بازاری که بدون نظارت رها شده است

با آنکه بسیاری از اقلام کالای اساسی از جمله حبوبات،‌گوشت قرمز، برنج، مرغ و تخم مرغ تولید داخل بوده و وارداتی نیست، اما افزایش نرخ دلار بهانه‌ای برای افزایش قیمت‌ها شده که نتیجه اش چیزی جز کوچک شدن سبد خانوار نیست.

با نوسانات شدید نرخ ارز طی یکی دو ماه گذشته و تأثیر آن بر افزایش نرخ بسیاری از کالاها این انتظار می‌رفت تا نرخ کالاهای اساسی هم افزایش دو تا سه برابری داشته باشد، اما بر اساس گزارش‌های میدانی خبرنگار فارس از سطح پایتخت اغلب کالاهای اساسی همچون برنج، شکر، حبوبات، مرغ و گوشت به‌ وفور در دسترس و در بازار وجود دارد و افزایش قیمت‌ها اگرچه اندک اندک خود را نشان می‌دهد، اما چندان از نرخ دلار تأثیر نپذیرفته است.

با همه این اوصاف نه کسبه راضی هستند و نه مردم. کسبه دل‌نگران از اینکه باید کم‌کم کرکره‌های خود را پایین بکشند؛ چرا که چندان خبری از مشتری نیست و هر روز باید جنس خود را گران‌تر از روز قبل تهیه کنند و مردم هم ناراحت از اینکه حلقه روزبه‌روز تنگ‌تر شده و تقریباً بسیاری از کالاهای اساسی را از سبد خانوار خود حذف کرده‌اند.

خانمی میان‌سال که همسر یک جانباز است می‌گوید: «خیالشان راحت. دیگر نه حبوبات می‌توانیم بخریم، نه گوشت، نه مرغ. خرید برنج هم که دیگر مقرون به‌صرفه نیست، ترجیح می‌دهیم نان و بادمجان را جایگزین بقیه اقلام کنیم؛ چراکه دخل و خرجمان اصلاً با هم همخوانی ندارد.»

مردی میان‌سال با چهره‌ای درهم کشیده از قیمت‌ها گلایه دارد و می‌گوید: «اصلاً معلوم نیست چه خبر است. هر مرتبه که برای خرید می‌آیم، قیمت‌ها نسبت به دفعه قبل 20 تا 30 درصد بالا رفته و معلوم نیست چه کسی باید بر این بازار بی‌صاحب نظارت کند. از آن‌طرف می‌گویند نرخ دلار 4200 تومان است، از آن‌طرف وقتی به فروشنده اعتراض می‌کنیم که چرا قیمت‌ها بالا رفته می‌گوید آقا دلار شده 10 هزار تومان. سؤال من این است که برنج تولید داخل، حبوبات تولید داخل، رب گوجه‌فرنگی تولید داخل چه ربطی به دلار دارد. برخی افراد بی‌انصافی خودشان را به پای مشکلات دیگر می‌گذارند.»

یکی از عمده‌فروشان روغن می‌گوید: روغن‌ها را در انبار نگه داشته‌اند، نمی‌فروشند تا ببینند چقدر باید افزایش قیمت بدهند. جالب اینجاست که روغنی را که 13 هزار و 600 تومان می‌فروختیم، الان باید به همین قیمت بخریم یا روغن 17 کیلویی نباتی برای مصارف مغازه‌ها که 70 هزار تومان بود، به بالای 100 هزار تومان رسیده است.

البته برخی دیگر از فروشندگان روغن می‌گویند که روغن در بازار نیست و حتی دو شرکت روغن‌نباتی تعطیل کرده‌اند.

*شکر بالاخره کیلویی 4 هزار تومان یا 3100 تومان

شکر نیز به عنوان یکی از کالاهای مصرفی خانوار اکنون هر کیلوگرم 4 هزار تومان به صورت فله‌ای فروخته می‌شود. با آن‌که دانایی دبیر انجمن قند و شکر سه روز پیش به فارس گفته بود که قیمت خرده‌فروشی شکر فله‌ای باید 3100 تومان باشد، اما یکی از مغازه‌داران می‌گوید ما خودمان هر گونی شکر 50 کیلویی را کیلویی 3500 تومان خریده‌ایم که باید 4000 تومان بفروشیم. درحالی‌که شکر فله‌ای را 2800 تومان می‌خریم.

*افزایش 30 درصدی نرخ حبوبات

اما نرخ حبوبات تغییر چشم‌گیری نداشته است، به‌طوری که هر کیلوگرم لوبیا قرمز بین 8 تا 8 هزار و 500، عدس 7 تا 7 هزار و 500، نخود 8 تا 8 هزار و 500، لپه 10 هزار تومان، لوبیا سفید 10 هزار تومان و لوبیای چیتی هر کیلوگرم 13 هزار تومان قیمت خورده است و می‌توان گفت که حبوبات افزایش قیمت 20 تا 30 درصدی داشته است.

*برنج ایرانی ثابت ماند؛ برنج هندی کیلویی 8 هزار تومان

با توجه به نزدیک شدن فصل برداشت برنج ایرانی، قیمت برنج ایرانی نیز تغییری نداشته و نوع درجه یک طارم، هاشمی و صدری رقمی بین کیلویی 10 تا 13 هزار تومان است، اما برنج هندی از کیلویی 6 هزار تومان به 7 هزار و 500 تا 8 هزار تومان افزایش قیمت داشته است.

*خرده برنج را جایگزین برنج مرغوب کرده‌ایم

خانمی جوان که در حال خرید از مغازه برنج‌فروشی است، در مورد قیمت‌ها می‌گوید: «خیال دولت‌مردان راحت؛ دیگر برنج هم نمی‌توانیم بخریم. آمده‌ام تا یک کیسه 10 کیلویی خرده برنج بگیرم. خرده برنجی که زمانی آن را نگاه هم نمی‌کردیم، حالا شده است قوت غالب ما. البته خدا را شکر که ماکارونی هم هست تا حداقل بتوانم نیاز تغذیه‌ای فرزندانم را تأمین کنم و مسئولان انگار این مشکلات را نمی‌بینند.

ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود. قصابی، مرغ‌فروشی هم سوژه‌های خاص خود را دارد. کافی است تا نیم ساعت در یکی از این مغازه‌ها بنشینی و ادبیاتی که بین خریدار و فروشنده ردوبدل می‌شود، را بشنوید. به محض اعتراض مشتری، پاسخ این است؛ «خانم! مگر نمی‌بینی دلار چند شده؟»، «آقا شرمنده! نیم کیلو گوشت نداریم»، «خانم! اگر اسکلت مرغ می‌خواهی، ساعت 10 شب بیا!»

*تخم مرغ شانه ای 18 هزار تومان

و اما قیمت مرغ و تخم‌مرغ؛ هر کیلوگرم مرغ تازه 10 هزار و 250 تومان و هر شانه تخم‌مرغ 18 هزار تومان، البته این رقم مربوط به مراکز عمده‌فروشی است.پیش از این، حمید ورناصری مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام گفته بود که این شرکت برای تنظیم بازار گوشت و مرغ، عرضه گوشت مرغ منجمد و تازه را در دستورکار دارد تا قیمت‌ها متعادل شود.