بیکاری، محصول متناسب نبودن رشته‌های دانشگاهی

جوانان مازندران برای حل مشکل اشتغال نیازمند اتخاذ سیاست‌های حمایتی یکپارچه و منسجم دولت و تلاش مسؤولان و نمایندگان استان هستند.مازندران از آن دست استان‌هایی است که علی‌رغم اینکه دارای منابع و ظرفیت‌های بسیار زیادی از جمله نیروگاه، جنگل، دریا، کوه و… برای اشتغال‌آفرینی بوده اما با این وجود بیکاری جوانان به عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات و دغدغه‌های مردم و جوانان این استان مطرح است.کارشناسان بازار کار عقیده دارند به همان میزانی که فضای اشتغال کشور دچار تحولات اساسی نسبت به دهه‌های گذشته شده، به همان میزان نیز دچار آسیب‌های جدی شده است. کارشناسان می‌گویند جوانان جویای نام هستند و این مسئله باعث شده تا گرایش به فعالیت در برخی رشته‌ها بسیار بالا و در برخی مشاغل، بسیار پایین باشد.به جمع جوانان و دانشجویان می‌رویم و نظراتشان را در این باره جویا می‌شویم.سهیل یکی از فارغ‌التحصیلان رشته علوم اقتصادی است که در پاسخ به سوالی مبنی بر وضعیت اشتغال رشته‌اش در کشور، می‌گوید: چندین سال از عمرم را برای فراگیری علم و دانش سپری کردم اما اکنون موفق به یافتن شغلی مرتبط با رشته تحصیلی‌ام نمی‌شوم.وی با انتقاد به دولت‌ها در دوره‌های مختلف، ادامه می‌دهد: اگر برای برخی رشته‌ها بازار کار در کشور اشباع شد یا به دلیلی اصلا وجود ندارد چرا وقت و استعداد جوانان را هدر می‌دهند؟امیر دیگر فارغ‌التحصیل بیکار در بابلسر از دولت و مسؤولان گله‌مند است و می‌گوید: بیکاری مختص رشته خاصی نیست بلکه این معضل در استان همگی شده است. دولت در حالی وام ازدواج را افزایش می‌دهد که تقریبا جوانان سر در گم پیدا کردن شغل هستند. با بیکاری جوانان آمار آسیب اجتماعی به خصوص اعتیاد و انواع ناهنجاری‌های فضای مجازی در حال افزایش است.جوانان به دلیل نداشتن شغل و درآمد مناسب از ازدواج صرف نظر می‌کنند، این امر موجب شده است سن ازدواج نیز در جامعه روند افزایشی داشته باشد که این خود نیز آسیب‌های متعدد اجتماعی و فرهنگی را بر جامعه و بنیان خانواده‌ها تحمیل می‌کند.آمار‌ها حاکی از آن است که نرخ بیکاری در کشور در بهار امسال 12.2 درصد بوده است. دلیل افزایش نرخ بیکاری امسال موضوع افزایش نرخ مشارکت است. زیرا شرایط اقتصادی طی دو سال اخیر و به خصوص بعد از توافق هسته‌ای به گونه‌ای تغییر کرده بود که افراد امید بیشتری برای یافتن شغل مناسب داشتند و بنابراین افراد بیشتری از بین جمعیت غیرفعال اقدام به جستجوی کار کردند، وارد جمعیت فعال شدند و نرخ مشارکت افزایش یافت.بهرام اکبرزاده معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان مازندران ضمن بیان جدیدترین آمار‌های منتشر شده از بازار کار استان و کشور به بررسی این موضوع پرداخت.نرخ بیکاری کشوری در بهار سال 1394 معادل 10.8 درصد بوده که در بهار امسال به 12.2 درصد رسیده است. همچنین نرخ بیکاری در این بازده زمانی در استان مازندران از 10 درصد در سال 1394 به 9.8 درصد در بهار 1395 رسید. برای توضیح این مطلب باید گفت دلیل اصلی افزایش نرخ بیکاری در کشور، افزایش نرخ مشارکت است. نرخ مشارکت یعنی نسبت جمعیت فعال به کل جمعیت در سن کار (جمعیت فعال و غیر فعال).در فاصله بهار سال 1394 تا بهار سال 1395 نرخ مشارکت در کشور روندی افزایشی داشته است و از 38 درصد به 39.5 درصد رسیده است.این افزایش در استان هم هر چند ناچیز دیده شده است و از 42.1 درصد در بهار سال 1394 به 42.6 درصد در بهار سال 1395 رسیده است. بنابراین طبق آمار در این دوره جمعیت فعال افزایش یافته است، اما همانطور که گفته شد نرخ بیکاری در استان مازندران در فاصله زمانی یاد شده کاهش یافت.این کاهش حاوی پیام خاصی درباره ویژگی‌های بازار کار استان و یادآور تلاش مسؤولان استانی است.وی تاکید کرد: برای جلوگیری از افزایش تعداد بیکاران و نرخ بیکاری باید شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای تغییر کند که ظرفیت‌های اشتغال‌زایی آن افزایش یابد و کمیت و کیفیت اشتغال متناسب با ورود تحصیل کرده‌ها به بازار کار افزایش یابد.این استاد دانشگاه در ادامه سهم نیروی کار در کشاورزی را 20.2 درصد، در صنعت 29.8 درصد و در خدمات 50 درصد در مازندران دانست و گفت: از آنجایی که تنوع کسب و کارها در بخش خدمات بیشتر است و عمدتا سرمایه قابل توجهی برای شروع کسب و کار احتیاج ندارد سهم خدمات در بازار کار افزایش قابل توجهی داشته است.به گفته اکبرزاده، جمعیت دارای تحصیلات عالی افزایش داشته است اما متاسفانه کار شرافتمندانه در کشور تبلیغ نمی‌شود و فرهنگ کار مطرح نیست، در چنین فضایی کارجویان تحصیل‌کرده به این فکر می‌کنند که انجام برخی مشاغل در شان آنها نیست و برای اشتغال باید فرصت‌های بهتری فراهم شود.امروز جوانان مازندران برای حل مشکل اشتغال نیازمند اتخاذ سیاست‌های حمایتی یکپارچه و منسجم دولت و تلاش مسؤولان و نمایندگان استان هستند. انتظار می‌رود با همت دولت و همراهی مسؤولان استان، در راستای تدوین برنامه‌ای جامع، علمی و موثر شاهد ایجاد فرصتهای شغلی جدید، رونق بیش از پیش بازار کار و در نهایت جذب حداکثری جوانان جویای کار در استان باشیم تا به تبع آن بتوان محفل خانواده‌ها را گرم کرد و آسیب‌های اجتماعی را به حداقل رساند.