهایی برای اشتغال داریم تا برای ورود گردشگر و برگشت سرمایه توجیه اقتصادی داشته باشد.

فرزانه شکار بی رویه پرندگان مهاجر را معضل بزرگی دانست و اظهارداشت: ما می توانیم ظرف یک الی دو سال شکار بی رویه پرندگان را از بین ببریم.

فرماندار محمودآباد در پایان خواستار آگاهی بخشی و فرهنگ سازی برای حفظ پرندگان مهاجر شد و از همگان و بخصوص سازمان های مردم نهاد خواست در این زمینه بیشتر وارد عمل شوند.

وی افزود: سم و مواد سوختی از عوامل نابودی پرندگان است و باید آگاهی بخشی و فرهنگ سازی شود، همچنین محیط زیست و دیگر دستگاه ها از جمله فرمانداری بیشتر پای کار بیایند و باید این ظرفیت حفظ شود زیرا می توانیم به خوبی در جهت توسعه شهرستان از آن استفاده کنیم.

ازباران، روستایی حدفاصل بین دو شهرستان فریدون‌کنار و آمل مازندران است. قوهای مهاجر شالیزارهای ازباران را برای زمستان‌گذرانی انتخاب کردند.

هر ساله دسته های قو با هزاران کیلومتر پرواز طاقت فرسا خود را به تالابهای استان از جمله سرخرود و ازباران فریدونکنار رسانده و تا شروع فصل گرما در آنجا زیست می کنند./مهر