هدفمندسازی مطالعات در حوزه خزر

رییس مرکز پژوهشی حوزه اقلیمی دانشگاه مازندران از هدفمند سازی مطالعات در حوزه خزر خبرداد.

به گزارش حرف آنلاین، دکتر مریم آخوندیان در این گفت و گو با اشاره به این موضوع که دریای خزر به لحاظ تاثیر بر شرایط آب و هوای مناطق همجوار و با برخورداری از جزایر، تالاب ها، خلیج ها و مصب رودخانه های مختلف اهمیت بوم شناختی به سزایی دارد، ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به کاهش روز افزون ذخایر مناطق خشکی، نیاز بشر به محیط های دریایی در حال افزایش است و در این زمینه اهمیت ژئواکونومیک دریای خزر به دلیل وجود منابع انرژی در آن بسیار مورد توجه قرارگرفته است.

وی افزود: با افزایش كشورهای ساحلی دریای خزر، از دو به پنچ كشور ساحلی، روابط خاصی بر منطقه حاكم شده است و شرایط و موقعیت سیاسی، مسایل حقوقی و نیز مسایل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، هر یك از كشورهای ساحلی خزر را با چالش هایی جدی مواجه ساخته است.

رییس مرکز پژوهشی حوضه اقلیمی دانشگاه به شتاب برخی از کشورهای ساحلی دریای خزر برای بهره برداری های اقتصادی، سیاسی، حقوقی و نیز بهره برداری از منابع زیستی و انرژی حوضه خزر اشاره کرد و اظهار داشت: این شتاب به گونه ای است که طبق شواهد موجود، در آینده ای نه چندان دور، هر یک از آنها می تواند شرایطی ایجاد کند که امکان بهره برداری پایدار از پتانسیل ها و منابع دریای خزر از همگان سلب شود و یا  منتهی به شرایطی می شود که در نهایت می تواند با اهداف و منافع کشورهای واقع در این حوضه تداخل کرده و مانع از تحقق آنها شود.

دکتر آخوندیان در ادامه با اشاره به این که ایران از جمله کشورهای حاشیه دریای خزر است که مرز آبی نسبتا گسترده ای با این حوضه داشته و در مجاورت عمیق ترین و با ارزش ترین قسمت این دریای خزر قرار گرفته است، یادآور شد: این امر می تواند نقش به سزایی در بهره برداری پایدار و همه جانبه از این پهنه جغرافیایی ارزشمند  ایفا کند. بر این اساس و با توجه به موقعیت استراتژیک دانشگاه مازندران در حاشیه دریای خزر و نیز وجود دانشکده های مرتبط با مطالعات در این زمینه از جمله  دانشکده علوم دریایی واقیانوسی، فنی و مهندسی، علوم اجتماعی، حقوق و علوم سیاسی، اقتصاد، گردشگری، هنر و معماری، علوم پایه و حضور استادان نخبه و توانمند که مطالعات باارزشی در حوضه اقلیمی خزر در زمینه های مختلف داشته اند، در سال 1394 ابن دانشگاه بر آن شد به منظور ارتقای کمی و کیفی و هدفمندسازی مطالعات مرتبط با حوضه اقلیمی خزر و با هدف ایجاد یك مرکز علمی-پژوهشی برای فعالیت های مرتبط با این حوضه، بررسی و استفاده بهتر از منابع و پتانسیل های آن و نیز هموار كردن راه برای اتخاذ تدابیر ملی دریایی كشور در توسعه و بهره برداری پایدار از آن، مرکز پژوهشی حوضه اقلیمی خزر را در دانشگاه تاسیس کند.

رییس مرکز پژوهشی حوضه اقلیمی دانشگاه همچنین به بخش ها و اهداف این مرکز اشاره و گفت: این مرکز در حال حاضر با دو گروه پژوهشی تحت عنوان گروه علوم و مهندسی حوضه خزر و گروه پژوهشی مطالعات حقوقی، فرهنگی و اقتصادی حوضه خزر فعالیت خود را آغاز کرده است و اهدافی هم چون توسعه زیست فناوری های نوین دریایی، تلاش در جهت توسعه فعالیت های دانش بنیان در راستای استفاده از پتانسیل های حوضه خزری در کارآفرینی و اشتغال نیروهای تحصیل کرده و متخصص، تشکیل بانک اطلاعاتی ملی در جهت مطالعه و حفظ منابع زیستی و غیرزیستی این حوضه، پژوهش در زمینه تنگناهای مصرف انرژی، تعیین سهم بهینه حامل های انرژی، تعیین سبد بهینه مصرف سوخت در بخش تقاضای انرژی، پایش مداوم نواحی مختلف حوضه خزر به منظور شناسایی مناطق آسیب پذیر و حساس و فراهم آوردن تکنیک های جدید جهت ردیابی، ارزیابی، ذخیره، حفاظت و مدیریت اکوسیستم خزری و نیز مطالعه و تحقیق در حوزه سیاست خارجی ایران در منطقه خزر و همچنین راه کارهای توسعه پایدار در این منطقه و مسایل و چالش های حقوقی مرتبط اعم از داخلی و بین المللی( با سایر کشورهای حاشیه خزر) در ابعاد گوناگون زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی، تیپولوژی، توصیف و ریشه یابی مسابل اجتماعی خاص استان های ساحلی و توریستی حاشیه دریای خزر، تهیه طرح‌های حفاظت شهری و منطقه‌ای به منظور جلوگیری از تخریب بیش از پیش محیط زیست و ارزش‌های اکولوژیکی ناحیه ناشی از توسعه بی‌رویه شهری و ایجاد زمینه همکاری این مرکز با مراکز پژوهشی و تحقیقاتی داخل و خارج از کشور خصوصا کشورهای حاشیه دریای خزر در جهت توسعه تحقیقات بنیادی و کاربردی در این حوضه آبریز را در افق فعالیت های خود دنبال می کند