مشکلات پیش روی زنان کارگر

بانوان کارگر کشور با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنند که نیاز به رسیدگی هر چه سریع‌تر دارد.
به گزارش خبرنگار حوزه رفاه و تعاون گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،زندگی کارگران سال هاست مورد کم لطفی مسئولان کشور قرار گرفته است و این در حالی است که کشور‌های پیشرفته برای نیرو‌های کار خود شرایط مساعدی را فراهم کرده اند چرا که می‌دانند این کارگران هستند که چرخ‌های تولید، صنعت و اقتصاد کشور را می‌چرخانند، اما در ایران وضعیت کمی متفاوت است با وجود قانون جامع و منسجمی که در حوزه‌ی کار و رابطه‌ی کارگر و کارفرمایی داریم شاهد عملکرد مناسبی در این زمینه نیستیم.از جای خالی امنیت شغلی به دلیل قرارداد‌های موقت و مشکلات معیشتی و عدم همخوانی هزینه و خرج و مخارج زندگی با جیب کارگران که بگذریم به بانوان کارگری می‌رسیم که شاید تعدادشان کم‌تر از مردان باشد، اما مشکلاتشان به مراتب بیش‌تر و وسیع‌تر از کارگران مرد است و علاوه بر مسائلی که همه‌ی کارگران کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کنند زنان کارگر داستان‌های نشنیده‌ی زیادی دارند که قصه سرایان کم‌تر به نقل آن می‌پردازند.

لیلا که علاقه چندانی به گفتن نام خانوادگی اش ندارد یکی از میلیون‌ها کارگری است که در کارگاهی مشغول به کار است در قسمت بسته بندی محصولات کار می‌کند دستمزدش بر اساس حداقل وزارت کار است بیمه هم دارد ۱۸ سال سابقه دارد و برای بازنشسته شدن لحظه شماری می‌کند تا از نگرانی تنها بودن بچه هایش در خانه در بیاید، اما می‌گوید چند ماهی است که کارفرما پول ندارد حقوق او و همکارانش را بپردازد و باید صبر کنند، اما مشخص نیست که کارگران این مجموعه تا کی باید برای دریافت دستمزد خود صبر کنند، برای کسی که خرج ۲ بچه مدرسه‌ای را می‌دهد چند ماه حقوق نگرفتن ترسناک است.

هیچ آمار دقیقی از تعداد کارگران زن در کشور وجود ندارد آماری هم که گفته می‌شود صرفا برای کارگرانی است که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، تشکل‌های کارگری و انجمن‌های صنفی هستند، اما باید گفت بانوان کارگر بسیاری هستند که نه بیمه دارند و نه قراردادی که نشان از کار کردن آن‌ها در کارگاهی بدهد، نه عضو تشکل‌های کارگری هستند و نه صرفا در مجموعه‌ای کار می‌کنند بلکه تعداد زیادی از خانم‌ها مشاغل خانگی دارند و در شهر‌ها و روستا‌ها برای خود کار می‌کنند.در میان بانوان کارگری که با مشکلاتی بسیاری مانند نداشتن قرارداد یا قرارداد بسیار موقت ۳۰ روزه و ۹۰ روزه، مشکلات مالی به دلیل دریافت دستمزد پایین حتی پایین‌تر از حداقل مصوب وزارت کار و نداشتن بیمه و کار‌های سخت مواجه هستند زنانی را داریم که سرپرستی یک خانواده را به عهده دارند و تنها نان آور خانواده هستند و هیچ راهی جز تن دادن به قرارداد‌های کوتاه مدت و دادن چک و سفته برای به دست آوردن و نگه داشتن شغل خود ندارند.

بانوان کارگر در تامین رفاه اجتماعی دچار بحران هستند

سمیه گلپور رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن صنفی کارگران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران درباره مشکلات زنان کارگر گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلات زنان کارگر در قرارداد‌های کاری آن‌ها به خصوص در مشاغل غیر رسمی است این قرارداد‌ها عادلانه نیست و مشکلات زیادی را برای آن‌ها در پی دارد برای مثال در برخی از مشاغل زنان کارگری هستند که برای به دست آوردن شغل ناچارند چک سفید امضا وسفته بدهند تا اگر روزی کارفرما دچار مشکلی با کارگر شد از این چک و سفته‌ها به عنوان برگ برنده‌ای برای جبران جریمه‌هایی که می‌شود استفاده کند.امنیت شغلی در شرکت‌هایی که دولتی هستند بیش‌تر است، اما تعداد بانوان کارگری که در مشاغل دولتی کار می‌کنند به نسبت آن‌هایی که در مشاغل غیر رسمی فعالبت می‌کنند بسیار کم‌تر است نبود امنیت شغلی باعث می‌شود خانم‌های کارگر همیشه نگرانی از دست دادن شغل خود را داشته باشند.

رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن صنفی کارگران بیان کرد: زنانی که در مشاغل غیر رسمی کار می‌کنند هیچ بیمه‌ای ندارند و این نشان دهنده‌ی این است که بانوان کارگر در تامین رفاه اجتماعی دچار بحران هستند و آن امنیت که برای هر کارگری باید حاصل شود به دلیل غیر رسمی بودن شغل و دیده نشدن این نوع مشاغل برای بانوان وجود نداشته و ندارد.

گلپور با اشاره به نبود آمار دقیق از کارگران زن تصریح کرد: مطابق با آمار مرکز پژوهش‌های مجلس ۶۰ درصد از مشاغل کشور غیر رسمی هستند و جمعیت عظیمی از این مشاغل غیر رسمی را زنان تشکیل می‌دهند و همین موضوع باعث می‌شود که آمار دقیقی از تعداد کارگران زن وجود نداشته باشد، اما ۷ میلیون نفر از کارگران عضو انجمن‌های صنفی کارگران هستند که نزدیک به نیمی از این رقم را بانوان تشکیل می‌دهند. با توجه به تعداد کارگرانی که تحت پوشش بیمه هستند هم می‌توان آمار کارگران را به دست آورد با این حال کارگرانی داریم که در مشاغل غیر رسمی بیمه اجتماعی و تشکل ندارند همه‌ی این‌ها در کنار هم تعداد کارگران کشور را تشکیل می‌دهند.

نگاه تخصصی به اشتغال زنان کارگر وجود ندارد

رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن صنفی کارگران با بیان این که نگاه تخصصی به اشتغال زنان کارگر کم است اظهار کرد: یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که زنان با آن رو به رو هستند این است که با وجود تحصیل کرده بودن و داشتن مهارت و تخصص در رشته‌های مختلف در آن جایی که باید قرار بگیرند قرار ندارند و یا صرفا به عنوان یک کارگر ساده از آن‌ها استفاده می‌شود خیلی از این خانم‌ها در رشته‌هایی مدیریتی و رشته‌هایی که مربوط به کار، صنعت واشتغال است می‌توانند ورود کنند و نگاه تخصصی داشته باشند، ولی ترجیح کارفرما‌ها این است که در سطوح بالاتر از خانم‌ها استفاده نکنند اصولا در سطوح پایین از بانوان استفاده می‌شود ومجبور می‌شوند آن دانشی که دارند بایگانی کنند و در نهایت می‌بینیم در مشاغلی کار می‌کنند که اصلا به دانش و مهارت آن‌ها ارتباطی ندارد.

گلپور ادامه داد: در مشاغل رسمی زنان در بخش خدمات، حرفه و صنعت فعالیت دارند، اما در مشاغل غیر رسمی بانوان در بخش‌های تولیدی اعم از کشاورزی، دام پروری، عشایر و کسانی که در صنایع دستی مشغول هستند تا زنانی که در شهر‌های کوچک و بزرگ مشغول هستند را داریم، اما در شهر‌های بزرگی مثل تهران بیشتر زنان کارگر در بخش خدمات فعالیت می‌کنند و برخی از آن‌ها در حوزه‌ی تولیدات خانگی کار می‌کنند که علی رغم این که محصولات خود را در منزل تولید می‌کنند ناچارند زحمت توزیع را هم خودشان بکشند مخصوصا زنانی که سرپرست خانوار هستند و عملا باید هم تامین معاش خود و هم خانواده‌ی را انجام دهند.

وی افزود: یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌هایی که زنان کارگر با آن رو به رو هستند نبود تشکل منسجم و قوی در حوزه‌ی بانوان کارگر است اگر آن‌ها بتوانند تشکل‌هایی را داشته باشند و بر مبنای آن مطالبات قانون خود را بیان کنند و به گوش سیاست گذاران برسانند بخش زیادی از مشکلات آن‌ها رفع می‌شود. حتی یک میز و یا کار گروه برای رسیدگی به مشکلات زنان کارگر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت صمت یا در معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری و یا هر نهاد سیاست گذاری که می‌تواند در حوزه‌ی زنان حرف داشته باشد وجود ندارد حتی یک مشاور در این حوزه نداریم.

برخی از زنان درآمد بسیار پایینی دارند

رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن صنفی کارگران اظهار کرد: بر اساس آماری که در سال ۱۳۹۹ سازمان آمار کشور اعلام کرد نزدیک به ۴ میلیون زن سرپرست خانوار داریم که نزدیک به ۲ میلیون از آن‌ها خود سرپرست هستند که البته جامعه آماری کمی هم نیست البته این آمار رسمی است و آمار غیر رسمی هم وجود دارد مثلا خانم‌هایی که بد سرپرست هستند آن‌هایی که همسر معتاد دارند و این‌ها جزو این جامعه کارگری نیامده اند.

گلپور ادامه داد: ما کارگران زنی را داریم که زیر یک میلیون تومان دستمزد دریافت می‌کنند و با توجه به سختی و مشکلاتی که دارند هزینه‌ای که برای رفت و آمد می‌پردازند مبلغ بسیار کمی است متاسفانه زنانی را داریم که به سختی و با غیرت دارند کار می‌کنند تا منتی بر سر آن‌ها نباشد و مشکلی برای خانواده هایشان پیش نیاید.

وی افزود: آمار رسمی اعلام می‌کند که خط فقر بین ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومان است و در این شرایط بعضی زنان کارگر زیر یک میلیون تومان دریافت می‌کنند این شرایط یک وضعیت وحشتناک را برای آن‌ها به بار می‌آورد و این گروه در پایین‌ترین دهک درآمدی جامعه قرار گرفته اند و و نیاز است هر چه سریع‌تر به این وضعیت رسیدگی شود.