تدوین «نظام مسائل پسماند»؛ نقشه راه مازندران برای حل بحران زباله

عبدالرضا كريم‌پور ملكشاه، رئيس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي مازندران، در جلسه بررسي آخرين وضعيت مديريت پسماند استان،  مسئله پسماند را يكي از ابر مشكلات مازندران دانست و از تهيه «نظام مسائل پسماند استان» به عنوان نقشه راه حل اين چالش خبر داد.

كريم‌پور ملكشاه با اشاره به اينكه نظام مسائل استان در حال تهيه و تدوين است، افزود كه همزمان نظام مسائل شهرستان‌ها نيز با كمك دانشگاه‌هاي مازندران در دست تهيه است.

او هدف از برگزاري اين جلسه را شنيدن نقطه نظرات شهرستان‌ها و بهره‌گيري از آنها در تدوين نظام مسائل شهرستان‌ها عنوان كرد.ضرورت بازنگری و نگاه راهبردی

دکتر عبدالرضا کریم‌پور ملکشاه، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مازندران، پسماند را یکی از «ابرچالش‌های استان» دانست و از تدوین «نظام مسائل پسماند استان» به عنوان نقشه راه برای مقابله با این بحران خبر داد. او همچنین گفت که همزمان، نظام مسائل شهرستان‌ها نیز با همکاری دانشگاه‌های مازندران در حال تهیه است. هدف از این اقدام، بهره‌گیری از دیدگاه‌های مختلف برای شناسایی دقیق مشکلات هر شهرستان عنوان شد.

حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و مدل‌های جدید

دکتر کریم‌پور ملکشاه با اشاره به بررسی مدل‌های پیشنهادی شرکت‌های دانش‌بنیان، اظهار کرد: «پس از بررسی و تأیید، این مدل‌ها به صورت آزمایشی در یک یا دو شهرستان کوچک به اجرا گذاشته خواهد شد.» او افزود که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مازندران به طور جدی از فعالیت‌های نوآورانه این شرکت‌ها حمایت می‌کند.

تمرکز بر سرمایه‌گذاری مشارکتی و سیاست‌گذاری نوین

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مازندران از حمایت استان از سرمایه‌گذاری‌های BOO (ساخت، مالکیت و بهره‌برداری) خبر داد و گفت: «ما در حال بررسی سیاست‌ها و روش‌های اجرای طرح‌های پسماند هستیم و در نشست بعدی، نتایج این بررسی‌ها را ارائه خواهیم داد.»

دیدگاه نماینده ویژه معاون رئیس‌جمهور: لزوم بازنگری جامع

در این نشست، دکتر مفید غلامی‌راد، نماینده ویژه معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در امور پسماند استان‌های شمالی، بر بازنگری جامع و راهبردی در مدیریت پسماند شمال کشور تأکید کرد. او افزود: «شناخت وضعیت موجود و تدوین سازوکارهای منطقه‌ای، گام نخست است. سازمان برنامه و بودجه نباید صرفاً نقش بودجه‌ریزی داشته باشد، بلکه باید به صورت راهبردی و زیست‌محیطی عمل کند.»

غلامی‌راد همچنین از تشکیل کمیته راهبری در استان‌های شمالی خبر داد و بر ضرورت مشارکت همه‌جانبه شهرداری‌ها در این زمینه تأکید کرد.

مدل از پایین به بالا و نقش مشارکت عمومی-خصوصی

دکتر وحید سعیدیان، معاون امور راه و شهرسازی سازمان برنامه و بودجه کشور، بر حل مشکل پسماند با الگویی «از پایین به بالا» تأکید کرد و گفت: «این چالش باید با مشارکت فعال شهرداری‌ها و بخش خصوصی رفع شود، نه با تصمیم‌گیری متمرکز در تهران.»

او همچنین خواستار ترسیم چشم‌انداز پنج‌ساله برای مدیریت پسماند استان و توجه به الزامات منطقه‌ای در تخصیص اعتبارات شد.

واقعیت تلخ؛ تولید ۳۱۰۰ تن زباله در روز

امید حسن‌زاده مقیمی، رئیس سازمان پسماند استان مازندران، در این جلسه به وضعیت بحرانی پسماند در استان اشاره کرد و گفت: «روزانه ۳۱۰۰ تن زباله در مازندران تولید می‌شود که ۲۲۰۰ تن آن به‌طور مستقیم وارد مراکز دفن می‌شود.»

او تأکید کرد: «۱۳ سایت دفن زباله در جنگل‌ها، ۸ سایت در کوهستان‌ها و باقی در اراضی کشاورزی یا رودخانه‌ها قرار دارند و این یک معضل جدی زیست‌محیطی است.»

به گفته او، طرح جامع پسماند تدوین‌شده در دهه ۸۰ به دلیل عدم تطابق با واقعیت‌های امروز و اعتراض‌های محلی، اجرایی نشده است و اکنون استان با ۱۰ پهنه عملیاتی به دنبال ساماندهی سایت‌های دفن زباله است.

جمع‌بندی و رویکرد آینده

در این جلسه همچنین بر هم‌افزایی و همگرایی میان دستگاه‌های دولتی، شهرداری‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و مشارکت عمومی-خصوصی تأکید شد. مسئولان استانی و ملی، حل بحران پسماند را نیازمند یک نقشه راه دقیق، بازنگری مستمر و استفاده از تمام ظرفیت‌ها دانستند.

در پایان، شهرداران شهرهای مازندران نیز به بیان وضعیت موجود مدیریت پسماند شهرهای خود و مشکلات و چالش‌های پیش‌رو پرداختند.