موضع تیم مذاکره‌کننده‌مان باید طرفداری از مردم باشد/تغییر زمان مذاکرات ضرر هنگفتی برای ایران دارد

حرف آنلاین:مذاکره حقیقتی غیرقابل‌انکار بوده که هم‌اکنون یک ابزار اساسی برای ارتباط صحیح با دیگران محسوب می‌شود.

کوچک‌ترین مذاکرات‌مان از قرار گرفتن در جمع خانواده از داخل منزل با همسر و فرزندان آغاز می‌شود و در بحث کلان به مذاکرات نمایندگان کشورها در عرصه بین‌المللی بازمی‌گردد.

همه افراد در طول زندگی روزمره خود مذاکره‌های مختلفی انجام می‌دهند ولی به هر حال مذاکره کار ساده‌ای نیست و گاهی اوقات با از بین رفتن یا به دست آوردن منافع و حقوق ملت‌ها همراه است.

برقراری ارتباط، افزایش طول آن و حل و فصل مشکلات از مواردی است که معمولا در مذاکرات موضوعیت دارد و مذاکره به صورت یک تخصص و حرفه در دنیا مطرح است که به روش‌های سنتی، علمی و پیشرفته در حال برگزاری است.

هم‌اکنون ایران با چندین کشور ابرقدرت دنیا در حال مذاکره است تا حق و حقوق ملت را بستاند.

پیشینه فن مذاکره در ایران،‌ مذاکرات مهم کشورمان با کشورهای اروپایی و غربی، مذاکرات دکتر مصدق و قوام‌السلطه برای دستیابی حقوق ایران اسلامی، وضعیت مذاکرات ایران با کشورهای 1+5 و پیش‌بینی زمان به نتیجه رسیدن قطعی مذاکرات هسته‌ای ایران از جمله مواردی است که در گفت‌وگوی تفصیلی  با پرفسور مسعود حیدری پدر فن مذاکره ایران، دارنده بیش از 300 عنوان مذاکره بین‌المللی برای جمهوری اسلامی ایران و مشاور ارشد سازمان مدیریت صنعتی کشور می‌خوانیم:

* فارس: مذاکرات رسمی ایران با کشورهای غربی از چه زمانی آغاز شد؟

مذاکره سرنوشت ملت‌ها را تغییر می‌دهد و در میادین بین‌المللی پشت میز مذاکره نیرنگ، حمله به طرف مقابل، دروغ، تهدید و نامردی وجود دارد ولی باید با صداقت، استدلال درست و منطق دقیق و قانع‌کننده حرف خود را به کرسی بنشانیم.

تاریخ مذاکره بین‌المللی در ایران به دوران قوام‌السلطنه باز می‌گردد البته قبل از آن نیز هم مذاکرات بین ایران و کشورهای غربی وجود داشت.

در طول سال 1100 تا 1320 مذاکرات مهمی برای ایران اسلامی رقم خورد که در سال 1332 مذاکراتی بین دکتر مصدق و کشورهای غربی شکل گرفت و در آن طرف ایرانی ضعیف وارد عمل شده و امتیازات زیادی را از جمله کنسرسیوم مرکب از چند کشور بزرگ غربی علیه ایران را قبول کرد و موفقیتی حاصل نشد.

* فارس: دیگر مذاکرات مهم ایران با کشورهای خارجی چه بود؟

مذاکرات مهم دیگر مربوط به قوام‌السلطنه و ساچیکف با کشور روسیه بود، در این مذاکره ساچیکف اصرار داشت تا یکی از مهم‌ترین منابع نفتی در اختیار روس‌ها قرار داده شود که قوا‌م‌السلطنه در آن نیرنگی بسیار کارآمد به کار برده و گفت اشکالی ندارد ولی باید در برنامه‌های‌مان مجلس شورای اسلامی این مهم را تصویب کند ولی او پس از بازگشت به تهران در رایزنی با نمایندگان از آنها خواست به این امر رای مثبت ندهند، مجلس هم با رای منفی باعث شد این پیشنهاد با همکاری نمایندگان رد شود.

مذاکرات مهم دیگر مربوط به کنسرسوم با ایران بود که پس از کودتای 28 مرداد سال 1332 تیمی مرکب از دکتر امیری به همراه اعضای آن به مذاکره مقابل کشورهای غربی رفتند البته در آن زمان امیری بسیار خوب عمل کرد و مذاکره را به نحو مطلوبی پیش برد تا در نتیجه به معاهده‌ای بین ایران و کشورهای غربی برای تقسیم نفت ختم شود.

در این مذاکره با تشکیل کنسرسوم قرار شد منابع نفتی ایران در اختیار کشورهای طرف مذاکره قرار گرفته و منافع ایران به صورت نقدی پرداخت شود که از مذاکرات بسیار مهم در آن سال بود.

از دیگر مذاکرات در همان سال مذاکرات بین ایران و روسیه بوده از طرف ایران دکتر مصدق وارد مذاکره با طرف مقابل شد.

* فارس: تاکنون چه تعداد مذاکرات بین‌المللی داشتید و چه نمره‌ای در مجموع به فعالیت‌های خود می‌دهد؟

حدود 375 مذاکره و قرارداد بین‌المللی در کارنامه فعالیت‌های خود داریم که در همه آنها موفق نبودم و در برخی شکست‌هایی را به همراه داشتم.

می‌توان گفت در این بین حدود پنج درصد مذاکراتم با طرف‌های خارجی به شکست منتهی شد ولی علت اصلی پیروزی‌های خود در مذاکرات را ناشی از صداقت، پرکاری و تجربیات لازم می‌دانم.

در مجموع با احتساب 20 نمره برای کل مذاکراتم، به خودم نمره‌ای بالاتر از 18 می‌دهم و از عملکردم در این چند دهه فعالیت و کار مستمر رضایت دارم.

* فارس: از چه سالی نخستین مذاکره بین‌المللی خود را آغاز کردید و با چه کشور بر سر چه منافعی بود؟

نخستین مذاکره بین‌المللی خود را از سال 1339 آغاز کردم که در آن با کشور روسیه روی میز مذاکره نشستم.

مذاکره بسیار سخت و سنگینی بود و در سنین جوانی با طرف روسی خود وارد مذاکره شدم.

در آن زمان حدود 24 سال سن داشتم و مذاکره‌ام در زمینه منافع ایران اسلامی در بحر خزر بر سر آبزیان بود که در برخی مناطق مشترک بین دو کشور روی داد.

* فارس: بهترین مذاکرات‌تان در چه سالی بوده و با چه کشوری باز می‌گردد؟

بهترین و مطلوب‌ترین مذاکره‌ام به سوم ژانویه سال 1953 میلادی باز می‌گردد که در آن با نمایندگان کمپانی بزرگ مسی فرگوسن انگلستان که در زمینه تولید تراکتور و ادوات آن فعالیت دارد پای میز مذاکره قرار گرفتم.

براساس این مذاکره در استان آذربایجان شرقی ساخت تراکتور را آغاز کردیم که همچنان ادامه دارد.

در این مذاکره کاملا سودمند تاحدودی می‌توان گفت یک تنه کار را به سود ایرانی‌ها پیش بردم و نتایج آن هم فعالیت ساخت تراکتور بوده که بزرگ‌ترین سازنده مسی‌فرگوسن در ایران هستیم.

این مذاکره سخت حدود دو سال به طول انجامید و نتیجه بسیار مثبتی برای کشورمان داشت.

* تولید خودروی ال 90 در کشور هم حاصل مذاکرات‌تان با طرف خارجی بود، در این زمینه بیشتر توضیح دهید؟

مذاکره مثبت دیگر من هم مربوط به تولید خودور ال 90 است که با توجه به سختی زیاد به مدت دو سال به طول انجامید.

این مذاکره از سال 1385 آغاز شده و تا سال 1387 ادامه داشت.

در این مذاکره به نتایج مطلوبی دست یافتیم و توانستیم این خودرو را در داخل تولید کنیم.

* بدترین مذاکره‌تان در چه سالی، با چه کشوری و بر سر چه منافعی بود؟

بدترین و سخت‌ترین مذاکره‌ام با کشور چین در سال 1999 میلادی بود که در آن چینی‌ها جانم را به لبم رساندند.

چینی‌ها در مذاکرات خود اصلا اهل منطق نیستند و حرف منطقی را نمی‌توان به آنها فهماند به همین دلیل با این روند مذاکره بسیار سخت و طاقت‌فرسا می‌شود.

* پس با این وجود نتیجه مذاکره به سود چین تمام شد؟

نه، با توجه به اینکه طرف مقابلم به هیچ وجه اهل منطق نبود ولی نتیجه مذاکره یک طرفه به سود چین هم تمام نشد هرچند ایران هم در آن برنده نشد و موفقیتی نداشتیم تا در پایان این مذاکره ابتر و ناتمام ماند.

* نظرتان در مورد تیم مذاکره‌کننده دولت تدبیر و امید ایران در بحث هسته‌ای با سران قدرتمند کشورهای خارجی چیست؟

تیم مذاکره‌کننده ایران اسلامی بر سر مسائل هسته‌ای در دولت تدبیر و امید خوب و قدرتمند است.

در دولت فعلی با تلاش رئیس جمهور و وزیر امور خارجه تیم خوبی در نظر گرفته شد، بیشتر افراد حاضر در آن را می‌شناسم و تاکنون توانستند موفقیت زیادی در ابعاد مختلف کسب کنند هرچند امیدوار به رسیدن نقاط مثبت در مذاکرات هستم و این مهم دور از انتظار نیست.

* تمدید و تعویق 6 ماهه مذاکرات هسته‌ای ایران تا چه زمانی ادامه داشته و چه عواقبی برای کشورمان دارد؟

به عقب افتادن مذاکرات ژنو روزی 2 میلیارد دلار به ایران ضرر وارد می‌کند و کشوری که در این بین بیش از همه ضرر می‌بیند ایران است البته برخی کشورها در این تعویق به سودشان می‌رسند و در هر دوره مذاکرات را 6 ماه به عقب می‌اندازند بنابراین تغییر زمان مذاکرات و به نتیجه نرسیدن آن ضرر هنگفتی برای ایران دارد و نباید گذاشت این مسئله در هر دوره تکرار شود.

هرچند فکر می‌کنم مذاکرات ایران بر سر مسائل هسته‌ای در آینده به نتیجه برسد البته اگر برخی افراد خاص در مملکت اجازه دهند.

با توجه به روال موجود فکر می‌کنم تا این روند تا انتخابات ریاست جمهوری آینده ادامه داشته باشد و بعد انتخابات به نتیجه برسد چنانچه در مدت زمان موجود نتیجه‌ای را شاهد نخواهیم بود و در انتخابات آینده مذاکرات به نتیجه می‌رسد تا قاطع‌تر حق و حقوق کشورمان را به دست آوریم.

* تیم مذاکره‌کننده کشورمان از این پس باید چه موضعی را بیشتر در پیش بگیرد؟

موضع تیم مذاکره‌کننده‌مان باید طرفداری از مردم باشد، بیشتر به این امر بپردازد و با این روند کار خود را ادامه دهد.

باید بیشتر به مردم اجازه داد تا حرف خودشان را بیان کرده و به زبان بیاورند که این مهم از عوامل موفقیت است.