پایان یک رویا پس از ۱۷ سال

حرف آنلاین: فاطمه عربی / هردفعه با سفر یکی از مسولان کشوری‌ به مرکز‌استان، موضوع‌پروژه نیروگاه زباله‌سوز تیتر خبرها ‌می‌شود. پروژه‌ای که پانزده‌سال است خود به معضلی برای مرکز استان تبدیل شده است. پروژه‌ای که پرونده آن با هر سفر مسول کشوری به مرکز استان، پرونده اش‌ باز می‌شود.

*وجود ناهماهنگی بین‌بخشی از گذشته تا کنون

شاید بتوان گفت که مشکل ‌‌جمع‌آوری و دفن زباله در مرکز استان از دهه هشتاد جدی‌تر تا جایی‌که به محل درگیری بین دستگاه‌های اجرایی بدل شد. ناهماهنگی‌ بین دستگاه‌های اجرایی و استفاده نکردن از نظرهای کارشناسان، مشکل دفن زباله را به بحران تبدیل کرد تا جایی‌که در تابستان سال ۱۳۸۴، اهالی روستای سمسکنده ساری از ورود ماشین‌های زباله به محل دپوی زباله جلوگیری کردند. این اقدام اهالی موجب شد تا زباله‌ها، چهل وهشت ساعت در ماشین‌های حمل زباله بمانند.

آن‌ زمان ‌شهردار ساری ‘محمد‌قنبر‌پور’بود.

اگر نگاهی به مدیریت پسماند مرکز استان داشته ‌باشیم، متوجه یک‌ مساله  می‌شویم‌ که در بیست سال گذشته‌ حداقل بین‌ مدیران استانی و شهرستانی مشترک بود و آن‌ هم کج سلیقگی در مکان‌یابی ‌است.

انتخاب محل ‌دفن زباله در کنار سایت حیات‌وحش سمسکنده! و بعدتر انتقال زباله ‌به ‌منطقه ‘پشتکوه’ از توابع کیاسر نشان از نبود مطالعه و نگاه کارشناسی در انجام مکان دفن زباله ‌است. دپوی زباله و وجود شیرابه مشکل ‌جدی را برای آب و خاک منطقه و حتی حیوانات به ‌وجود آورد. آن‌ها حتی برای سکوی موقت زباله هم‌کج‌سلیقگی ‌به ‌خرج دادند. سکوی موقت زباله را در ورودی شهر ساری قراردادند و به ‌جای آن‌ که شهروندان و  روستاییان و حتی مسافران از هوای مطبوع شهر استفاده کنند مجبورند بوی نامطبوع زباله را وارد ریه‌هایشان کنند.

در زمان مدیریت شهردار وقت و اعضای شورا، تصمیم بر این بود که تفکیک زباله از مبدا اجرا و در گام بعدی دستگاه زباله‌سوز ‌خریداری شود. کم‌کم با تغییر دولت، طرح خرید دستگاه زباله سوز به احداث نیروگاه زباله ‌تغییر وضعیت داد.

در‌ زمان دولت احمدی‌نژاد، این طرح جز مصوبات سفر بود. در سال۱۳۸۸ این پروژه برای مرکز استان مصوب شد و در زمان استانداری وقت ‘سیدمحمدکریمی’ کلنگ‌ پروژه زده شد. آن زمان شهردار ساری’حجازی’ بود. از زمانی که کلنگ پروژه به زمین‌زده شد تا به امروز، هشت استاندار و چندین ‌شهردار آمدند و رفتند اما با هر تغییری آن‌که‌ مسولیت امور را به دست گرفت، دیگری را ناکارآمد خواند. بعدهم تنها یکسری اعداد و ارقام و قول‌هایی برای پیگیری ارایه داد.

و تا به امروز پروژه همچنان بعد از پانزده سال به بهره‌برداری نرسید. حالا دیگر خود پروژه به معضل دیگری برای مرکز استان تبدیل شد. معضل‌ جمع‌آوری‌ دفن زباله علاوه بر آلودگی زیست‌محیطی، تنش‌های ‌سیاسی و اجتماعی، هزینه‌های زیادی ‌را برای ‌شهروندان دارد.

پروژه زباله‌سوز با ظرفیت۴۵۰تن در سال۱۳۸۷ با برآورد هزینه ‌۲۸۸هزاردلار در بخش تجهیزات و۳۱۵۰میلیارد ریال برای تکمیل بخش ابنیه برای مرکز مازندران تعریف شد البته با نرخ‌دلار ۹۶۶ تومانی آن سال. برای همین هرسال با مشکل نقدینگی مواجه می‌شوند.

*دستاوردهای بی‌نتیجه سفر مسولان

با یک جستجو ساده‌دراینترنت می‌بینیم که درپانزده سال گذشته، به طور متوسط هرسال یک مسول کشوری ازتهران به مرکز استان آمده‌است تا ازنزدیک وضعیت پروژه رابررسی کند. پس از برگزاری جلسات متعدد نیزهربار قرارشد در کمترین‌زمان،مشکل‌های‌موجود رفع شود وپروژه با شتاب به مراحل پایانی‌خود‌نزدیک شود. دراین‌سال‌ها ودرنشست‌های مختلف باحضور روسای جمهور در دولت‌های‌گذشته و یا وزیر کشور،اعتبار جدیدی هم به منظور سرعت‌بخشی دروند‌تکمیل این طرح مهم‌زیستی در نظر‌گرفته می‌شد.

هربار که پای مسولان استانی و کشوری برای پیگیری نیروگاه زباله سوز به این پروژه باز‌می‌شد،کورسوی امیدی به‌‌وجود می‌آمد تا درزمان مشخص پروژه افتتاح ومشکل شهروندان حل شود.  اماگویا،قدرت ونفوذ اشخاص درسایه بیشتر است.

قبل‌تر گفته شد که علت تاخیر در تکمیل‌پروژه تنها مسایل مالی نیست‌ بلکه مسایل دیگرهم دخیل است. درهمین سفر اخیر وزیرکشور به مرکز مازندران به گفته ‘بابایی کارنانی’ نماینده مردم ساری ومیاندرود درمجلس شورای اسلامی،اختلاف مابین کارفرما و پیمانکار مهم‌ترین علت تاخیر در پروژه است.هرچند  برخی دیگر ازمسولان استانی معتقد به وجود مافیای پسماند درپروژه هستند، اما ذینفعان پروژه آن را تهمت می‌دانند. شاید هنوز مسولان استان به این باور نرسیدند که فاجعه زیست محیطی در استان درحال شکل‌گیری است و اگر پانزده سال پیش بحث’زباله’ ، ‘مشکل’ استان  بود، امروز از مرز بحران هم عبور کرد. امیدواریم همان‌طور که مسولان درسفر اخیر’اسکندر مومنی’  وزیر کشورقول دادند دربهمن ماه امسال نیروگاه زباله سوز ساری را افتتاح کنند.