” نورالدین” تنها بازمانده سیاه بازی مازندران

حرف آنلاین: محمد جونیان که از سال 1356 پا به وادی هنر گذاشت از خاطرات تلخ و شیرین هنر نمایش و سالها خاک سن خوردن می گوید و از زمانی که با سلاح هنر به صحنه های جبهه و جنگ رفت.

این هنرمند باسابقه تئاتر از دلمشغولی هایش برای هنر سیاه بازی می گوید و از اینکه هنرمندان این رشته انگشت شمار شده اند و می گوید: هنر تئاتر را از قبل از انقلاب و زیر نظر استاد هادی مرزبان شروع کرده ام  و از همان اوایل ورود به فعالیت، با اولین حضور در جشنواره کشوری فرهنگ و هنر در همدان با نمایش کرکسها به دنیای هنر پر رمز و راز تئاتر راه یافته ام.

محمد جونیان اظهار داشت: در همان زمان با شرکت در کلاس های بازیگری زیر نظر اساتید دانشگاه در خانه جوان سابق و هلال احمر شرکت کردم و از محضر استادانی چون محمدعلی کشاورز و منیژه مهامدی بهره بردم.

وی با بیان اینکه تئاتر یک هنری مردمی است، ادامه داد: بعد از انقلاب اسلامی گروهی را بنام گروه فخر را تشکیل دادم که نام آن از کتاب محمود حکیمی با عنوان شهدای فخر اقتباس شد که نام صحرایی در مکه است.

جونیان افزود: تاکنون بازیگران زیادی شامل 200 پسر و دختر علاقمند به کار بازیگری در این گروه پرورش یافتند که از جمله آن می توان به عبدالحسین مختاباد که اکنون از هنرمندان بنام کشور است اشاره کرد.

وی به حضورش در جبهه های جنگ با نمایشهای صحنه ای اشاره می کند و ادامه داد: در زمان جنگ، اولین گروهی بودیم که پیشنهاد دادیم به همراه 21 نفر از هنرمندان تئاتر برای اجرای کارهای نمایشی به جبهه اعزام شویم و در سه مرحله به جبهه های غرب و جنوب کشور رفتیم.

جونیان گفت: نمایش محلی و مازندرانی ” تقاص” را در جبهه های جنگ اجرا کردیم که هوشنگ کریمی جویباری نویسنده آن بود و از موسیقی محلی مازندرانی، لباسهای محلی استفاده کردیم و اولین اجرا را در اردوگاه شهید بهشتی اهواز داشتیم که مورد استقبال رزمندگان قرار گرفت.

این هنرمند تئاتر گفت: در زمان جنگ اسلحه هنر را در دست گرفتیم و در جاهای مختلف اجرای نمایش داشتیم و بعدها نمایش ” اسیر” را اجرا کردیم که سرگذشت پاسداری را به تصویر می کشید که در شلمچه دستگیر شده بود و به دست رژیم صدام و اسرائیل به شهادت می رسید.

وی گفت: برای اولین بار مجموعه برنامه ای را برای پشت جبهه طراحی کردیم و اولین نمایش سیاه بازی را پیاده کرده بودم و یکسال بعد از جنگ این طرح را به مناسبت 22 بهمن در ساری اجرا کردیم.

وی با بیان ایکه بیش از 30 نمایش بازی و کارگردانی کردم و در جشنواره های مختلف حضور داشتم و عناوین مختلفی کسب کردم، درباره ورودش به هنر سیاه بازی می گوید: اولین کار من در سیاه بازی، نمایش ” میرزا عبدالطمع و جنگ جهانی دوم” نوشته داود فتحلی بیگی بود که در مازندران و گرگان و اجرا شد ودر جشنواره بین المللی نیز شرکت کردیم.

جونیان بیان داشت: نمایشهای مختلفی از سیاه بازی را به روی صحنه بردیم و برای اولین بار در کشور، به مناسبت تجلیل از تنها بازمانده سیاه مرحوم سعدی افشار، جشنواره نمایش های آیینی و سنتی مختص به سیاه بازی برگزار شد که هنرمندان زیادی در این جشنواره شرکت کرده بودند.

نماینده و ناظر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران در برگزاری سوگواره ها گفت: تاکنون هنرمندان زیادی در عرصه سیاه بازی فعالیت داشتند که از مرحوم سید حسینی یوسقی گرفته تا مصطفی عرب زاده و سعدی افشار، کوله باری از تجربه بودند که با مرگشان، این تجربیات به زیر خاک رفته و نتوانستیم بهره برداری مناسبی از هنر این هنرمندان والامقام داشته باشیم.

وی ادامه داد: وقتی متولی کار وزارت ارشاد است باید برای زنده نگه داشتن این هنر برنامه ریزی کنند زیرا کار سیاه بازی یک کار تکنیکی و فنی است و باید از امثال و بازماندگان هنر سیاه بازی استفاده شود.

جونیان با اشاره به اینکه در گرگان، عطاء صفرپور به عنوان بازمانده ای از نسل سیاه مشغول فعالیت است تاکید کرد باید از هنرمندان این رشته حمایت کرد.

وی با بیان اینکه، بداهه حرفه اول را در سیاه بازی می زند، می گوید: اگر بتوانیم نمایش سنتی و آیینی را تقویت و شکوفا کنیم سبب ترویج و توسعه این هنر می شود.

وی با اشاره به اینکه سبک برشت برگرفته از نمایش های سنتی و آیینی ماست، افزود: این نشان می دهد که هنر ما غنای زیادی دارد و باید از آن بهره گرفت.

چراغ هنر تئاتر در مازندران سو سو می زند

جونیان با عنوان اینکه چراغ صحنه های تئاتر هنوز سو سو می زند به برگزاری جشنواره ملی تیرنگ اشاره کرد و گفت: بخش میدانی این جشنواره بسیار قوی و بخش صحنه ای ضعیف بوده است و این نشان می دهد که ما سبب قهر مردم از صحنه های تئاتر شدیم.

این هنرمند تئاتر افزود: در حال حاضر باید تئاتر میدانی را تقویت کنیم و از این طریق مردم را با سالنهای نمایش آشتی دهیم و جشنواره هایی که در حال حاضر برگزار می شود، باید حساسیت زیادی نسبت به آن صورت گیرد.

این هنرمند بیان داشت: مازندران زمانی در جشنواره ها حرفی برای گفتن داشت و به عوان نمونه وقتی مرحوم رستگار از تنکابن نمایش کاکو را به جشنواره می برد، حساب زیادی از تئاتر مازندران می شد ولی امروز چه جایگاهی داریم.

ضرورت آسیب شناسی در حوزه تئاتر

وی ضرورت آسیب شناسی در حوزه تئاتر را الزامی دانست و گفت: باید از پیشکسوتان هنر و کسانیکه در خانه هایشان خاک می خورند و مانند شمع آب می شوند، حمایت کرد و اتاق فکری برای آن استفاده شود.

جونیان ادامه داد: باید آستین ها را بالا زد و از هنرمندان حمایت کرد و باید تئاتر را به مناطق محروم نیز کشاند و حمایت و این امر سبب می شود این هنر بیشتر تقویت شود.

جونیان که از 28 سال قبل با برنامه صبح جمعه کارش را با تلویزیون شروع کرده است، گفت: نمایش کودک، سریال مسافران کوچک، آقای نگران، آقای نازک بین، از جمله کارهایم در عرصه تلویزیون بوده که بسیار در ادامه کار هنری تاثیر گذاشت و کمک کارم شد.

این بازیگر تلویزیون بیان داشت: قرار شد در هر شهرستانها به اتفاق نوروز و نورالدین ( دو شخصیت محبوب تلویزیونی مازندرانی )به شهرستانها برویم و هنرمندان هر  شهرستان با لهجه خاص خود در آن بازی کنند./مهر