ایران در حال نزدیک شدن به سقوط جمعیتی

محمد ناظمی اردکانی در سخنان پیش از خطبه‌های نمازجمعه تهران با تبریک فرارسیدن ماه ربیع‌الاول و روز ملی ثبت‌احوال گفت: سه مأموریت حاکمیتی ثبت وقایع حیاتی چهارگانه، صدور اسناد هویتی و تولید نشر اطلاعات جمعیتی از وظایف سازمان ثبت احوال به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه سازمان ثبت احوال در حال مقیم‌سازی خود و فاصله گرفتن از شیوه‌های سنتی است گفت: به همین منظور 5 راهبرد اساسی درنظر گرفته شده است که می‌توان ثبت وقایع حیاتی در مهلت قانونی را از جمله این راهبردها دانست که هم‌اکنون 8.5 درصد ولادت‌ها و 7.5 درصد فوتی‌ها در مهلت قانونی به ثبت می‌رسد.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور ادغام اسناد هویتی مردم را دیگر راهبرد نوین‌سا زی ثبت احوال دانست و گفت: برای تبدیل شناسنامه قدیمی به شناسنامه‌های مکانیزه جدید در حال تلاش هستیم و باید بگویم که شناسنامه‌های مکانیزه به صورت پایگاه‌محور صادر می‌شوند.

وی ادامه داد: کارت ملی هوشمند جایگزین کارت‌های ملی قدیمی می‌شود که اینگونه کارت ها غیرقابل جعل است و امکان شناسایی ایرانیان در فضای مجازی را نیز مهیا می‌کند.

ناظمی اردکانی در مورد شبکه استعلام هویتی گفت:‌ هم‌اکنون شبکه استعلام هویتی برنامه‌ریزی شده و دارای 100 هزار پایگاه از 140 هزار نقطه قابل استعلام است.

وی برای توسعه شبکه استعلام از شهروندان درخواست کرد تا آخرین تغییرات کدپستی خود را به اطلاع ثبت‌احوال برسانند.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور در مورد راهبرد چهارم سازمان گفت: خدمات ثبت احوال را با تسهیلات بالا ارائه می‌دهیم به طوری که اکنون اسناد فیزیکی به الکترونیکی تبدیل شده و هر فرد می‌تواند در هر نقطه‌ای از کشور به پایگاه ثبت احوال مراجعه کند و خدمات لازم را دریافت کند و باید تأکید کنم که دیگر نیازی به حضور در پایگاه ثبت احوال زادگاه افراد نیست.

وی از همکاری 400 دفتر پیشخوان دولت با سازمان ثبت احوال خبر داد و گفت: خدمات ثبت احوال در این 400 دفتر ارائه خواهد شد.

ناظمی اردکانی راهبرد پنجم نوین‌سازی ثبت‌احوال را اقدامات فرهنگی دانست و گفت: 17 ربیع‌الاول همزمان با ولادت رسول اکرم همایش مهندسی فرهنگ نام‌گزینی برگزار می‌شود تا به توصیه پیامبر اکرم اسلام مبنی بر انتخاب نام نیکو عمل شود، همچنین همایش بزرگ سادات در سالروز ولادت فاطمه زهرا(س)] برگزار خواهد شد.

وی با بیان اینکه اکنون 6 میلیون نفر «سید» در کشور زندگی می‌کنند، گفت: در هر کشوری بالاترین سرمایه و دارایی آن جمعیت آن کشور است.

ناظمی اردکانی با بیان اینکه جمعیت هر کشور باید جوان، بانشاط و پویا باشد گفت: همه ادیان در مورد افزایش جمعیت سفارش کرده‌اند به طوری که پیامبر اسلام تأکید می‌کنند جوانان ازدواج کنند تا امت اسلامی افزایش پیدا کند و امام راحل نیز معتقد بود که وسعت کشور ایران قابلیت جای دادن 200 میلیون نفر را در خود دارد.

وی به ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: اکنون جمعیت ایران به 78 میلیون نفر رسیده است و 2 میلیون ایرانی در خارج از کشور زندگی می‌کنند.

ناظمی اردکانی ادامه داد: کشور ایران هجدهمین کشور پرجمعیت دنیا، دهمین کشور در آسیا و سومین کشور در منطقه است که یک درصد جمعیت دنیا را در خود جای داده است.

وی افزود: در هر کیلومتر مربع ایران 46 نفر ساکن هستند، در حالی که در کشورهای پرجمعیت در هر کیلومتر مربع 360 نفر سکونت دارند.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور یادآور شد: 30 درصد جمعیت ایران در روستاها ساکن هستند، 49 درصد را زنان تشکیل می‌دهند، 24 درصد این جمعیت زیر 15 سال سن دارند، 31 درصد بین 15 تا 30 سال هستند، 39 درصد بین 30 تا 64 سال سن دارند و 6 درصد جمعیت نیز بالای 64 سال هستند.

وی با استناد به آمار فوق افزود: این وضعیت بیان‌کننده این است که جمعیت ما جوان است و در اصطلاح «پنجره طلایی» نامگذاری می‌شود، اما این آمار بیانگر این است که دیر یا زود جمعیت جوان ما میانسال و پیر می‌شود و قابلیت جوانی و پویایی خود را از دست می‌دهد.

ناظمی اردکانی تأکید کرد: در حال حاضر ولادت در کشور سالیانه یک میلیون و 400 نفر به ثبت می‌رسد، در حالی که فوتی‌ها 400 هزار نفر هستند؛ 800 هزار ازدواج سالیانه رخ می‌دهد اما متأسفانه 160 هزار مورد به طلاق می‌انجامد.

وی با بیان اینکه در دهه حاضر ولادت و ازدواج کاهش و فوتی‌ها و طلاق‌ها افزایش پیدا کرده‌اند گفت: خانواده ایرانی کوچک شده و در حالی که در دهه 60 هر خانواده 6 نفر عضو داشت هم‌اکنون این تعداد به 3 نفر کاهش پیدا کرده است.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور 14 درصد خانواده‌های ایرانی را فاقد فرزند دانست و تأکید کرد: این خانواده‌ها تمایلی به فرزنددارشدن ندارند و متأسفانه 19 درصد خانواده‌ها نیز تک‌فرزند هستند به طوری که 33 درصد خانواده‌های ایرانی یا فرزند ندارند یا تک‌فرزند هستند.

وی با بیان اینکه نرخ باروری در کشور به 1.7 درصد کاهش پیدا کرده است، گفت: این نرخ با توجه به 2 دهه افزایش جمعیت بیانگر سقوط جمعیت است و شیب فعلی نشان می‌دهد که جمعیت در حال کاهش است، به همین دلیل مقام معظم رهبری همواره هشدار دادند که در مورد جمعیت تحلیل درستی داشته باشیم.

ناظمی اردکانی با تأکید بر این نکته که سیاست کلی جمعیت می‌تواند راهگشای افزایش جمعیت باشد گفت: این سیاست‌ها 14 بند دارد که اولین بند آن ناظر بر این است که جمعیت همچنان جوان بماند و نرخ باروری از 1.7 درصد به 2.1 درصد برسد و بند آخر آن نیز در رصد وضعیت جمعیت تأکید دارد.

وی یادآور شد: 12 بند دیگر سیاست‌های کلی بر کیفیت جمعیت تأکید دارد و مواردی چون حذف موانع ازدواج آسان، پایدار شدن خانواده‌ها، توسعه سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، جاری شدن امید به زندگی، تکریم سالمندان، توانمندسازی جمعیت در حال کار، برقراری توازن جغرافیایی جمعیت، مدیریت مهاجرت، تقویت هویت ملی و تشویق خارج‌نشینان به بازگشت به کشور را شامل می‌شود.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور اظهار امیدواری کرد: با اجرای دقیق سیاست‌های کلی جمعیت از سوی دستگاه‌ها، شاهد دستیابی به جامعه‌ای جوان و خانواده‌هایی مستحکم و نسلی سالم و صالح باشیم./فارس