نگاهی به مواضع نمایندگان مازندران در برابر جنگل‌های هیرکانی

پس‌ازاینکه هفته گذشته حجتی وزیر جهادکشاورزی باوجود تماس تلفنی کیخا رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی، در جلسه استیضاح حاضر نشد؛ 12 نماینده نامه نوشته و با استفاده از «آیین‌نامه مجلس» او را به صحن، فراخواندند. چراکه دو هفته از طرح استیضاح گذشته است و مطابق قوانینی، هیات رییسه موظف است استیضاح را اعلام وصول کند.

خبرهای رسیده حاکی است تعاملات انتخاباتی از هفته پیش در برخی استان های صاحب منابع طبیعی آغازشده است. گفته می‌شود خلیل آقایی، رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور به همراه حجتی وزیرجهادکشاورزی، استانداران و نمایندگان مجلس 11 استان زاگرس نشین را گرد هم آورده تا رایزنی های لازم را برای پیشگیری از استیضاح جناب وزیر ترتیب دهد.

این رایزنی های انتخاباتی در شمال کشور هم در حال انجام است؛ به گونه ای که خبر می‌رسد خلیل آقایی علاوه بر موافقت با نامه یوسف نژاد درباره درختان شکسته-افتاده –که تصویر آن در متن آمده- همراه با محمد دامادی یکی دیگر از نمایندگان استان مازندران، تمام نماینده‌های مجریان طرح‌های جنگلداری را در اتاق خودش پذیرفته و نشستی داشته اند.

گفته می‌شود در این جلسه دامادی مامور شده تا همراه با یوسف نژاد در برابر گرفتن مجوز برداشت درختان شکسته-افتاده، تمام نمایندگان شمال کشور را راضی کنند که به استیضاح حجتی رای منفی دهند.

چنین رویکردی را شاید بتوان از نماینده‌های حوزه‌های انتخابی شمال کشور به دلیل ناآگاهی نسبت به مسائل زیست بومی و منابع طبیعی پذیرفت، اما یقینا چنین گناهی از سوی متولیان جنگل و مرتع به هیچ عنوان قابل‌بخشش نیست و اگر از سوی نهادهای بالادستی بررسی و پیگیری نشود می‌تواند منجر به زیان‌ها و آسیب‌های جدی‌تری بر پیکره انفال و طبیعت زخمی سرزمین داشته برجای گذارد.

این اتفاق‌ها درست در روزهایی می افتد که سازمان متولی جنگل در سال جدید، به‌رغم وعده‌های خلیل آقایی مبنی بر جذب قرق بان ها و استخدام جنگل بان ها، قراردادهای خود را با این بخش از پرسنل بخش بهره‌بردار به عنوان نیروهای بخش حفاظت و باهدف حفاظت در دوره تنفس جنگل، تمدید نکرده و می‌توان گفت بخش‌های بسیار بزرگی از جنگل‌های هیرکانی در سه استان شمالی کشور، بدون نیروهای حفاظتی به حال خود رهاشده‌اند. حال چگونه می‌توان نگران برداشت‌های بی حساب‌وکتاب، در نبود نیروهای حفاظت برای جنگل نبود؟

رضا شیخ پور، کارشناس ارشد جنگلداری در این باره به اسکان نیوز گفت: «قرار بود در قالب برنامه ششم توسعه، حداکثر ظرف سه سال، یعنی تا پایان سال 98 طرح جایگزین تهیه شود و سازمان جنگل‌ها هرگونه بهره‌برداری را بر مبنای طرح جایگزین تعریف کند؛ در طول سه سال اول برنامه ششم هم به سازمان جنگل‌ها مجوز داده شد در صورت صلاح‌دید برای برداشت درختان ریشه‌کن و افتاده پروانه قطع صادر کند؛ اما در دو سال اول برنامه ششم، سازمان جنگل‌ها مقاومت کرد و برای اینکه تفکر بهره‌برداری چوبی از جنگل‌های هیرکانی برچیده شود؛ پروانه قطع برای اینگونه درختان نیز صادر نکرد.»

او در ادامه افزود: «طرح جایگزین برای مدیریت جنگل‌های شمال می‌تواند با جامع‌نگری برای زون گردشگری، زون پرورش یا احیا جنگل، زون تحول معیشت جوامع محلی و حتی زون بهره‌برداری چوبی در جنگل تولیدی برنامه داشته باشد.»

این جنگلبان پر سابقه تاکید کرد: «قانون‌گذار در برنامه ششم توسعه گفته است که «سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در 3 سال اول می‌تواند در صورت نیاز از درختان شکسته-افتاده و ریشه‌کن، بهره‌برداری کند.» از طرفی به خاطر اینکه کارگاه های چوب بری که به صورت گسترده در شمال کشور مثل قارچ رشد کرده اند و به دلایل متعدد کنترل قاچاق چوب برای جنگلبانان سخت شده؛ گفتیم شکسته-افتاده را هم نگیریم تا هر چوبی از درختان جنگل‌های هیرکانی را در کارگاه ها مشاهده کردیم به عنوان قاچاق ضبط کنیم و جو ترس از قانون برای کارگاه داران متخلف ایجاد کنیم. برای همین سازمان جنگل‌ها در 2 سال اول برنامه ششم مقاومت کرد و مجوز برداشت درختان شکسته-افتاده نداد. حالا 9 ماه مانده به پایان این مهلت، چه شده که آقای خلیل آقایی مجوز شکسته-افتاده را صادر کرده است؟»

شیخ پور از مسوولان سازمان متولی جنگل پرسید: «آیا علت این صدور مجوزها برای برداشت درختان شکسته-افتاده این نیست که اسفندماه امسال، انتخابات مجلس شورای اسلامی را در پیش داریم و بر مبنای خواسته نمایندگان مجلس چنین مجوزهایی صادر می‌شود؟! این یعنی درختان جنگل‌های هیرکانی و بهره‌برداری از آن‌ها، تبدیل به محل معامله رییس سازمان متولی جنگل با نمایندگان شمال کشور برای جلوگیری از استیضاح وزیر جهاد کشاورزی شده است.»

این کارشناس ارشد جنگل‌داری گفت: «نامه آقای یوسف نژاد و اظهارات آقای شاعری را نگاه کنید! روز دوشنبه آقای شاعری نماینده بهشهر، در صحن مجلس، به وزیر جهاد کشاورزی تذکر کتبی داد که «چرا درختان شکسته-افتاده و ریشه‌کن برداشت نمی‌شود؟» آیا ایشان همان نماینده‌ای است که از «تنفس جنگل» دفاع می‌کرد؟! حال جای این سوال باقی است که چرا این اتفاق افتاده و چنین تغییر موضع از سوی آقای شاعری به چه دلیلی رخ‌داده است؟ آیا جز این است که 8 ماه دیگر که انتخابات مجلس شورای اسلامی است و شرکت «نکا چوب» و پرسنل و خانواده‌های وابسته به این شرکت در حوزه انتخابیه آقای شاعری، حداقل 10 هزار رای دارند؟»

شیخ پور همچنین افزود: «تذکر آقای علی‌محمد شاعری و دستور آقای خلیل آقایی ذیل نامه آقای یوسف نژاد به ما چه می‌گوید؟ 2 سال و 3 ماه مقاومت کردیم و مجوزی برای برداشت از درختان شکسته-افتاده ندادیم؛ چه اتفاقی افتاده که رییس سازمان جنگل‌ها، حالا و هشت ماه مانده به پایان مهلت برنامه ششم توسعه، ناگهان مجوز درختان شکسته-افتاده را صادر کرده است؟»

محافظان بی‌پناه جنگل

او در ادامه با اشاره به اینکه قرارداد نیروهای حفاظتی را نیز تمدید نکرده اند گفت: «محافظان جنگل هیچ پناهگاهی ندارند. درحالی‌که رقم حقوق و مزایای کل نیروهای حفاظتی شمال کشور در طول 12 ماه سال جاری به‌اندازه بودجه یکی از شهرداری‌های مازندران است! آیا این رقم بزرگی است که آقای خلیل آقایی نمی‌تواند از دولت اخذ کند؟!»

یک دروغ آشکار

شیخ پور در ادامه هشدار داد: «برای بهره‌برداری درختان شکسته-افتاده به هیچ یک از پارسل ها رحم نخواهند کرد. وقتی می‌گوییم این مجوز خطرناک است به ما می‌گویند فقط در پارسل هایی که درختان افتاده به صورت تجمعی هستند پروانه قطع می‌دهیم! منظورشان از تجمعی چیست؟! یعنی در جنگل هیرکانی پارسل هایی داریم که تلی از درختان افتاده روی هم انباشته‌شده است؟ این دروغ است! می‌خواهند توقف بهره‌برداری را زمین بزنند.»

او افزود: «همچنین در پاسخ به نقدها می‌گویند دستور داده‌شده که صرفا شکسته-افتاده های لب جاده که مسیر چوب کشی دارد و چنانچه عرصه زادآوری ندارد برداشت شود. این پاسخ بسیار عجیب است. چه تضمینی وجود دارد که همه ناظران و نشانه‌گذاران، درختان شکسته-افتاده لب جاده را نشانه‌گذاری کنند؟ مگر پیش از این، در چنین شرایطی تخلفات گسترده رخ نداده است؟ اگر مدیریت جنگل و ضوابط اکولوژیک و قوانین بهره‌برداری درست اجرا می‌شد که نیازی به این همه مصوبه و بگیروببند نبود!»

شیخ پور یادآوری کرد: «من 12 سال در این مجموعه بوده ام و می‌توانم پیش‌بینی کنم که چه اتفاقاتی رخ خواهد داد. تخلف‌ها، رانت خواری‌ها و زدوبندهای این عرصه را برخی نمایندگان مجلس دارند می‌زنند. ضمن اینکه تصویب «قانون توقف برداشت از چوب جنگل‌های هیرکانی» خود بیانگر تایید این تخلف‌ها و زدوبندها در کف جنگل و مدیریت ناکارآمد طرح‌های جنگلداری بوده است؛ وگرنه چه نیازی بوده که به زعم برخی کارشناسان، برداشت‌های به‌اصطلاح قانونمند متوقف شود؟!»

این جنگلبان همچنین گفت: «هزینه کردن از منابع طبیعی برای جلوگیری از استیضاح وزیر جهاد کشاورزی فقط به شمال کشور خلاصه نمی‌شود. رئیس سازمان جنگل‌ها که ماموریت رایزنی با مجلس برای جلوگیری از استیضاح را بر عهده دارد هفته پیش نیز در ایلام همایشی را برگزار کرد و یازده استاندار و نمایندگان یازده استان در مجلس را گرد هم آورد و محمود حجتی را در جمع آنان برد تا رایزنی های خود برای استمرار وزارت حجتی را تضمین کند. در تمامی این لابی ها و رایزنی ها از منابع طبیعی ایران هزینه می‌شود؛ متاسفانه قوای مجریه و مقننه با این رفتارها دارند شکاف بی‌اعتمادی بین مردم و حاکمیت را عمیق‌تر می‌کنند.»

حال باید دید آیا باز هم استیضاح حجتی، قربانی لابی‌گری‌های سیاسی نمایندگان حوزه‌های زاگرس نشین و البرز نشین برای رای آوردن دوباره شده و منافع ملی در پای منافع شخصی و اقتصادی برخی ذبح می‌شود؟!