کاخ چایخوران، از بازسازی تا افتتاح

نکته قابل تامل اینکه برخی از بناهای تاریخی مرمت و بخشی دیگر بنا به دلایلی تغییر ظاهر نداده یا از بین رفتند و خبر خوب اینکه در سال ۱۳۸۴ صندوق توسعه و احیا و واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی تشکیل و بخشی از این بناها( مانند کاخ چایخوران) به سرمایه‌گذاران خصوصی واگذار و در نهایت احیا شد.

کاخ چایخوران چالوس یکی از بناهای ارزشمند تاریخی است که توسط بخش خصوصی احیا شده و این روزها میزبان عموم مردم است.

جزییاتی از یادگار ۱۰۳ ساله

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چالوس در گفت‌وگو با ما به تاریخچه‌ای از کاخ چایخوران اشاره کرد.

به اذعان حسین متاجی، ساخت کاخ چایخوران در سال ۱۲۹۸ یعنی ۱۰۳ سال پیش با الهام از معماری اصیل ایرانی آغاز و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

وی با بیان اینکه این کاخ با شماره ثبت تاریخی ۱۰۴۵، در تاریخ ۱۳۵۳ به ثبت ملی رسید، عنوان کرد: این کاخ زیبا در جنوب میدان معلم چالوس و در منطقه.ای موسوم به محوطه کاخ واقع شده است.

متاجی یادآور شد: این کاخ از بناهای دوره پهلوی اول است و بنای آن در مساحت ۴۰۰۰ متر مربع، در یک طبقه و زیرزمین احداث شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چالوس اذعان داشت: دو ورودی اصلی بنا در ضلع غربی و شرقی است و فضاهای داخلی ساختمان، مشتمل بر دو بخش اصلی و خدماتی بوده که با راهروی میانی به هم مرتبط می‌شوند.

این مسئول همچنین تاکید کرد: پی ساختمان ساخته آهک و سنگ و کف راهرو از سنگ و چوب پوشیده شده است کف اتاق‌ها و تراس سیمانی است، ساختار پله‌های دسترسی به بنا دارای سازه سنگی است که با سنگ فرش شده و کف محوطه هم با سنگ و سیمان مزین شد.

وی با اشاره به اینکه، معماری این عمارت متاثر از سبک معماری سنتی مازندران است، ادامه داد: ایوان شمالی دارای ۱۰ عدد ستون چوبی ترتشدار است و اطراف پنجره‌ها و درها در نمای شمالی دارای ابزار گچی و تزیینات گچ بری است سقف اتاق ها منقش به گل بوته گچ‌بری است.

متاجی گفت: بخش اصلی شامل بالکن ستون‌دار شمالی و دو تالار مربع شکل در جنوب آن و یک تالار مستطیل شکل در جهت شمالی و جنوبی است که با تزیینات زیبای گچ‌بری آراسته شده است، بخش ساختمان دارای دو اتاق و دو ایوان در بخش شرقی و غربی است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چالوس تصریح کرد: پوشش بام کاخ به‌صورت شیروانی تراس آن به شیوه خاص نرده‌‌چینی شده است و این کاخ همانطور که از نامش مشخص است به منظور استراحت موقت و کوتاه‌مدت به کار می‌رفته است.

این مسئول خاطرنشان کرد: این کاخ برخلاف کاخ‌های آن دوره بسیار ساده و بی پیرایه است مصالح عمده آن از سنگ و آخر تشکیل شده است، نفوذ معماری اروپایی در ساختار کاخ نیز به وضوح مشهود است‌.

وی همچنین اظهار کرد: در گذشته وظیفه اداره کاخ چایخوران چالوس به عهده میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان چالوس بوده و کاربرد اداری داشت، اما اکنون اداره این کاخ به بخش خصوصی واگذار شده است.

متاجی اذعان بخش خصوصی را بازوی توانمند بخش دولتی دانست و تاکید کرد: حفظ و احیای بناهای تاریخی به‌صورت ویژه با مشارکت بخش خصوصی به سهولت این اقدام کمک کرده و بساط اشتغال جوانان را فراهم می‌کند، در حال حاضر کاخ چایخوران یکی از این بناها است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چالوس از به‌کارگیری بیش ۱۵ جوان بومی در این کاخ خبر داد و گفت: در حال حاضر کاخ چایخوران با دارا بودن ۶ سالن پذیرایی با ظرفیت ۲۰۰ نفری آماده پذیرایی از مهمانان است

از احیا تا افتتاح کاخ چایخوران

در ادامه سرمایه‌گذار و مدیریت مجموعه کاخ چایخوران چالوس در گفت‌وگو با حرف مازندران، اعلام کرد: ما از سال ۱۳۹۷ طی مزایدهای این کاخ را از صندوق احیای اماکن تاریخی به مدت ۱۱ سال اجاره کردیم کار احیای کاخ به مدت ۲ سال طول کشید و سرانجام در اسفند ماه سال ۱۴۰۰ افتتاح شد.

مجید نجاتی با بیان اینکه این کاخ قابلیت بسیار زیادی دارد، اعلام کرد: در زمان مرمت کاخ کمی طول کشید، البته نیاز به مرمت بیشتری دارد و هزینه مرمت آن بالاتر از آن چیزی است که در مزایده قید شده بود.

وی تغییر ظاهری و سخت افزارها، ایجاد جایگاه ویژه برای پارک خودروها، تدوین کتابچه‌ا‌ی با نام “کاخ چای” و غیره را از جمله تحولات اصلی این کاخ بیان و خاطرنشان کرد: همچنین استفاده از نیروهای انسانی بومی شهر در اولویت کاری ما قرار دارد.