لزوم تبدیل محصولات صنایع دستی از تزیینی به کاربردی

مهران عمادی در گفت‌وگو با حرف آنلاین همزمان با روز جهانی صنایع دستی، اظهار کرد: نامگذاری این روز به‌دلیل تلاش‌های فعالان در عرصه صنایع دستی است، ظرفیت‌هایی که ما در این حوزه داریم از جمله مهترین موضوعاتی است که باید به آن اشاره کنیم.

وی افزود: صنایع دستی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای صنایع فرهنگی محسوب می‌شود و ظرفیت‌های موجود در این صنعت می‌تواند به‌عنوان یکی از مولفه‌های پیشرفت اقتصاد فرهنگ مورد بهره‌برداری قرار بگیرد، آنچه مسلم است این است که صنایع دستی باید بتواند کاربرد و کارکرد خود را در سبک زندگی کنونی جامعه بازتعریف کرده و از یک محصول صرفا تزیینی به محصول کاربردی تبدیل شود.

عمادی اعلام کرد: ۲۹۶ رشته فعال در حوزه صنایل دستی، ۱۴شهر و روستای ثبت جهانی، ۵۲ شهر و روستا ثبت ملی گویای ظرفیت‌هایی است که توانایی پیشرفت این هنر و صنعت را نشان می‌دهد.

این فعال در پژوهشکده هنرهای سنتی و صنایع دستی گفت: بنابر نظر کارشناسان ۲۰ از ۷۰ درصد از شاغلان و فعالان این حوزه را زنان تشکیل می‌دهند به‌عبارتی میتوان گفت صنایع دستی بهترین ابزار برای اینجاد تعادل بین کار و زندگی است.

وی با بیان اینکه تقویت شان و عرج نهادن به فعالان و شاغلان این صنعت و بهبود وضعیتعرضه و تقاضا می‌تواند منجر به شکوفایی ظرفیت‌های این حوزه شود، گفت: محصولات صنایع دستی در داخل کشور زمانی که به مرحله فروش می‌رسد هزینه بالایی برای مشتری دارد، این به افزایش قیمت بهای تمام شده از ابتدای کار تا مرحله فروش برمی‌گردد.

صنایع دستی اول هنر است بعد شغل

عمادی ادامه داد: در این میان وجود محصولات کذایی چینی و هندی در بازار منجر به افزایش قیمت صنایع دستی تولیدی ما شده است، با افزایش گرانی‌ها طبیعتا نگاه مردم به تامین نیازهای اولیه و ضرورت‌های زندگی است و صنایع دستی اگر به شکل کاربردی تعریف شود در سبد زندگی مردم قرار خواهد گرفت، راهکارهای زیادی برای حل این مسئله وجود دارد که بهترین روش تلاش برای حمایت و ارائه خدمات دولتی به هنرمندان و فعالان صنایع دستی است.

این استاد دانشگاه گفت: صنایع دستی در مرحله اول یک هنر است، هنری که شاید یکبار بیشتر تکرار نشود، اما در جایی شغل تعریف میشود، و برای بانوان خانه‌دار میتواند جنبه هنری و شغلی داشته باشند، شغل صنایع دستی کم هزینه‌ترین و موثرترین شغل در زندگی مردم است و نقش مهمی برای نیروی انسانی در امر تولید دارد.

وی یادآور شد: صنایع دستی در مناطق روستایی یکی از عوامل مکمل اقتصاد کشاورزی است، برخورداری از ویژگی‌های تکنیکی ساده میتواند در جوامع شهری بسیار مطرح شود، صنایع دستی به‌دلیل برخورداری از بار فرهنگی تاثیر زیادی در تمدن هر ملت دارد.

عمادی اذعان داشت: صنایع دستی به بخشی از هنر صنعت گفته می‌شود که با بهره‌گیری از مواد اولیه بومی و انجام کار اساسی به کمک دست افزار دستی در مراحل مختلف تولید منجر به ساخت محصولاتی شود که هر یک ذوق هنری خلاق آن را به نمایش بگذارد به طوری که این ویژگی وجه تمایز اصلی این نوع محصولات از محصولات مشابه ماشین ساخت و کارخانه قرار بگیرد.

عضو پژوهشکده هنرهای سنتی و صنایع دستی یادآور شد: حمایت دولت به صنایع دستی شدت موثر است، پوشش بیمه ای یکی از مطالبات به حق فعالان صنایع دستی است که دولت اقداماتی را صورت داد که باید گسترده تر و روان‌تر شود، چرا که تشریفات آن بسیار دشوار است، دولت هم می‌تواند به هنرمندان کمک کند، و هم به تولیدکنندگانی که در سطح کلان تلاش می‌کنند.

دکترای مدیریت استراتژیک با بیان اینکه ما ضربه‌های سنگینی از واردات بی‌رویه خوردیم، عنوان کرد: دولت برای افزایش قدرت صنایع دستی باید تا حدودی از ورود کالاها و محصولات کشورهای دیگر پیشگیری کند، تا بتوانیم به هنرمندان قدرت داده و کمک کنیم که مسیر صادرات برایشان هموار شود.

راهکارها برای حمایت از عرصه صنایع دستی

وی با اشاره به اینکه راهکارها برای توسعه صنایع دستی فراوان است، گفت: ساختار درون سازمان در صنایع دستی خیلی باید خوب طراحی شود به گونه‌ای باشد که با سرعت و سهولت دادن فرآیندها و برنامه‌های صنایع دستی باشد تا بخشی از اشتغال و درامد زندگی مردم در مازندران رفع شود، دوم سازمان بیرونی صنایع دستی است که رسانه‌ها سازمانه‌های مرتبط میتوانند برای کمک رساندن به صنایع دستی موثر باشند.

عمادی اعلام کرد: مهمترین اقداماتی که میتوان برای صنعتگران انجام داد، شامل؛ برپایی نمایشگاه ثابت و مناسب برای صنایع دستی در مراکز استان‌ها و شهرها، حمایت از سرمایه‌گذاران این صنعت، ایجاد اشتغال پایدار و تحقق یکی از عرصه‌های به‌روز اقتصاد مقاومتی، کمک به همکاری مناسب بانک‌ها در اعطای تسهیلات مناسب به فعالان صنایع دستی، فرهنگ‌سازی موثر به منظور استفاده کاربردی به جای استفاده تزیینی از آن‌ها و اضافه شدن به فهرست اقتصاد خلاق و دانش بنیان کردن آن، کارآمدی برخی از قوانین نظیر مشکلاتی که قانون کار درخصوص سنگ‌های قیمتی و صنعت گوهرتراشی و طلا و جواهر به وجود آمده است، جلوگیری از ورود صنایع دستی خارجی بی‌کیفیت، اعطای درجه هنری به هنرمندان صنایع دستی و جلوگیری از پراکندگی رسیدگی به هنرمندان، تقویت و رفع موانع مشاغل خانگی و بیشترین نیازمندی‌های خانواده‌ها، گسترش و تقویت رشته‌های مرتبط با صنایع دستی، حمایت از صادرکنندگان صنایع دستی و اعطای جوایز دستی به آن‌ها، بسته بندی‌های مناسب و مرتبط با فرهنگ محیط و استان برای تبدیل محصولات صنایع دستی.

این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه شاید فرصت‌های زیادی را در حوزه صنایع دستی داشته باشیم که امروزه باید از آن استفاده کنیم، یادآور شد: یکی از آن‌ها استفاده از هنرمندان مجرب در تمامی شهرها و روستاها است، هر ساله میلیون‌ها نفر وارد استان می‌شوند که بازار خوبی در صنایع دستی میتوانند باشد، همچنین قابلیت‌های بالقوه برای بهره‌برداری و درآمدزایی برای انواع گردشگری وجود دارد چرا که کشور ایران مقام اول از نظر تعداد نشان اهدا شده یونسکو در این حوزه را به خود اختصاص داده است.

تفاوت معنادار بین رتبه تولید و صادرات

این دکترای مدیریت استراتژیک افزود: در کنار این فرصت‌های امیدآفرین تهدیدهای جدیدی وجود دارد که کارشناسان امر برای حذف یا کاهش مسئله باید تلاش کنند یکی از آن‌ها عدم جایگاه یابی موثر در بازارهای داخلی و خارجی است، وجود کارگاه‌هایی است که می‌توانند هزینه پایین‌تری را برای صنایع دستی ایجاد کنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه کشور ما سومین تولیدکننده صنایع دستی کشور ما سی و نهمین صادرکننده صنایع دستی در جهان است، تاکید کرد: این نشان از تفاوت معناداری در وضعیت موجود است، اینها باید مدیریت شود، استفاده از ظرفیت موجود توسعه و ساماندهی سازمان و حمایت از همه کسب و کارهای نوپا و تسهیل، عرضه و تقویت تقاضاهای صنایع دستی برای عرضه محصولات از جمله مطالبات به حق فعالان این عرصه خواهد بود.

دکترای مدیریت استراتژیک در پایان گفت: طبق آمار برای بیش از ۵۰۰ هزار نفر کارت شناسایی و پروانه تولید فعالان عرصه صنایع دستی صادر شده است، از این رو این فرآیند باید در دستور کار باشد تا به سمت تولیدات مناسب‌تر با قیمت مناسب برویم تا با بازبینی قانون شرایط را برای صنعت‌گران محیا کنیم.