گزارش حرف از آخرین وضعیت ثبت ملی باغ ۸ هکتاری رامسر؛ ابهامات یک وقت‌کشی

ساری-گروه اجتماعی | ثبت نشدن باغ ۸ هکتاری رامسر در فهرست آثار ملی سوالات بسیاری را در حوزه میراثی و حفاظت از اماکن و بناهای تاریخی مازندران ایجاد کرده است. مساله ای که با شایبه ساخت و ساز بر روی مکانی قدیمی و باستانی هر روز لرزه بر تن

دوستداران دیار مازندران می اندازد.

هنوز خبری از رامسر نیست

پرونده باغ ۸ هکتاری رامسر در حالی ۲ اسفند۱۴۰۲ از سوی علیرضا ایزدی مدیر کل دفتر ثبت وزارتخانه میراث فرهنگی ثبت ملی نشد و ارجاع یافت که مصطفی ده پهلوان رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی یک هفته پیش از آن یعنی ۲۳ بهمن در نامه‌ای خطاب به

حسین ایزدی مدیر کل میراث فرهنگی مازندران اعلام کرده است که اطلاعات ارائه شده در خصوص قدمت و عرصه اثر پیشنهادی مورد تایید پژوهشکده باستان‌شناسی است.

پیش‌تر در ۷ بهمن ۱۴۰۲«علیرضا ایزدی» مدیر کل دفتر ثبت آثار وزارتخانه،از «حسین ایزدی» مدیر کل میراث فرهنگی مازندران خواسته بود نقشه عرصه پیشنهادی را تهیه و پس از اخذ تاییده کتبی پژوهشکده باستان‌شناسی به این دفتر ارسال کند.
حال پرسش این است وقتی کل پرونده همراه با مستندات و تاییده پژوهشکده باستان‌شناسی برای دفتر ثبت ارسال شده علت تعلل این دفتر در ثبت این اثر با توجه به احتمال خطر تخریب باغ ۸ هکتاری رامسر چیست؟!

آیا مدیر کل دفتر ثبت نمی‌داند که می‌تواند اثر را ثبت و در پرونده قید کند ظرف مدت معین باقی مستندات برای تکمیل پرونده ارسال شود؟!
پیش‌تر فعالان میراث‌فرهنگی رامسر تاکید داشتند که برخی افراد در وزارت میراث‌فرهنگی با کمک و هدایت عوامل شهرستانی، قریب به ۸ ماه در فرآیند ثبت این عرصه کارشکنی کرده است که این هشت ماه چهار ماه سال 1403 نیز افزوده شده است.
حال ظاهرا با اقدام دفتر ثبت علی‌رغم ضرورت ثبت این باغ نه تنها مدیر کل بخش حقوقی وزارتخانه که مدیر کل دفتر ثبت هم علاقه‌ عجیبی به کش دادن و وقت‌کشی برای ثبت این پرونده دارد! از ثبت نشدن باغ ۸ هکتاری قرار است چه کسانی منتفع شوند؟

محوطه تاریخی «گرمه‌رود» که به «باغ ۸ هکتاری» رامسر موسوم است، در فاصله ۷۶۹- ۷۵۰ ه‌ق پایتخت تنکابن بوده و طی حفاری‌های اتفاقی اداره‌کل فلاحت این شهر در سال ۱۳۱۳، آثاری ازجمله سکه‌های طلا، زیور آلات، ادوات جنگی و همچنین بقایای

خانه یا یک قصر که به سرعت آن را از بین بردند، کشف شد.

انبوه سازی در تاریخ رامسر

باوجود این که زون انبوه‌سازی مسکن رامسر در طرح تفصیلی مشخص شده، اخبار واصله پیش‌تر نشان می‌داد که بخشی از این محوطه تاریخی در قالب طرح مولدسازی به ساخت مسکن ملی اختصاص خواهد یافت که با واکنش جدی کارشناسان و فعالان میراث

فرهنگی مواجه شد. هر چند بعدها فرماندار رامسر در گفت و گو با رسانه‌ها اعلام کرد که در باغ هشت هکتاری مسکن ملی نخواهیم ساخت.
محوطه گرمه‌رود دارای لکه‌های هیرکانی است و کاربری باغ-اداری دارد. با جداسازی چهار هکتار از اراضی باغ و انتقال مالکیت آن به وزارت راه‌وشهرسازی، فعالان و کارشناسان حوزه میراث بیم آن را دارند که این محوطه تاریخی با راهبری این نهاد در استان و نبود پرونده

ثبت ملی از باغ درجه یک به منطقه مسکونی و… تغییر کاربری دهد.

ثبت نشدن باغ هشت هکتاری رامسر در فهرست میراث ملی کشور در حالی که این باغ معیارهای لازم برای ثبت ملی شدن را دارد، برای بسیاری از شهروندان رامسری و به ویژه دوستداران میراث فرهنگی این پرسش و ابهام را ایجاد کرده که گره کار برای ثبت شدن این باغ زیبا کجاست؟

نکته مهم‌ درباره باغ هشت هکتاری رامسر این است که بر اساس معیارهای ۱۵ گانه ثبت آثار ملی، چنانچه اثری حتی یک معیار از ۱۵ معیار مد نظر را داشته باشد واجد شرایط ثبت در فهرست آثار ملی است.

کام تلخ رامسر

این در حالی است که باغ هشت هکتاری رامسر به گفته کارشناسان پنج معیار از معیارهای ۱۵ گانه را دارد. با این حال ثبت ملی آن سال‌هاست که به دلایل نامعلوم به سرانجامی نرسیده و سرنوشت این محدوده تاریخی، فرهنگی و طبیعی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد‌
سرنوشت باغ هشت هکتاری این روزها بیش از هر زمان دیگری مورد توجه افکار عمومی رامسر قرار گرفته است.

در شرایطی بیشتر مقاصد گردشگری برای جذاب گردشگر با هزینه‌های گزاف به دنبال ایجاد جاذبه‌های گردشگری مکمل و تجربه‌های جدید برای مخاطبان هستند، باغ هشت هکتاری بهترین فرصت برای ارایه یک تجربه جدید گردشگری است،

ضمن اینکه ثبت ملی آن گام مهمی در جهت حفظ حقوق آیندگان محسوب می‌شود.

ثبت ملی باغ هشت هکتاری رامسر و تعیین ضوابط عرصه و حریم برای این محوطه نه تنها کارکرد باغی و ویژگی‌های تاریخی‌ این مجموعه را حفظ می‌کند، بلکه شگفتی‌های تاریخی آن که تاکنون مسکوت مانده را نیز معرفی می‌کند.

از سوی دیگر ضوابط میراثی سبب می‌شود که هرگونه خدشه بر هویت باغ که جزیی از پرونده ثبت‌ جهانی منظر طبیعی و تاریخی رامسر است برطرف شود‌.