مسئول چه کسی است؟!

شناسایی ساختمان‌های ناایمن  در هاله‌ای از ابهام

مسئولان و کارشناسان شهری معتقدند برخی استانها شرایط بسیار بحرانی را به لحاظ ایمنی ساختمان های مسکونی و کارگاهی دارد، سازه هایی که با تراکم جعیت بالا مراحل ساخت و ساز را به لحاظ ایمنی طی نکردند و به طور قطع اگر بحرانی مانند زلزله رخ دهد؛ درگام اول پس از وقوع بحران امدادرسانی ها با مشکل روبه رو می شود. نبود فضای کافی درساختمان های بلند مرتبه برای استفاده از امکاناتی مانند هلی کوپتر در امدادرسانی نیز یکی از مشکلاتی است که درکنار بی توجهی به ایمنی ساختمان ها شرایط را برای امداد و کمک رسانی به حادثه دیدگان و کاهش خطرات جانی شهروندان سخت و دشوار کرده است؛ بنابراین با توجه به شرایط بحرانی کشور تعیین تکلیف ساختمان های ناایمن و بلند مرتبه ها ضرورتی انکارناپذیر است.

پس از حادثه پلاسکو و ایجاد مشکلات بسیار برای مردم، مسئولان مربوطه برآن شدند تا با همکاری و تعامل با سایر دستگاه های دولتی و نهادهای مردمی به موضوع شناسایی ساختمان های نا ایمن ورود کرده و توقف فعالیت سازه هایی با ایمنی پایین را در دستورکار قرار دهند.حال پس از تصمیم‌گیری مسئولان مربوطه  این سوال مطرح می شود چه کسی مسئول شناسایی و ورود به جلوگیری ازفعالیت ساختمان‌های ناایمن است، گاهی صحبت از شهرداری است و دربرخی شرایط صحبت از استانداری، قوه قضاییه، سازمان نظام مهندسی و حتی وزارت کار است، نمایندگان مجلس براین باروند که ورود به شناسایی ساختمان ها و سازه های ناایمن برعهده شهرداری است و در این خصوص شهرداری باید به مشکلات پاسخگو باشد.

*شهرداری و نظام مهندسی مسئول افزایش ایمنی ساختمان‌ها

بهروز نعمتی  درخصوص تشکیل کمیته‌ای متشکل از شهرداری، سازمان نظام مهندسی و قوه قضائیه برای شناسایی و ایمن سازی ساختمان‌های ناایمن، گفت: خوشبختانه حادثه پلاسکو باعث شد که زلزله مدیریتی میان مسئولان ایجاد شده و بسیاری از مدیران اجرایی کشور ازخواب غفلت بیدار شوند، یعنی تفکری درسطوح مدیریتی کشور برای توجه به اقدامات پیشگیرانه درجهت مقابله با فعالیت سازه‌های ناایمن و افزایش ایمنی ساختمان ها ایجاد شود.نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس درمجلس شورای اسلامی، افزود: در راستای توجه به ایمنی ساختمان‌ها و جلوگیری از فعالیت ساختمان‌های ناایمن که تعداد آنها متاسفانه در پایتخت بسیار زیاد است، وزارت کشور، سازمان نظام مهندسی و قوه قضاییه باید اقدامات کافی را انجام دهند که به طورحتم مهم‌ترین راهکار واقدام درحال حاضر راه اندازی سیستم پیشگیری درجهت شناسایی ساختمان های ناایمن است؛ واقعیت آن است که اقدامات ضرب العجلی برای نجات مردم پس از وقوع بحران هیچ فایده ای ندارد و باید قبل از وقوع حادثه به موضوع پیشگیری توجه کرد.سخنگوی هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با تاکید بر توجه مسئولان مدیریت شهری به رفع مشکلات پایتخت در حوزه ساخت وسازها، گفت: به طور حتم در راستای افزایش ایمنی ساختمان‌ها از کارگاهی تا مسکونی سازمان نظام مهندسی و شهرداری مسئولیت داشته و قوه قضاییه نیز باید در توقف فعالیت ساختمان‌های ناایمن ورود جدی داشته باشد، بنابراین رسیدگی به مشکلات حاکمیتی مانند ساختمان‌هایی با درجه ایمنی پایین درحیطه اختیارات مدیران اجرایی کشور نه فقط دولت بوده و مجلس نیز می تواند درحوزه اصلاح قوانین و تصویب قانون جدید اقدامات قابل قبول را انجام دهد.

*شهرداری، وزارت راه و نظام مهندسی سه ضلع ایمن سازی سازه‌ها

محمدعلی وکیلی نیز گفت: اینکه دستگاه های دولتی متعدد در شناسایی و مقابله با ساختمان‌های ناایمن بسیج شدند، اقدامی بسیار شایسته و ارزنده است، اما به طور ویژه و مشخص درخصوص شناسایی ساختمان های ناایمن در پایتخت سازمان نظام مهندسی مسئولیت مستقیم دارد.نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه صدور پروانه برای ساخت و ساز در اختیار شهرداری بوده و وزارت مسکن و شهرسازی نیز باید در این خصوص نظارت‌های کافی را اعمال کند، گفت: البته به طور کلی معاونت شهرسازی وزارت راه و شهرسازی درجایگاه سیاستگذاری به عنوان ناظر کلان در جلوگیری از فعالیت ساختمان های ناایمن نقش موثری دارد.

وی تاکید کرد: شهرداری نیز باید به عنوان مسئول صدور پروانه دقت لازم را در شناسایی و جلوگیری از ساخت وسازهای ناایمن داشته باشد؛ ضمن اینکه نظام مهندسی به عنوان نهاد مدنی و مرجع فنی در ساخت ساختمان‌ها نیز دارای مسئولیت است، بنابراین به طور کلی شهرداری، وزارت مسکن و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی درشناسایی و جلوگیری از فعالیت ساختمان های نا ایمن مسئولیت های بسیاری دارند.این نماینده مردم درمجلس دهم با اشاره به فعالیت کارگروهی به صورت کلان در دولت برای سیاستگذاری ها در خصوص ساخت و سازها و شناسایی ساختمان های ناایمن، گفت: برای تشخیص اینکه کدام مرجع و دستگاه درنهایت مسئول این امور است باید قوانین، مقررات و آیین نامه ها را به طور ویژه بررسی کرد.وکیلی  شهرداری را مرجع نهایی شناسایی ساختمان های ناامین دانست و افزود: متاسفانه درصدی از ساختمان های تهران ناامین هستند، اما امیدواریم عددها، شعارها و احساس مسئولیت ها تنها معطوف به مقطع پس از وقوع یک حادثه نباشد، یعنی باید اقدامات مهم پیشگیرانه در صدور پروانه برای ساخت وساز و نظارت بر ساخت ساختمان های درمرحله ساخت برای ارتقاء ایمنی وساختمان های فعلی به خصوص با تجمع جمیعتی بالا با سرعت بیشتری انجام شود.عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: باید با یک ضرب العجل مشخص و تعیین مهلتی معین، دستگاه ها را ملزم به رعایت مسائل ایمنی در ساختمان سازی کرد.محمدرضا نجفی نیز در خصوص وضعیت ساختمان‌ها و بلندمرتبه‌ سازی به جهت ایمنی سازه ها و جانمایی، گفت: اگرچه دستگاه‌های متعددی در حوزه مدیریت شهری و نظارت بر ساختمان‌سازی همچون سازمان نظام‌مهندسی، وزارت راه و شهرسازی، شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهر و روستا ایجاد شده اما سایر دستگاه‌ها هم در اداره شهر به لحاظ قانونگذاری، دانش و توجه به مسایل فنی و اجرایی باید مدخلیت داشته باشند.وی افزود: اگر دستگاه‌ها توجه دقیقی به همه ابعاد مختلف اداره شهر نداشته و شهر را بر اساس سلیقه و نظر شخصی اداره کنند سازه‌های ناایمن و بلندمرتبه‌سازی افزایش می‌یابد، در حقیقت بلندمرتبه‌ها باید در مکان‌هایی متناسب با طرح جامع و تفصیلی شهر تهران احداث شوند، علاوه بر این مجوزها باید با توجه به مسائل زیست‌محیطی، ایمنی ساختمان و در نظر گرفتن مسائلی چون ترافیک و آسیب‌های اجتماعی صادر شود.نجفی با بیان اینکه بلندمرتبه‌‌ها باید متناسب با اسناد بالا دستی مذکور احداث شود، تصریح کرد: بلندمرتبه‌ها در مسائل مختلف شهری چون ترافیک، حمل ونقل، آلودگی هوا، اشتغال، عوارض و مباحث اجتماعی تاثیرگذار است. از سوی دیگر با توجه به تجربه حادثه پلاسکو می توان به بلندمرتبه‌ها از بُعد مدیریت بحران و آسیب‌ها و مخاطرات متصور هم نگاه کرد.