ناز اروپا و نیاز مسئولین کشورمان برای چیست؟

در شرایطی که ایجاد کانال مالی مستقل برای اروپا دستاورد قابل توجهی خواهد بود و برای ایران منافع خارق العاده‌ای ندارد، این پرسش مطرح می‌شود که این همه ناز اروپا و نیاز مسئولین کشور ما برای چیست؟
در روزهایی که تردیدها د ر مورد جدیت اروپا در راه‌اندازی سازوکار مالی تحت عنوان SPV بیش از هر زمان دیگری مطرح می‌شود و ظاهراً اروپا با گرو نگه داشتن آن پیشرفت قابل توجهی در مطالبات فرا برجامی خود از ایران داشته است. به‌نظر می‌رسد نیاز اتحادیه اروپا به سازوکار مالی مستقل از آمریکا حتی بیش از ایران باشد.
در شرایطی که ترامپ مجلس عوام انگلیس را در مورد خروج همراه با توافق از اتحادیه اروپا تهدید به کاهش روابط تجاری با آمریکا می‌کند و از ترزا می به خاطر توافقی که مطابق منافع اتحادیه اروپاست انتقاد می‌کند و خواهان برگزیت سخت با حداکثر لطمه به اتحادیه اروپاست.
در شرایطی که تصمیم گیری در مورد توافق برگزیت در انگلیس احتمالاً تا پس از روشن شدن سرنوشت ناآرامی‌های پاریس به تعویق افتاده است. اغتشاشاتی که نه تنها دست دوستان راستگرای ترامپ در آن آشکارا مشاهده می‌شود، بلکه خود ترامپ نیز با صراحت از آنها حمایت کرده و مدعی شده : «مردم فرانسه ترامپ را می‌خواهند». تا آنجا که وزیر امور خارجه فرانسه را واداشت که از آمریکا بخواهد در امور داخلی فرانسه دخالت نکند.
در شرایطی که رئیس جمهور فرانسه در برابر فشار ترامپ برای افزایش سهم اروپا در هزینه‌های ناتو پیشنهاد تشکیل ارتش مستقل اروپایی را با حمایت کامل آنگلا مرکل مطرح کرده است. پیشنهادی که ترامپ آن را «توهین آمیز» دانست و به فرانسویان یاداوری کرد که «زمان اشغال پاریس توسط آلمانها تا قبل از رسیدن کمک آمریکا شما مشغول آموختن زبان آلمانی در داخل شهر پاریس بودید.»
در شرایطی که آمریکا عملاً معاهده پاریس را عقیم و سازمان تجارت جهانی را نابود کرده است؛ اروپا را به وضع تعرفه‌های تجاری و خروج از بازار آمریکا تهدید می‌کند؛ دلار و نظام بانکی جهان را به بخشی از استراتژی نظامی آمریکا تبدیل و آشکار از زبان ترامپ اروپا را مهمترین دشمن خود دانسته است.
اتحادیه اروپا به دنبال استقلال از شریکی است که گلوی او را به سختی می‌فشارد. تشکیل ارتش مستقل اروپایی؛ تشکیل شورای امنیت اروپایی؛ تشکیل سازوکار مالی مستقل از آمریکا؛ توسعه روابط تجاری با شرکایی غیر از آمریکا در حال حاضر مهمترین نیازهای فوری و حیاتی برای اروپاست.
اروپا برای ایجاد سازوکار مالی مستقل از آمریکا نیاز به مشتری هایی پر و پا قرص دارد. مشتری‌های ثروتمندی که مقادیر زیادی از دارایی‌های خود را در این سازوکار جدید وارد کنند و البته حداقلی از استانداردهای مالی اتحادیه اروپا را نیز دارا باشند. ظاهراً برای شروع هیچ مشتری ثروتمند دیگری غیر از ایران وجود ندارد که به یک کانال مالی مستقل از آمریکا نیاز داشته باشد. ولی در ادامه لازم است دیگران را نیز به آن وارد شوند. کشورهایی که نگران تحریم‌های یکجانبه آمریکا هستند، مانند چین و روسیه. با این اوصاف ظاهراً نگرانی ترامپ از بابت اتحادیه اروپا پر بی‌راه نیست.
اما کانال مالی اروپایی برای ایران چه منافعی خواهد داشت. برخی معتقدند تنها ورود دارو و غذا در برابر فروش نفت را تضمین می‌کند. چراکه شرکتهای بزرگ و ارائه دهندگان تکنولوژی‌ها اگر هم مانند «ایرباس» و «ای‌تی‌آر» با مانع مجوز اوفک آمریکا مواجه نباشند، معمولاً محصولات‌شان قابل ردگیری بوده و حتی با وجود ارتباط مالی امن نمی‌توانند از فشارهای سیاسی و تحریم‌های چندجانبه آمریکا فرار کنند.
اکنون این پرسش مطرح می‌شود که در شرایطی که ایجاد کانال مالی مستقل برای اروپا دستاورد قابل توجهی خواهد بود و برای ایران منافع خارق العاده‌ای ندارد، این همه ناز اروپا و نیاز مسئولین کشور ما برای چیست؟ آیا این همه نیاز فقط برای آن نیست که افتخارات برجامی برباد رفته را زنده‌نمایی کنند؟ شاید هم با بزرگ‌نمایی و اغراق در بخت‌گشا بودن این کانال مالی تلاش دارند مخالفان امتیاز دادن به اروپائی‌ها را برچسب نخ‌نمای دلواپسان بزنند و خود را طلسم‌زدای تحریم‌ها معرفی کنند.
دیگر اینکه، اروپا چرا ناز نکند، درحالی که برخلاف چندین دهه سربلندی و افتخار و گردن ننهادن، اکنون کاسه صبر برخی سرریز شده و توصیه به صبر جای خود را به شیفتگی و عاشقی غاز همسایه داده است. هیچ فروشنده چیره‌دستی چنین خریدار عاشق‌پیشه‌ای را تا ریال آخر از او نستاند،کامروا نمی‌کند.
سلیمان اسماعیلی