پنجره ای رو به ابرها

تنکابن – سهیلا محمدی : روستایی در دل ابر و مه، خانه‌های گلی، چای هیزمی و طبیعت بکر و چشم نواز در تنکابن که پنجره‌ای رو به بومگردی باز کرده است. « گاوپشته» با کلچال، طبیعت گردان را فرامی خواند. اقامت بیش از سه میلیون مسافر شب نوروزی در ایام نوروز نشان از رونق صنعت گردشگری در روستاهای مازندران دارد و فراهم شدن زیرساخت‌های مناسب می‌تواند سهم روستاها را از اقتصاد گردشگری رشد دهد.

در سالهای اخیر، گردشگری روستایی و طبیعت‌گردی رفته‌رفته در کشورمان می‌رود که جایگاه خود را پیدا کند. این صنعت به‌ویژه در روستاهایی که صنعت کشاورزی‌شان بیشتر خرده مالکی است می‌تواند به اقتصاد خانوارهای بومی و درآمد پایدار روستا کمک قابل‌توجهی کند. همچنین روی آوردن به سومین صنعت پول‌ساز دنیا در روستاها سبب می‌شود تا روستاییان دیگر زمین‌هایشان را نفروشند و بدین ترتیب نه‌تنها جلوی ساخت‌وساز غیرمجاز گرفته‌شده بلکه از تخریب محیط‌زیست نیز جلوگیری می‌شود.

بوم گردی یکی از شاخه‌های گردشگری روستایی است که خوشبختانه در مازندران در حال رواج پیدا کردن است.  این صنعت با گره زدن گذشته و حال، نوستالژی‌های بسیار زیبایی را برای بومگردان زنده ساخته و آنان را وامی‌دارد تا چند صباحی، به‌دوراز هیاهو و قیل‌وقال زندگی مدرن شهری، به زندگی سنتی روستایی پرداخته و با طعم غذاهای محلی و بومی هر منطقه، آب‌وهوا، معماری سنتی، آداب و سنن، پوشش و گویش و خلاصه خرده‌فرهنگ‌ها آشنا شده و یا به خاطر آورند.

۱۲ کیلومتر که از تنکابن به سمت جاده دوهزار بروید به جاده‌ای خاکی و پرو پیچ و خم اما بکر می‌رسید که شمارا به روستایی بنام گاوپشته می‌رساند.  روستایی در دل ابر و مه، محاصره‌شده بین کوه و جنگل، گاوپشته با اقامتگاه بوم گردی کلچال با فضایی منحصربه‌فرد در دل باغ فندق و چای، خانه‌های گلی بادرو پنجره‌های آبی، چای هیزمی، شیرینی‌های خانگی و طعم منحصربه‌فرد غذاهای محلی چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره ساخته و اشتهای هر انسانی را تحریک می‌کند. کلچال به همت جوانی بنام کامران گلیج احیاشده و نامش را از مکانی که در قدیم به‌وسیله سه سنگ ساخته می‌شد و در وسط سنگ‌ها زغال یا هیزم ریخته و بروی آن غذا می‌پختند، به ودیعه گرفته است. وی  می‌گوید: این مکان از پدربزرگم به ما به ارث رسیده و من که از فروش زمین متنفر بودم، با مشورت خانواده خانه قدیمی پدربزرگ را احیاء نموده و این واحد بوم گردی را ایجاد کردم و در حال حاضر ۶ نفر در این واحد مشغول بکار هستیم و روستاییان نیز محصولات تولیدی خود را در این مکان بفروش می‌رسانند.

این جوان از این کار بسیار رضایت دارد و روستاییان را تشویق می‌کند تا با احیای خانه‌های قدیمشان، به اقتصاد خانوار و روستایشان کمک کنند و در قالب بومگردی به گردشگرانی که به کلچال می‌آیند، فرهنگ، صنایع‌دستی، آداب و پوشش و زیبایی‌های طبیعتمان را می‌شناسانیم.

*فعالیت ۱۳ واحد بومگردی در تنکابن

نادر سحرخیز رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تنکابن بابیان اینکه در حال حاضر در شهرستان تنکابن ۱۳ واحد بومگردی فعال هستند، گفت: نزدیک به ۸۰ پرونده هم در دست اقدام است. وی افزود: واحدهای بوم گردی تنکابن دارای معماری اصیل و سنتی بوده که در دل روستاهای شناسایی و احیا شدند و به بهره‌برداری رسیدند.

سحرخیز بابیان اینکه این واحدها علاوه بر به نمایش گذاشتن معماری اصیل و سنتی، به شناساندن خرده فرهنگمایمان بسیار کمک می‌کنند، اظهار داشت: واحدهای بومگردی فعال به‌نوعی باعث شدند تا امید به اقتصادی پویاتر در دل اهالی روستا زنده شود و آنان نیز تشویق به راه‌اندازی این شاخه از گردشگری شوند.

رئیس اداره میراث فرهنگی تنکابن با اشاره به راه‌اندازی دو مزرعه گردشگری در تنکابن، خاطرنشان کرد: مزرعه گردشگری سبب می‌شود تا محصولات کشاورزی از وضعیت رکود فعلی رهاشده و علاوه بر معرفی میوه‌هایی که در منطقه ما رویش دارند، سبب رونق اقتصاد کشاورز نیز می‌شود.

این مسئول بابیان اینکه ۴ روستای لات سیاه مشته، مازیچال، یوج و مران از تنکابن به‌عنوان روستای هدف بومگردی معرفی شدند، تصریح کرد: لات سیاه مشته به‌عنوان روستایی با اصیل‌ترین معماری بومی، جاده‌ای تاریخی و بسیار زیبا، مران به‌عنوان دومین روستای تاریخی مازندران، یوج و مازیچال هم به‌عنوان روستاهایی با بهترین طبیعت و آب‌وهوا هرکدام در نوع خود کم‌نظیر هستند.

وی اضافه کرد: مسئولان بخش‌ها باید به موضوع بومگردی توجه ویژه داشته باشند و بدانند که تقویت صنعت‌هایی چون بوم گردی، طبیعت‌گردی و مزرعه گردشگری و غیره سبب می‌شود تا روستاییان زمین‌ها و خانه‌هایشان را حفظ کرده و مهاجرت معکوس داشته باشند.

سحرخیز با تأکید براینکه دهیاران و شوراها کمتر به این موضوع مهم می‌پردازند، بیان داشت: به نظر می‌آید در طی این سالها دهیاران و شوراها منابع درآمدی روستا را فقط در ساخت‌وساز می‌بینند درحالی‌که فعال کردن شاخه‌های گوناگون گردشگری سبب می‌شود تا منابع درآمدی پایداری برای روستا به وجود بیاید.

وی گفت: واحدهای بوم گردی نساء، پرداروم، آوای سرخ جنگل، چام و چاشت، کلچال، مادرجون و چلاسر و … هرکدام سبب شدند تا در آن روستا جنب‌وجوشی به وجود بیاید و روستاییان محصولات خود را باانگیزه بیشتری تولید کرده و در این واحدها بفروش برسانند.

بر این اساس تقویت این شاخه از صنعت گردشگری با حمایت‌های مدیران مرتبط، اعمال سیاست‌های تشویقی، تسهیل در واگذاری مجوز و.. سبب می‌شود تا صنعت اشتغال، تقویت اقتصاد بومی، انگیزه بیشتر برای تولید محصول و.. جانی تازه بگیرد.