پای حرفهای دختری که با هزینه شخصی تاریخ‌ساز شد

مبینا علی‌نسب شطرنج باز مازندرانی که با تاریخ‌سازی در مسابقات شطرنج قهرمانی بانوان جهان نام خودش را بر سر زبان ها انداخت با هزینه شخصی به این مسابقات رفته و حتی هزینه سرپرست تیم نیز به عهده خودش بوده است.
به گزارش حرف، مبینا علی نسب دختر ۱۸ ساله شطرنج ایران است که به تازگی در مسابقات قهرمانی جهان بانوان تاریخ سازی کرد. او توانست با شکست الیزابت پتز استاد بزرگ آلمان و مونیکو سوکو استاد بزرگ لهستان به دور سوم این رقابت‌ها راه یابد. البته علی‌نسب با وجود این تاریخ‌سازی، تمام هزینه‌های سفر خود و سرپرستش را به خانتی مانسیسک روسیه به صورت شخصی و از جیب خود پرداخت کرده است.
دختر شگفتی‌ساز شطرنج ایران عناوین زیادی همچون نایب قهرمانی زیر ۱۶ سال جهان، قهرمانی آسیا مغولستان (۲۰۱۶)، نایب قهرمانی آسیا ازبکستان(۲۰۱۷)، قهرمانی جوانان آسیا ایران (۲۰۱۷)، قهرمانی غرب آسیا (۲۰۱۷) و چندین قهرمانی و نایب قهرمانی دیگر در آسیا و غرب آسیا دارد. او دوست دارد که مقابل ماگنوس کارلسن استاد بزرگ و نابغه شطرنج جهان اهل نروژ، بازیکن شماره یک رتبه‌بندی جهانی و قهرمان حال حاضر جهان بازی کند.
مبینا علی نسب با حضور در ایسنا از شروع زندگی شطرنجی‌اش گفت و به سوالات نیز پاسخ داد.
* به اصرار پدر و مربیانم در ۹ سالگی شطرنجی شدم
۹ سالم بود که به اصرار پدرم شطرنجی شدم. پدرم تفریحی با عمویم شطرنج بازی می‌کند. کم کم خودم هم از این رشته خوشم آمد و به آن علاقه مند شدم. شطرنج ورزش آرامی است و با روحیه من سازگار است. از همان ابتدا فکر کردم که این رشته برای من و شخصیتم مناسب است و دیگر کم کم در آن ماندگار شدم. مربیانم هم اصرار زیادی برای ماندنم در این رشته داشتند و این‌ها سبب شد که آن را به صورت جدی ادامه دهم. مدتی هم در رشته والیبال فعالیت کردم اما باز هم شطرنج را بیشتر دوست داشتم.
اخت شدن با شرایط و زندگی شطرنجی اوایل خیلی برایم سخت بود. من از کودکی به این رشته آمده بودم، در کودکی هیچ بازی نکردم، هیچ مسافرتی با خانواده نرفته بودم. خیلی سختی‌ها را تحمل کردم. اوایل برایم خیلی سخت بود و تحمل می‌کردم. کم کم با آن کنار آمدم و اکنون دیگر برایم راحت‌ شده است.
* شطرنج بعد از بوکس سخت‌ترین ورزش دنیا است
شطرنج یک بازی فکری است و خیلی ها فکر می‌کنند خیلی کار راحتی است، اما شطرنج هم آمادگی ذهن، هم بدنی می‌خواهد. خیلی‌ها معتقد هستند که بعد از بوکس حرفه ای شطرنج سخت ترین ورزش دنیا است. خیلی ها هم می گویند یک بازی شطرنج به اندازه ۹۰ دقیقه فوتبال انرژی می‌خواهد. شطرنج خیلی انرژی را تحلیل می‌دهد. هر بازی حدود ۶ ساعت زمان می‌گیرد. در قهرمانی جهان یکی از بازی‌هایم ساعت ۳ شروع شد و ساعت ۹:۱۵ به پایان رسید. شده که یک بازی من تا ۷ ساعت هم طول بکشد.
* در کنار شطرنج، شنا و بدنسازی هم انجام می‌دهم
باید در کنار شطرنج یک ورزش دیگر را دنبال کرد. برای یک مسابقه شطرنج باید چهار – پنج ساعت نشست و فکر کرد. در این شرایط ورزشکار هم از لحاظ بدنی و هم از لحاظ فکری تحلیل می‌رود. باید در کنار این رشته ورزش دیگری را دنبال کرد تا به سطح آمادگی کامل رسید تا بدن در حین مسابقه کم نیاورد. همه شطرنج بازان یک ورزش دیگر در کنار این رشته را دنبال می‌کنند. من بدنسازی و شنا را در کنار شطرنج انجام می‌دهم. شنا خیلی از لحاظ بدنی به شطرنج‌باز کمک می‌کند چون باعث آمادگی بدن می شود.
* به خاطر شطرنج درس را در شاخه تجربی ادامه ندادم
در کنار شطرنج همیشه سعی کردم که درس را نیز ادامه دهم و اکنون دیپلم تجربی دارم. به خاطر شطرنج نتوانستم درس را در شاخه تجربی ادامه دهم و تصمیمم این است در دانشگاه، رشته تربیت بدنی بخوانم. ترجیح دادم به این رشته بروم تا بیشتر به شطرنجم کمک کنم. احتمالا از سال آینده در دانشگاه تهران مقطع کارشناسی را آغاز خواهم کرد. در این دانشگاه سهمیه دارم ولی هنوز ثبت نام نکرده‌ام. می‌خواهم یکسالی استراحت کنم و از سال آینده به دانشگاه بروم.
* ۱۲ سالگی به تیم ملی وارد شدم
اوایل که وارد شطرنج شدم تنها روزی یک یا دو ساعت تمرین می‌کردم اما رفته رفته تمریناتم بیشتر شد. اکنون روزی بیش از ۷ تا ۸ ساعت تمرین می‌کنم. در ۱۲ سالگی هم به تیم ملی وارد شدم و در اولین اعزام که مسابقات قهرمانی مدارس آسیا در سال ۲۰۱۲ در سریلانکا بود در بخش استاندارد قهرمان و در بخش سریع به مدال برنز رسیدم.
* سایت های معتبر مرا پدیده مسابقات معرفی کردند
همه سایت‌های معتبر دنیا من را به عنوان پدیده مسابقات معرفی کردند که خیلی برای من ارزش داشت. بعد از آن هم که بازی برده را از دست دادم از من زیاد گفته شد. تا قبل از این مسابقات خیلی شناخته شده نبودم و کسی هم را مرا نمی شناخت. مصاحبه خاصی هم نکرده بودم. اما بعد این نتایج که از مسابقات قهرمانی بانوان جهان بدست آمد شناخته تر شدم.
با هزینه خودم به مسابقات قهرمانی بانوان جهان در روسیه رفتم. حتی هزینه سرپرست(شادی پریدر) را نیز من تقبل کردم. حدود ۲ هزار دلار یا کمی بیشتر برای هر دو نفر ما هزینه شد، دقیق نمی‌دانم. به من گفتند که باید با هزینه خودم به مسابقات بروم. از طرفی هم تنها که نمی‌توانستم به این مسابقات بروم، مجبور شدیم که هزینه سرپرست را هم خودمان بدهیم. فدراسیون گفته بود که قبل از من هم هر کسی به این مسابقات رفته هزینه‌هایش را خودش پرداخت کرده است. حتی بعد از رسیدن به این مهم هم صحبتی برای پرداخت کردن هزینه های من نشد. موقع رسیدن به ایران هم تنها با یک حلقه گل از من استقبال شد.
* نوسانات دلار باعث قطع همکاری با مربی ارمنستانی شد
دو سه ماهی است که استاد بزرگ “پویا ایدنی” مربی من است. او خودش عضو تیم ملی شطرنج است. در این مدت با او کار کردم و از این بابت راضی هستم. مربی قبلی من هارتونیان از ارمنستان بود. تمامی هزینه‌های مربیانم با خودم بوده است. البته مربی تیم ملی هم استاد بین المللی حامد موسویان است که در مسابقات به من کمک می‌کند و روحیه می‌دهد. از طرفی هم شادی پریدر همیشه در کنار من بوده و هم به لحاظ شطرنجی و هم از لحاظ روحی خیلی به من کمک می‌کند.
پدر مبینا علی‌نسب: قبل از پویا ایدنی مربی مبینا هارتونیان ارمنی بود. او برای هر جلسه ۳۰ تا ۴۰ دلار می‌گرفت که حدود چهار ماه قبل ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان می‌شد، اما الان ۴۰ دلار نزدیک یک میلیون تومان می‌شود. ما با این مربی قطع همکاری کردیم و اکنون با ایدنی کار می کند. نوسانات دلار برای همه سخت است. در ورزش کشتی هم همین نوسانات دلار مطرح بود.
* باید زودتر استاد بزرگ شوم
در حال حاضر باید زودتر ریتینگ خود را به ۲۴۰۰ برسانم و استاد بزرگ بانوان شوم. اکنون با درجه ای که از این مسابقات کسب کردم به ریتینگ ۲۲۹۰ خواهم رسید. ۲۰۰ ریتینگ دیگر می‌خواهم تا به استاد بزرگی برسم. باید در مسابقات زیادی شاید چهار یا پنج اوپن شرکت کنم تا به این درجه برسم. اگر استاد بزرگ بانوان شوم درخواست‌های زیادی برای حضور در مسابقات اوپن خواهم داشت که بدون هزینه در آن‌ها شرکت کنم. البته اگر در مسابقات قهرمانی جهان بازی آخر دور سوم را می‌بردم به استاد بزرگی می‌رسیدم. فکر می‌کنم که کلا در ایران ۶ استاد بزرگ شطرنج بانوان داریم. همچنین قهرمانی بانوان جهان را برای خودم هدف قرار داده‌ام و حتی می خواهم به نرم‌های آقایان برسم. باید تا سه یا چهار سال آینده به این اهداف برسم. در حال حاضر ۱۸ ساله هستم و حداقل باید تا ۲۳ – ۲۴ سالگی به این ‌ها دست یابم.

* در سال گذشته از وزارت ورزش چند سکه گرفتی؟
۴۵ سکه. قرار بود ۷۵ سکه بگیرم که به خاطر یک اشتباه تنها ۴۵ سکه گرفتم.
پدر مبینا علی‌نسب: در سالی که گذشت وزارت ورزش قرار بود به مبینا ۷۵ سکه بدهد اما به دلیل اشتباه دبیر فدراسیون تنها ۴۵ سکه گرفت. البته قرار است در سال آینده مابقی را بگیرد. برای بچه‌های دیگر هم از این اتفاق‌ها افتاده است. در این سال هم باید برای صعود مبینا به دور سوم رقابت‌های قهرمانی جهان فدراسیون به وزارت اعلام کند که کار بزرگی انجام شده تا وزارت ورزش برای پاداش اقدام کند.
* تاکنون برای این رشته چقدر هزینه کرده‌اید؟
نمی‌دانم. اینکه از ابتدا برای این ورزش چقدر هزینه کرده‌ام دقیق مشخص نیست اما می‌دانم خیلی هزینه شده است.
پدر مبینا علی‌نسب: از نظر مالی که دقیق نمی‌دانم، ولی وقت زیادی را هزینه کردیم. هم من به عنوان پدر و هم خودش ۱۰ سال را برای این رشته صرف کرده‌ایم. اگر زمانی را که برای مبینا در شطرنج صرف کردم خرج کاسبی خودم می‌کردم بیشتر به سود می‌رسیدم. من شاید اندازه دو خانه برای مبینا هزینه کرده‌ام. چون ما شهرستانیم و هزینه رفت و آمد هم داریم. خیلی سال است که هر پنجشنبه جمعه‌ را برای حضور در مسابقه به تهران آمده‌ام. در این راه با ماشین تصادف هم کردم و کلی خسارت دیدم.
* از لیگ‌های اروپایی پیشنهاد داشتی؟
بله از لیگ ترکیه پیشنهاد داشتم که به دلیل همزمانی با یک مسابقه، نتوانستم در آن بازی کنم. دوست دارم در لیگ آلمان بازی کنم. البته لیگ ترکیه هم خوب است. حقوق لیگ کشورهای خارجی دلاری است و تمام هزینه هایمان را نیز دلاری پرداخت می‌کنند. قراردادهای لیگ‌های خارجی برای ما خیلی خوب است و خیلی می‌تواند به ما کمک کند./ ایسنا