غفلت نکنیم

حرف آنلاین:

زبان مازندراني با نام ادبي زبان طبري داراي سابقه ادبي بوده از خانواده زبان هاي هند و اروپايي ، از شاخه زبان هاي هند و ايراني و از گروه زبان هاي ايراني است. سخن در باب تاريخ ، منشا و ريشه هاي اين زبان چندان آسان نيست زيرا اطلاعات دقيقي در اين مورد در دست نيست . زبان مازندراني بازمانده از زبان ايرانيان قديم ( پارسي ميانه ) است كه نسبت به زبان فارسي ديرتر و كمتر تحت تاثير زبانهاي بيگانه چون اعراب ، مغول و تاتار قرار گرفت اين زبان از گويش هاي شرقي زبان هاي ايران باستان است كه به علل گوناگون از جمله مهاجرت ها ، تحولات اجتماعي و موقعيت هاي اقليمي در هر منطقه از نظر واژه و لهجه دچار تطور و گوناگوني شده است بطوري كه لهجه هاي غرب مازندران تفاوت كلي با شرق مازندران دارد علاوه بر زبان مازندراني گويش هاي ديگري مثل گرگاني ، شهميرزادي ، ايلاتي و………در مازندران وارد شده است كه مهمترين آنها تركي و تركمني و گرگاني است مازندراني ها زبان خود را گيلكي مي دانند و به زبان رسمي كشور ، تاتي مي گويند. شيوه گوانگون زندگي بدوي خواه دامي و كشاورزي نمادها و قراردادهاي سنتي و اجتماعي حاكم بر روابط گله داري زمين دار ، نوع كشت و اقطاع پوشش زنان و مردان بازيها و نمايش ها و نيايش ها و شماري از اين دست در دل اين واژه گان خفته است و با زبان هويت مي يابد زبان مازندراني با وجود گوناگوني ها داراي يك دستور زبان و رسم الخط مشترك و يكنواخت مي باشد دستور زبان مازندراني داراي محدوديتي است كه اين گونه در ديگر زبان ها و گويش ها كمتر است با توجه به همين محدوديت به سادگي آن پي مي بريم زبان مازندراني داراي تاريخچه است. تا سده 5 ه. ق واليان طبرستان زبان مازندراني را با خط پهلوي مي نگاشتند و سكه مي زدند. زبان مازندران داراي لغات ويژه اي است كه زبان مردم مازندران با آن سرو كار دارند و اين لغات مازندراني در كتاب هاي مازندران و كتابهاي گيلي نوشته شده است.

ترديدي نيست اگر روزي فرهنگ مشترك يعني استخراج واژه ها و معاني مشترك زبان ها و گويش هاي ايراني بپردازيم خدمت عظيمي به فرهنگ اين مرز و بوم كرده ايم بنابراين مردم مازندران در صحبت ها و محاوره ها و گفتگوهاي خود به زبان مازندراني به عنوان يكي از زبان هاي مادري اهميت دهند و آن را فراموش نكنند.

سید كاظم موسوي

كارشناس امور فرهنگي اداره فرهنگ وارشاد اسلامي شهرستان نور