جمعیت روستایی در سراشیبی

گروه اجتماعی: کاهش جمعیت روستاها در مازندران از سال‌های گذشته تاکنون مدنظر مسئولان و محل دغدغه بوده است. تبدیل اراضی کشاورزی و باغی به واحدهای مسکونی و نیز فروش زمین‌ها به خوش‌نشین برای ساخت ویلا در کنار کاهش درآمد در کنار روستاها، از میزان اقامت روستاییان در این مناطق نیز کاسته و آنان را به سمت شهرها سوق می‌دهد و یا در سال‌های اخیر با تبدیل روستاها به شهرها، جمعیت روستاهای مازندران رو به کاهش گذاشته است.

هشدارهای مدیران مازندرانی ناشی از همین دغدغه بوده است. همچنین نماینده شرق مازندران نیز بار ها از کاهش جمعیت روستایی در استان انتقاد کرده است.

نماینده مردم شرق مازندران در مجلس شورای اسلامی گفته بود: جمعیت روستایی در شرق مازندران به دلیل شرایط اقتصادی در حال کاهش است. نماینده شرق مازندران در مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه شهرستان بهشهر با 72 درصد جمعیت شهری بیشترین نرخ شهرنشینی را در استان مازندران دارد و فقط 28 درصد جمعیت در روستاها ماندند، گفته: این اتفاق به دلیل مهاجرت شدید روستاهای بالادست شهرستان به منطقه شهری بهشهر صورت گرفته زیرا هرروز مشکلات معیشتی روستاییان بیشتر می‌شود و آن‌ها برای دست‌یابی به شغل و دریافت خدمات اجتماعی بهتر مجبور به مهاجرت به شهر می‌شوند.

وی ادامه داد: افراد مهاجر از روستا به شهر عمدتاً مجبور به حاشیه‌نشینی می‌شوند که این امر مشکلات و آسیب‌های اجتماعی بسیاری را در پی دارد و از طرفی با خالی شدن روستاها و بهره‌برداری نکردن از اراضی کشاورزی و باغی، بخش تولید کاهش می‌یابد.

فاجعه‌ای به نام کاهش جمعیت روستایی در آینده

در روزهای اخیر نیز عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور گفت: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته جمعیت روستایی کشور در سال‌های آینده به ۱۸ درصد کاهش پیدا می‌کند که این وضعیت یک فاجعه محسوب می‌شود.

دکتر نادر کریمیان در ” همایش تخصصی مشارکت اجتماعی و توسعه گردشگری کدیر ” که در روستای کدیر شهرستان نوشهر برگزار شد، افزود: یکی از عوارض اصلی کاهش جمعیت روستایی نابودی بخش کشاورزی، دام‌پروری و صنایع روستایی خواهد بود.

وی با اعلام این‌که جمعیت روستایی کشور هم‌اکنون ۲۵ درصد است، گفت: یکی از راه‌های کاهش جمعیت روستایی شناسنامه‌دار کردن خانه‌های قدیمی روستاها است که می‌توان پس از تحقیق و پژوهش برخی از آن‌ها را که قابلیت ثبت ملی دارند، به ثبت رساند تا از این طریق از مهاجرت روستائیان به شهرها جلوگیری شود.

عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی همچنین افزود: میراث فرهنگی و طبیعی به‌عنوان یک مقوله مهم در کشور مطرح است و باید با مدیریت مناسب و با به‌کارگیری ظرفیت‌های عمومی در جهت جذب گردشگر از آن بهره‌برداری کرد.

نماینده یونسکو در ایران هم در این همایش گفت: باید امکانات گردشگری در روستاها فراهم شود تا شاهد جذب اعتماد گردشگر باشیم و در این راستا برگزاری جشنواره‌های مختلف هم می‌تواند به جذب گردشگر کمک کند.

فخرزاده افزود: هرقدر جشنواره‌ها با سبک و سیاق سنتی به همراه معرفی آثار قدیمی و صنایع‌دستی همان منطقه برگزار شود استقبال مسافر و گردشگر بیشتر خواهد بود ضمن اینکه نقش اطلاع‌رسانی در برپایی این‌گونه جشنواره‌ها را نباید نادیده گرفت.

کاهش جمعیت روستاهای کشور نگران‌کننده است

معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور گفته است: بُعد خانوارهای روستایی کشور به ۳ و ۴ دهم کاهش پیداکرده که مسئله نگران‌کننده‌ای است، با ادامه روند فعلی دیگر تا بیست سال آینده سکونت‌گاه‌هایی به نام روستا نخواهیم داشت. سعید رضا جندقیان با انتقاد از کاهش چشمگیر سهم روستاها در اقتصاد کشور افزود: در سه دهه گذشته سهم اقتصاد روستا از 25 درصد به کمتر از یک‌هشتم درصد و در حدود 3 درصد تنزل پیداکرده است.

معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور گفت: سهم اقتصاد و ارزش‌افزوده‌ روستاها در اقتصاد نفتی کشور به‌شدت دچار صدمه و تنزل شده است اما بااین‌وجود نمی‌توان نسبت به اقتصاد روستاها و توسعه کشاورزی و باغداری بی‌تفاوت بود. جندقیان با اشاره به برخی ‌متغیرهای توسعه و پیشرفت در سطح‌های روستاها تأکید کرد: مهاجرت از متغیرهای ذهنی و ریسک‌پذیری در امور اقتصادی و تولیدی ازجمله مهم‌ترین پیش‌زمینه‌های پیشرفت و توسعه در سطح روستاها و مردم ساکن این مناطق است. جندقیان با اشاره به اعتبارات اختصاص داده‌شده به روستاهای کشور از ابتدای دهه هشتاد ادامه داد: 20 هزار میلیارد تومان از سال 82 تا اردیبهشت 97 به عرصه‌های روستایی پول واریزشده که از این‌بین بیش از 15 هزار و 170 میلیارد تومان در دوران دولت یازدهم و دوازدهم بوده که بیش از 75 درصد از کل اعتبارات تخصیص داده‌شده به روستاهای کشور است. معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور گفت: برای توسعه باید به سراغ تشکل‌های مردمی، سمن‌ها و تعاونی‌های روستایی برویم چراکه دولت توان و قدرتی برای کمک به روستاها ندارد.