نفس‌های آخر سفید و کپور در خزر

صیادان مازندرانی برای شروع فصل صید لحظه‌شماری می‌کنند اما خطر انقراض برخی گونه ماهیان و کوچ، به دغدغه شب و روز آنان مبدل شده است.

دریای خزر با گونه‌هایش نظیر ماهیان خاویاری، سفید، کپور دریایی، ازون برون و دیگرگونه‌ها شهرت جهانی دارد که در چند سال اخیر برخی گونه‌ها کمتر دیده می‌شود و دیدن برخی نیز رؤیا شده است.

خاویار خزر که ایران را در جهان شهره آفاق کرده بود، سال‌ها است که از دریا رخت بربسته است و تلاش‌ها برای احیای این‌گونه که مروارید خزر نام‌گرفته است، ادامه دارد.بعد از خاویار نوبت به ماهی سفید و کپور دریایی رسید و اگرچه سالانه ۱۰۰ میلیون قطعه بچه ماهی نظیر سفید در دریا و رودخانه‌ها رهاسازی می‌شود اما باز نگرانی بابت انقراض نسل این‌گونه باارزش وجود دارد.صید رسمی ماهیان استخوانی در دریای خزر از ۲۰ مهرماه کلید می‌خورد اما از ۱۵ مهرماه صیادان منطقه میانکاله دل به دریا زدند و امروز سومین روزی است که صید را آغاز کرده‌اند. فصل صید سال قبل هفت هزار و ۵۰۰ تن ماهی توسط صیادان پره مازندران وارد بازار شد که رشد ۱۵۰ درصدی نسبت به فصل صید قبل از آن داشته است.

محمد نظری از صیادان منطقه شرق مازندران که ابا و اجدادی به ماهیگیری و صیادی اشتغال دارد با ابراز خوشحالی از آغاز فصل صید می‌گوید بعد از پایان فصل صید به کارهای دیگری ازجمله کارگری اشتغال داریم و صید باعث می‌شود به دریا بزنیم و روزی‌مان را از دریا بگیریم. آلودگی‌های و ورود فاضلاب به رودخانه و دریا سبب شده تا برخی گونه‌ها نظیر ماهی سفید نسبت به قبل کم شود و این کاهش هرسال ملموس‌تر می‌شود.وی با اظهار اینکه درمجموع حال‌وروز صید نسبت به دهه‌های قبل رونق چندانی ندارد می‌گوید: آلودگی‌های و ورود فاضلاب به رودخانه و دریا سبب شده تا برخی گونه‌ها نظیر ماهی سفید نسبت به قبل کم شود و این کاهش هرسال ملموس‌تر می‌شود.وی ادامه می‌دهد: در تورهای پره هر بار که بالا می‌کشیم انواع  زباله‌ها وجود دارد و این زباله‌ها و آلودگی‌ها سبب می‌شود تا ماهیان کمتر به رودخانه و حاشیه ساحل بیایند.

الله کرم نظری دیگر صیاد مازندرانی که انگار از صید دو روز قبل چندان رضایت ندارد می‌گوید: هرروز به امید کسب روزی دل به دریا می‌زنیم و امیدواریم امسال دریا بخیل نشود و بتوانیم دسترنج خود را از دریا بگیریم. وی با اظهار اینکه خانوارهای زیادی از طریق صیادی و ماهیگیری چرخ زندگی‌شان می‌چرخد می‌گوید: صید بی‌رویه و قاچاق، نسل بسیاری از گونه‌ها مانند ماهیان خاویاری را از بین برده و این خطر برای دیگرگونه‌ها مانند ماهی سفید نیز وجود دارد.

وی می‌گوید بیشتر گونه‌های ماهی که صید می‌کنیم از نوع کیلکا است و نسبت به دهه‌های قبل میزان صید ماهیان سفید و کپور کمتر شده و مهم‌ترین دلیل آلودگی رودخانه‌ها است که سبب می‌شود ماهی برای زادآوری به آن کوچ نکند.

ولی‌الله محمدزاده مدیرکل شیلات مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه فصل رسمی صید ماهیان استخوانی از ۲۰ مهرماه آغاز می‌شود گفت: بااین‌حال ۱۳ تعاونی پره در شرق مازندران و میانکاله کار صید را از ۱۵ مهرماه شروع کرده‌اند.

وی دلیل شروع زودهنگام صید ماهیان استخوانی در منطقه میانکاله را شرایط ویژه این منطقه و استان گلستان برشمرد و گفت ازاین‌رو تصمیم گرفتیم صید در این منطقه زودتر شروع شود.وی با اظهار اینکه ۴۱ تعاونی دیگر در مناطق مختلف مازندران از رامسر گرفته تا شرق استان از روز شنبه کار صید ماهیان استخوانی را آغاز می‌کنند ادامه داد: امیدواریم امسال نیز همانند سال قبل فصل صید خوبی داشته باشیم تا صیادان با دست‌پر از دریا بازگردند.مدیرکل شیلات مازندران شمار صیادان فعال در ۵۴ تعاونی صیادی پره استان را چهار هزار نفر اعلام کرد و گفت: اقدامات و هماهنگی‌های خوبی با تشکل‌های صیادی برای فصل صید صورت گرفته و صیادان آمادگی کامل دارند با توان بالا فصل صید را آغاز کنند.

محمدزاده درباره اقدامات صورت گرفته برای احیای ذخایر آبزیان دریایی نیز گفت: برای حفظ گونه‌ها و احیای ذخایر اقدام به تکثیر طبیعی، شیل گذاری و تکثیر گونه‌های ماهیان در رودخانه‌ها و مراکز شهید رجایی و باهنر استان کردیم و درمجموع بیش از ۱۰۰ میلیون قطعه بچه ماهی امسال در دریا و رودخانه رهاسازی کرده‌ایم.

گونه‌های مانند خاویار، ماهی سفید و کپور دریایی از گونه‌های اقتصادی دریای خزر هستند که شاهد کاهش چشمگیر این‌گونه هستیم

مدیرکل شیلات مازندران با اظهار اینکه ذخایر دریایی در مقطعی با کاهش روبرو شده بود ادامه داد: در حال حاضر تمام توان را به کار بسته‌ایم تا این ذخایر را احیا کنیم.

وی افزود: گونه‌هایی مانند خاویار، ماهی سفید و کپور دریایی از گونه‌های اقتصادی دریای خزر هستند که شاهد کاهش چشمگیر این‌گونه هستیم.

سید پرویز محبی سرپرست معاونت صیدوبنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران در حاشیه نشست هم‌اندیشی ادارات کل شیلات استان‌های شمالی گفت: بر اساس کمیته مدیریت صید ماهیان استخوانی سازمان شیلات ایران در سال جاری برحسب مدیریت منطقه‌ای در برخی مناطق ساحلی دریای خزر ازجمله استان گلستان و شرق مازندران (منطقه میانکاله بهشهر)، صیادان پره ۱۵ مهرماه تورهای خود را در دریا پهن کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه در سال گذشته ۱۵ هزار و ۸۰۰ تن ماهی استخوانی در دریای خزر صید و روانه بازار مصرف شد افزود: جامعه صیادی دارای سه خواسته مهم کاهش نرخ بیمه صیادان، محاسبه شغل به‌عنوان شغل سخت و زیان‌آور و نیز طرح تعدیل و اقتصادی کردن صید رادارند که البته سازمان شیلات ایران از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وسایرسازمانهای مرتبط در حال رایزنی است و به جد تا حصول نتیجه آن را پیگیری خواهیم کرد.