ماهیان خاویاری در لیست قرمز «انقراض»

گروه اقتصادی: ماهیان خاویاری از گونه های با ارزش اقتصادی دریای خزر هستند که دریک دهه گذشته پرورش ماهیان خاویاری به ویژه گونه فیل ماهی در مازندران آغاز شده  است.کاهش چشمگیر استحصال خاویار در دریای خزر سبب شده تا در دو دهه اخیر با همت  کارشناسان شیلات، طرح پرورش ماهیان خاویاری با هدف حفظ ذخایر دریای خزر مورد توجه قرار گرفته است. دریای خزر به تنهایی 93 درصد از ذخیره خاویار و ماهیان خاویاری جهان را در خود جای داده ‌است..متاسفانه صیدهای قاچاق به شدت  ذخائر آبزیان دریایی را  با مشکلات صید روبرو کرده است و این در حالی است که باید برنامه ریزی برای افزایش آبزیان دریایی عملیاتی شود. هزینه پرورش ماهی در قفس پایین است و دارای خاصیت طبیعی است و این امر بهترین شیوه برای توسعه  تعداد ابزیان دریایی به شمار می آید.آمارها بیانگر آن است که نسل بسیاری از گونه‌های ماهیان خاویاری در دریای خزر به مخاطره افتاده و زنگ انقراض این گونه‌های ارزشمند و حیاتی طنین انداز شده است.همچنین ورود سالانه پنج میلیون تن مواد آلاینده از استان‌های شمالی ایران به دریای خزر، زنگ خطر ناشی از مرگ تدریجی ذخایر این دریا را به صدا درآورده و تداوم روند آلودگی، این دریا را به زباله دانی در آینده تبدیل می‌کند.

* زمین مناسب در سواحل وجود ندارد

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه پرورش ماهیان خاویاری خوشبختانه در کشور روبه رشد است، گفت: طبق آمار سال گذشته – که متفاوت نیز است- صادرات خاویار وجود داشته که همگی صادرات این میزان خاویار برداشت شده از ماهیان پرورشی است.شریعت‌نژاد در خصوص اینکه این صنعت به چه حمایت‌های نیاز دارد، گفت: همه زمین‌های سواحل اشغال شده‌اند و زمین آزاد و مناسب برای این منظور وجود ندارد و همچنین توسعه این صنعت به تسهیلات کم‌بهره نیاز دارد گفت: همه زمین‌های سواحل اشغال شده‌اند و زمین آزاد و مناسب برای این منظور وجود ندارد و همچنین توسعه این صنعت به تسهیلات کم‌بهره نیاز دارد. شمس‌الله شریعت‌نژاد با تاکید بر اینکه عمده برداشت آب شمال کشور به‌منظور پرورش ماهیان خاویار از دریا است، خاطرنشان کرد: صید ماهیان خاویاری در شمال کشور بسیار کم است و صیادان موظف هستند تا در صورت صید ماهی خاویار آن را به شیلات تحویل دهند، صید ماهیان خاویاری در شمال کشور به صفر رسیده و تاکید دولت بر پرورش ماهیان خاویاری است.

* قاچاق مهمترین آسیب

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست نیز با اشاره به اینکه همه گونه‌های ماهیان خاویاری دریای خزر در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند، قاچاق را مهمترین آسیب برای بقای نسل ماهیان خاویاری اعلام کرد.پروین فرشچی در مورد وضعیت نامساعد جمعیت ماهیان خاویاری دریای خزر با تاکید بر اینکه هر پنج گونه ماهیان خاویاری جزو لیست سایتیس (کنوانسیون منع تجارت گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض) قرار گرفته‌اند، گفت: طی سالیان گذشته صید و بهره‌برداری بیش از حد از ماهیان خاویاری صورت گرفته است همچنین سدسازی‌ها مانع برگشت ماهی‌ها به دریا برای تخم‌ریزی شده‌اند.وی با بیان اینکه ورود گونه‌های غیر بومی مهاجم به خزر نیز بقای ماهیان خاویاری را با مشکل مواجه کرده است، تاکید کرد: مسئله مهم در تهدید نسل ماهیان خاویاری صید قاچاق این گونه است. صید قاچاق در کشورهای دیگر حاشیه دریای خزر بیشتر از بخش ایران است و حتی یک سیستم بسیار نظام یافته و مشخص برای قاچاق ماهیان خاویاری و خاویار وجود دارد.معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: همه این موارد در جلسات مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در حال حاضر نیز بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان‌های شیلاتی کشورهای حاشیه خزر در سال ۲۰۱۴ منعقد شد، اقداماتی برای مقابله با صید قاچاق، جلوگیری از آلودگی دریایی، رهاسازی ماهیان خاویاری و جلوگیری از احداث سدها و … انجام می‌شود. معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: در قالب تفاهم‌نامه پنج‌جانبه‌ای بین کشورهای حاشیه خزر (ایران، آذربایجان، روسیه، قراقستان  و ترکمنستان) که مربوط به مدیریت آبزیان دریای خزر است، فعالیت‌های بسیاری درحال انجام است ولی حتما زمان زیادی طول می‌کشد تا ذخایر ارزشمند مثل ماهیان خاویاری بازسازی شوند.روند کاهش ذخایر خاویار در دریای خزر موجب شد تا بازار مرغوب ترین و ناب ترین خاویار ایران و جهان در قبضه و محاصره خاویارهای تقلبی وارده از سوی برخی کشورهای حاشیه دریای خزر قرار گرفته است و بازار خاویار اصیل ایرانی در معرض خطر است.