“تاتی تاتی” تفکیک زباله  مازندران

گروه اجتماعی-  زهرا اشکیود: زباله و دفع نامناسب آن در استان مازندران به مشکلی تبدیل شده که می‌توان با اندکی مدیریت و فرهنگسازی با ضررهای ناشی از آن مقابله کرد.

در استان مازندران به دلیل ورود سالانه ده‌ها میلیون گردشگر، هزاران تن زباله و پسماند تولید می شود و در حال حاضر طبیعت و سایت های دفن زباله استان انباشته از پسماندهایی است که برجای مانده و این زباله ها در سال های اخیر به جنگل ها و رودخانه ها و نیز حاشیه های سواحل نیز کشانده شده است.

آژیر خطر معضل جمع آوری و چگونگی دفع زباله در مازندران دو دهه پیش و در اواسط دهه 70، هنگامی که ساکنان منطقه “انجیل سی” شهرستان بابل در مقابل کوهسازی از زباله در این منطقه صورت گرفت، به صدا درآمد، اگرچه با گذشت این مدت هنوز گوش شنوایی برای حل این مشکل پیدا نشده است.

مشکل زباله در مازندران این روزها از بلای جان طبیعت فراتر رفته و تبدیل به بلای جان ساکنان این استان شده و فیلم‌ها و کلیپ‌های گوناگونی از تجمع زباله‌ها در گوشه و کنار مناطق ساحلی و جنگلی این روزها در فضاهای مجازی منتشر می‌شود که همه آنها نشان از به خطر افتادن زندگی و سلامت تمام هموطنانی دارد که از شیرابه این حجم از زباله در رودخانه ها و زمین های کشاورزی و محصولات تغذیه می کنند.

کارشناسان منابع طبیعی از جنگل‌های شمال به ویژه استان مازندران به عنوان ریه تنفسی کشور یاد می کنند و بر این نکته تاکید دارند که برای خروج از معضل دفع زباله ها در جنگل های شمال باید برنامه ریزی اصولی صورت گیرد.

اما برای حل این مشکل استاندار مازندران طرحی به نام طرح تفکیک زباله از مبدأ را کلید زد و با اشاره به اینکه زباله محیط زیست و امنیت غذایی مازندران را به خطر انداخته است، افزود: طرح تفکیک زباله از مبدا به طور جدی به اجرا درآید.

اسلامی بر تعامل دستگاه‌های اجرایی با فرمانداران در مدیریت حوزه‌های مختلف تاکید کرد و گفت: نهضت همگانی پاکسازی و ساماندهی زباله ایجاد شود.

در همین زمینه علی نبیان معاون هماهنگی امورعمرانی استاندار مازندران نیز، گفت: پسماند و طرح تفکیک زباله از مبدا مورد تاکید و مطالبه جدی استانداری است.

نبیان با بیان اینکه زباله و پسماند از معضلات پیش رو با مخاطرات زیست محیطی فراوان برای استان است،افزود: ابلاغیه پیگیری پسماند و طرح تفکیک زباله از مبدا به ۵۸ شهردار ارسال شد و ۲۲ فرماندار استان باید نظارت جدی بر این امر داشته باشند.

وی تصریح کرد: با اجرایی شدن این طرح شاهد کاهش تولید ۲۰ تا ۲۵ درصدی زباله در استان خواهیم بود.

معاون هماهنگی امورعمرانی استاندار مازندران، یادآور شد: تولید زباله هم اکنون در مازندران ۲۷۰۰ تا ۳ هزار تن است که در زمان حضوزمسافران این میزان تا 2.5 برابر افزایش می‌یابد.

مدیر طرح بازیافت زباله در مازندران که این روزها فعالیت در حوزه پسماند به دامنه این موسسه رسیده است،از اجرای طرح تفکیک زباله از مبداء در استان خبر داد و میزان تولید روزانه زباله را سه هزار تن اعلام کرد.

شیدالله مهدوی با بیان اهمیت طرح تفکیک زباله از مبداء و اجرای آن در شهرهای مازندران گفت: این طرح در برخی شهرستان های مازندران در حال اجرا است که امیدواریم با انجام این طرح بتوان کاهش تولید زباله در استان را شاهد بود.

وی از زباله به عنوان تهدیدی برای محیط زیست نام برد و یادآور شد: پسماند محیط زیست را تهدید می کند و باید برای مدیریت زباله و داشتن محیطی سالم تلاش کرد.

مدیریت طرح بازیافت زباله مازندران طرح تفکیک زباله از مبداء را کمکی برای سلامتی و بهداشت محیط عنوان کرد و افزود: اجرای این طرح باید از منازل آغاز شود و در این طرح خانواده ها نقش مهمی را خواهند داشت.

وی با بیان اینکه روزانه سه هزار تن زباله در مازندران تولید می شود، عنوان کرد: از این میزان تنها پنج درصد تفکیک می شوند و این آمار بسیار پایینی است.

مهدوی به موقعیت جغرافیایی مازندران اشاره کرد و گفت: هم اکنون ۲۷ مرکز دفن زباله در مازندران وجود دارد و طبق برنامه ها این مراکز باید به ۹مرکز تقلیلیابد اما هم اکنون برای دفن زباله در مراکز موجود نیز فضای کافی وجود ندارد.

مدیریت بازیافت مازندران طرح تفکیک زباله از مبدا را امری اساسی در مدیریت پسماند خواند و آن را عاملی برای کاهش میزان حجم زباله دانست و تاکید کرد: با تفکیک زباله می توان از ارزش اقتصادی آن نیز بهره برد.

وی افزود: جای مناسبی برای دفن زباله در مازندران وجود ندارد و با توجه به اینکه 10 تا 15 درصد از زباله های خشک قابل بازیافت هستند، موقعیت بسیار خوبی را برای درآمد زایی در خانوارها فراهم می کند.

پرستو ملکی مسئول انجمن رفتگران طبیعت استان مازندران نیز در گفت و گو با حرف درباره فواید تفکیک زباله از مبدأ و راهکارهای مرتبط با آن، گفت: برای تفکیک زباله از مبدأ باید در میان خانواده‌ها فرهنگسازی صورت گیرد به این صورت که شهرداری‌ها باید برای جمع‌آوری زباله‌ها از مبدأ در میان مردم فرهنگسازی کنند.

ملکی افزود: باید در میان مردم از طریق مسئولان اعتمادسازی شود چراکه وقتی آنان فرهنگسازی کنند به عنوان مثال به مردم عنوان شود که در روز خاصی زباله‌های خشک را تحویل می‌گیرد در همان روز این اقدام انجام شود و همچنین کارگران شهرداری نیز خودشان آموزش ببینند که زباله تر را با زباله خشک با هم جمع نکنند این طرح به درستی اجرا می‌شود.

وی تصریح کرد: باید در سطح شهر کانتینرهای بزرگی از چند قسمت با قفل تعبیه شود و شبانه‌روزی فردی باشد که بتواند زباله‌ها را از مردم دریافت کند چراکه ممکن است فردی کارمند باشد و نتواند صبح زباله را تحویل دهد و شب برایش مقدور است.

مسئول انجمن رفتگران طبیعت استان مازندران، یادآور شد: برای جمع‌آوری و نظارت بر این کانکس‌ها باید از ظرفیت دورگردها استفاده شود تا آنان به زباله‌های جمع‌ شده در آنجا حمله نکنند بنابراین باید از این نیروهای دوره‌گرد برای بازیافت زباله استفاده کرد و اگر برایشان لباس مرتب پوشیده شود مکان مناسبی برای این طرح ایجاد می‌شود و از آنجایی که آنان نیازمند هستند که اقدام به این کار می‌کنند، پس در این زمینه فرهنگسازی وجود ندارد.

وی گفت: برای بازیافت زباله‌هایی همانند شیشه، کاغذهای معمولی و نیز پلاستیک‌های مربوط به مواد خوراکی و پوکه‌های دارو و نیز پلاستیک‌های مایع ظرفشویی که این مواد نیز با پلاستیک آب معدنی متفاوت است و همچنین آهن آلات مربوط به ظروف خوراکی دیگر و نیز وسایل چینی و همچنین ظروف یکبار مصرف هم باید جداسازی صورت گیرد.

این فعال محیط زیست، افزود: هنگامی که مردم به مرور تفکیک زباله را انجام می‌دهند متوجه می‌شوند که زباله خشک از زباله تر بیشتر است که در این حالت تلنگری بر آنان وارد می‌شود تا برای کاهش تولید زباله، برخی وسایل غیرضروری را استفاده نکنند.

وی تصریح کرد: بسته بندی ها برای راحتی زندگی وارد خانه شده است، در حالی که پنیرها و سبزی‌های غیر بسته بندی همچنان وجود دارد بنابراین باید یاد بگیریم که از مواد با بسته بندی کمتر استفاده کنیم.

حال برای بررسی بیشتر برای اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ به رامسر غربی‌ترین شهرستان استان مازندران به مرکز و از آنجا به شرقی‌ترین شهرستان استان یعنی گلوگاه و نیز به جنوب استان مازندران در شهرستان قائم‌شهر رفتیم تا ببینیم روند اجرای این طرح چگونه در حال اجراست.

محمد آزاد فرماندار شهرستان رامسر درباره مراحل اقدامات اجرایی ابلاغ استاندار مبنی بر تفکیک زباله از مبدأ، در گفت و گو با خبرنگار حرف، گفت: موارد مربوط به طرح تفکیک زباله از مبدا به شهرداری و بخشداری و دهیاری‌ها ابلاغ شد تا اقدامات لازم در این زمینه انجام گیرد و آنها نیز با برخی از شرکت‌های مربوطه قراردادهایی را منعقد کردند و در حال حاضر اقدامات اجرایی در حال انجام است؛ تأکید شد که با جدیت فعالیت‌های اجرایی تفکیک زباله انجام شود.

آزاد با بیان اینکه بهترین راهکار کاهش زباله تفکیک از مبدأ است، افزود: در دستور کار مسئولان قرار دارد که در زمینه تفکیک زباله اقدامات اجرایی را انجام دهند و در حال حاضر دهیاری‌ها باید مردم را در مکان‌های مورد فراخوانی ‌کنند و به آنها آموزش ‌دهند، در شهرها، شهرداری‌ها شرکت‌های مربوطه باید این آموزش‌ها را با مراجعه به منازل و آموزش به مردم برای تفکیک زباله اقدام کنند که در حال انجام است.

قربانعلی ولی‌زاده فرماندار شهرستان بابل نیز در زمینه ابلاغ استاندار مازندران برای تفکیک زباله از مبدأ، در گفت و گو با حرف، اظهار کرد: پس از نخستین زنگ تفکیک زباله در استان مازندران توسط استاندار، در شهرستان بابل نیز زنگ تفکیک زباله در مدرسه پورنگ نواخته شد و با هماهنگی‌های انجام شده و برگزاری جلسات با مدیریت پسماند و جلساتی با دهیاران و شهرداران برگزار شد.

ولی‌زاده افزود: از هفت بخش شهرستان بابل در حال حاضر در ۶ بخش این شهرستان تفکیک زباله در حال انجام است و در این زمینه روستاها استقبال قابل قبولی داشتند و دهیاران در روستاها بحث آموزشی و تفکیک زباله را به درستی انجام دادند و حتی در این زمینه جوایزی نیز برای استقبال بیشتر مردم در نظر گرفتند.

وی تصریح کرد: در شهرداری بابل نیز پیمانکاران از طریق این افراد مشخص شد و اقدامات جمع‌آوری در حال انجام است و به شکل گسترده در حال پیگیری هستیم تا در کل شهرستان ها تفکیک زباله از مبدأ اجرا شود.

فرماندار بابل یادآور شد: در روستاها آموزش‌به این شکل است که با همکاری دهیاران، کارشناسان این بخش با آموزش به زنان روستا در مساجد انجام می‌شود و در سطح شهر نیز یک گروه 10 نفره انتخاب شدند و با مراجعه به درب منازل آموزش چهره به چهره انجام می‌دهند.

این مسئول، تصریح کرد: در شهرستان بابل در روز ۲۵۰ تن زباله تولید می‌شود و با توجه به آنکه حدود یک ماه از آغاز اجرای این طرح در شهرستان گذشته طبق آمار حدود ۱۵ درصد انتقال زباله به انجیلی‌سی کاهش پیدا کرد.

محمد رضا تباکی فرماندار شهرستان گلوگاه نیز درباره طرح تفکیک زباله از مبدأ در گفت و گو با حرف، اظهار کرد: برای طرح تفکیک زباله پیش از ابلاغ استاندار در این شهرستان تفکیک زباله در حال انجام بود و در حال حاضر نیز در بیشتر روستاها طرح تفکیک زباله از مبدأ آغاز شد.

تباکی افزود: در حال حاضر دو روستای ریحان‌آباد و وله‌مازو این شهرستان طرح تفکیک زباله را عملا آغاز کردند و در تمامی روستاها نیز اقدامات اطلاع رسانی و آگاهی بخشی و نشست با خانواده‌ها و نصب بنر انجام شد.در این طرح زنان خانواده زباله‌ها را تفکیک می‌کنند و تحویل مراکزی که در این شهرستان تعبیه شده تحویل می‌دهند.

فرماندار شهرستان گلوگاه، یادآور شد: در شهرستان گلوگاه حدود ۱۵ تن زباله تولید می‌شود که در گذشته مرکزی بود که در آنجا دپو می‌شد و در حال حاضر به دور آن فنس‌کشی شده و آهک پاشی می‌شود اما مدتی نیز با اداره پست بهشهر قرارداری منعقد شده بود که به آنجا ارسال می‌شد و با توجه به آنکه آنجا در حال حاضر به دلیل مشکلات مالی تعطیل است بنابراین در حال حاضر منتظر منصوب شدن شهردار جدید هستیم تا با انتخاب آن و راه‌اندازی کارخانه کمپوست بهشهر با آنها قرارداد جدید منعقد شود.

این مسئول، گفت: برای آموزش در زمینه تفکیک زباله از مبدأ از کارشناسان استانی و شهرستانی استفاده می‌شود و خانه به خانه در منازل به بانوان آموزش داده می‌شود.

وی به خانواده‌ها، توصیه کرد: این آموزش‌ها را خانواده‌ها دریافت کنند چراکه بسیار برای اقتصاد کشور و خود خانواده‌ها مفید است و زباله‌ها در در منزل خود به دو قسمت تر و خشک تفکیک کنند.

تباکی تصریح کرد: در روش تفکیک زباله از مبدأ در این شهرستان، هر روزه خانواده‌ها زباله‌ها را تفکیک می‌کنند و در سطل زباله مخصوصی که تعبیه شده می‌ریزند و شهرداری و دهیاران زباله‌های تر را خارج از شهر دپو می‌کنند اما زباله‌های خشک را هر هفته مرکزی را مشخص کردیم و  شهر و روستاها خانواده‌ها به آن مراکز تحویل می‌دهند و در مقابل روستائیان با تحویل زباله خشک یا وسایل شوینده دریافت می‌کنند که نوعی کمک اقتصادی برای خانواده‌ها می‌شود که این اقدام برای اقتصاد کشورمان و محیط‌زیست مفید است.

وی گفت: از تمامی خانواده‌ها خصوصا زنان که مدیریت خانه را بر عهده دارند انتظار داریم که با این طرح همکاری کنند تا از این طریق محیط زیست کشور و استان سالم بماند.

حمید صالح‌زاده رئیس اداره برنامه‌ریزی فرمانداری شهرستان قائم‌شهر نیز در زمینه ابلاغ استاندار مبنی بر تفکیک زباله از مبدأ، در گفت و گو با حرف، گفت: برای اجرای طرح تفکیک زباله در شهرستان قائم‌شهر و ارطه دو مرحله کارگروه پسماند جلسه‌ای در این زمینه برگزار و دستورات لازم به شهرداری قائم‌شهر و ارطه ارائه شد و در این کارگروه‌ها مصوب شد که این دو شهرداری طرح تفکیک زباله از مبدأ را انجام دهند.

صالح‌زاده افزود: برای اجرای این طرح شهرداری قائم‌شهر اقدامات شورایی آن را انجام داده و در مرحله مزایده برای واگذاری به پیمانکار است و شهرداری ارطه نیز مصوبه شورا را دریافت و در حال حاضر در مرحله نامه‌ نگاری است و هنوز اجرایی نشد.

به گزارش حرف، طرح تفکیک زباله از مبدا در مازندران در مراحل مقدماتی قرار دارد، روزهای بسیاری است که زباله ها بلای جان مازندران شده اند اما با وجود گسترش روزافزون مشکلات ناشی از زباله، طرح های مربوط به کاهش پسماند و زباله کندتر از روند مورد انتظار پیش می رود.