منافع معادن زغال‌سنگ زیر پای بخش خصوصی

سالانه در مازندران بیش از 200 هزار تن زغال‌سنگ تولید و 10 درصد نیاز صنایع فولاد كشور در این استان تأمین می‌شود.

مازندران بر اساس آمارهای رسمی 231 معدن دارای مجوز دارد كه حجم ذخایر این معادن حدود 58 میلیون تن برآورد شده است. شركت زغال‌سنگ البرز مركزی در تاریخ سی و یكم شهریور سال 53 با شماره 19691 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالكیت صنعتی تهران به ثبت رسید.

به‌موجب صورت‌جلسه مورخ 23 مردادماه سال 1370،مجمع عمومی فوق‌العاده دفتر مركزی شركت را از تهران به شهر زیرآب در سوادكوه منتقل كرد و در تاریخ پنجم ماه مهر 1371 با شماره 192 در اداره ثبت‌اسناد سوادكوه ثبت شد.

شركت زغال‌سنگ البرز مركزی در اوج فعالیت بیش از پنج هزار كارگر داشت ولی به علت فرسودگی باگذشت زمان و مشكلات دیگر تعداد كارگرانش به كمتر از 500 نفر کاهش‌یافته و در آستانه تعطیلی كامل قرارگرفته بود.

عبدالله رضیان عضو هیئت‌رئیسه گروه صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت  با اشاره به وضعیت معدن زغال‌سنگ سوادکوه، گفت: معدن البرز مرکزی که تحت نظر شرکت زغال‌سنگ البرز مرکزی قرار دارد و این شرکت نیز زیرمجموعه تهیه و تولید شرکت فولاد است.

نماینده مردم قائم‌شهر، سوادکوه و جویبار در مجلس شورای اسلامی افزود: پیش از انقلاب این معدن دولتی بود اما پس از پیروزی انقلاب استخراج از آن به بخش خصوصی واگذار شد و شرکت فولاد تاکنون سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای کشف و شناسایی رگه‌های معادن و زغال شویی در این معدن انجام داده است.

تولید آهن کوره بلند تنها در شرکت ذوب‌آهن اصفهان انجام می‌گیرد که ممکن است سوءاستفاده‌هایی در این زمینه رخ دهد چراکه زمانی که یک شرکت به‌صورت انحصاری تمام زغال‌سنگ‌های کشور را خریداری می‌کند از پرداخت بدهی خود به کارخانه‌های تولیدکننده زغال‌سنگ خودداری می‌کنند

عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس بیان کرد: تولید آهن کوره بلند تنها در شرکت ذوب‌آهن اصفهان انجام می‌گیرد که ممکن است سوءاستفاده‌هایی در این زمینه رخ دهد چراکه زمانی که یک شرکت به‌صورت انحصاری تمام زغال‌سنگ‌های کشور را خریداری می‌کند از پرداخت بدهی خود به کارخانه‌های تولیدکننده زغال‌سنگ همانند خودروسازی‌ها خودداری می‌کنند به این معنا که یا بدهی‌ها را پرداخت نمی‌کند یا مطالبات کارخانه‌های تولید زغال‌سنگ را با تأخیر پرداخت می‌شود.

صادرات زغال‌سنگ درگرو برنامه‌ریزی

وی اظهار کرد: قیمت زغال‌سنگ در برهه‌ای تابع قیمت‌های بین‌المللی بود اما در حال حاضر بر اساس نرخ دلار قیمت مناسبی دارد و حتی در صورت برنامه‌ریزی مناسب قابلیت صادرات نیز دارد.

این نماینده مردم در مجلس دهم خاطرنشان کرد: زیرساخت‌های تولید زغال‌سنگ مناسب نیست و بخش خصوصی نیز تلاشی برای بهبود این وضعیت انجام نداده و به امکانات قدیمی بسنده می‌کند. عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه کارگران کارخانه شرایط سختی دارند، ادامه داد: بیش از یک هزار و ۵۰۰ نفر در بخش زغال‌سنگ این منطقه مشغول به فعالیت هستند اما شرایط کاری آن‌ها بسیار سخت است.

رضیان بابیان اینکه در حال حاضر قیمت زغال‌سنگ مناسب است، تصریح کرد: قیمت کنونی باعث شده تولید زغال‌سنگ سودده شود این در حالی است که در سال‌های گذشته به دلیل نرخ پایین ارز تولید این ماده معدنی عایدی چندانی نداشت.

ضرورت برنامه‌ریزی ایمیدرو برای استفاده از ظرفیت معادن

وی بابیان اینکه شرکت ایمیدرو باید برنامه‌ریزی مناسبی برای استفاده از ظرفیت معادن زغال‌سنگ داشته باشد، تأکید کرد: شناسایی رگه‌های زغال‌سنگ به سرمایه‌گذاری نیاز دارد و در حال حاضر اقدامی برای شناسایی رگه‌های جدید صورت نمی‌گیرد و فعالان این عرصه به ظرفیت‌های قدیمی بسنده کردند.

به دلیل عدم برنامه‌ریزی مناسب گمانه‌زنی‌ها و حفر چاه‌ها برای رسیدن به زغال‌سنگ به نتیجه مطلوبی نمی‌رسد

رضیان بابیان اینکه به دلیل عدم برنامه‌ریزی مناسب، گمانه‌زنی‌ها و حفر چاه‌ها برای رسیدن به زغال‌سنگ به نتیجه مطلوبی نمی‌رسد، اظهار کرد: ذخیره‌ زغال‌سنگ شناسایی‌شده در حوزه انتخابیه این‌جانب بیش از ۳ میلیون تُن است که می‌تواند حدود ۲۰ تا ۳۰ سال تولید را تأمین کند.

عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ظرفیت زغال شویی این منطقه، توانایی شستن سالانه ۵۰۰ هزار تن زغال را دارد درحالی‌که در منطقه تنها ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تُن زغال سالانه تولید می‌شود به همین دلیل به‌جای اینکه کارگران سه نوبت‌کار کنند تنها یک نوبت مشغول به فعالیت هستند.

نماینده مردم قائم‌شهر، سوادکوه و جویبار در مجلس شورای اسلامی گفت: مقرر بود در زغال شویی سوادکوه ۶۰۰ نفر مشغول به کار شوند اما در حال حاضر به دلیل عدم استفاده از ظرفیت ۱۰۰ درصدی معدن زغال‌سنگ تنها حدود ۲۰۰ نفر مشغول هستند.

وی ادامه داد: اگرچه قرار بود کارخانه کُک سازی در منطقه ساخته شود اما محیط‌زیست تاکنون مجوز این کار را صادر نکرده است، بنابراین مقرر شد؛ شرکت ایمیدرو کارخانه نورد فولاد را در این منطقه احداث کند تا مشکل تأخیر در کک سازی تا حدودی حل‌شده و نیروی انسانی به کار گرفته شود.

عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس بابیان اینکه اقدامات لازم برای احداث کارخانه کک سازی انجام‌گرفته و سرمایه‌گذاری آن نیز تأمین‌شده است و به‌زودی احداث می‌شود، گفت: صد در صد از ظرفیت معدن موجود در منطقه به‌صورت ۱۰۰ درصدی استفاده نمی‌شود و تنها حدود یک هزار نیروی انسانی در این معادن مشغول به کار هستند.