لزوم بهره گیری از تمامی ظرفیت های مازندران درجذب گردشگر

حرف آنلاین:

سارا ربیعی/سرویس گردشگری حرف آنلاین:نوروز بازار سفر از همیشه داغ تر است. آدم ها وقت بیشتری برای سفر کردن دارند و به خصوص حالا با وجود آژانس ها و شرکت های گردشگری، سفر کردن راحت از همیشه شده است.افراد کمتری هستند که با سفر طبیعت گردی یا بوم گردی آشنایی داشته باشند. سفر طبیعت گردی، سفری است به مناطق طبیعی و دست نخورده و آشنایی با اکوسیستم و بوم گردی هر منطقه. معمولا سفرهای طبیعت گردی با هدف حفظ محیط زیست و کمک به جامعه ی محلی صورت می گیرد. طبیعت گردی انواع مختلفی دارد که شامل کوهنوردی، غارنوردی، بیابان گردی، دامنه نوردی، بوم گردی و … می شود.
در سفر های طبیعت گردی ما به مناطق بکر طبیعی سفر می کنیم و با طبیعت، مردم و آداب و رسوم هر منطقه آشنا می شویم.آنچه که از برنامه‌ریزی‌های دولت در راستای گردشگری بر می‌آید موافقت دولت بر توسعه شیوه‌هایی از گردشگری است که به فرهنگ و شیوه‌های بومی و پایداری زیست محیطی تکیه دارد. این روزها بوم‌گردی در کنار دیگر اشکال توریسم یکی از عوامل مهم و شاخص برای فرایند برنامه‌ریزی و استراتژی بسیار قوی برای ارائه خدمات به گردشگران است.تجربه تورگردان‌ها و کارشناسان آشنا به سلایق گردشگران نشان می‌دهد که این‌گونه برنامه‌ریزی‌ها در زمینه گردشگری می‌تواند فضای سنتی گردشگری در کشور را تغییر دهد و حتی موجب جذب گردشگر خارجی شود به همین منظور هم دست‌اندرکاران گردشگری خواهان ایجاد فضاهای بومی و محلی به‌ویژه در روستاهای دارای جاذبه‌های گردشگری هستند، اگرچه هنوز همچون دیگر برنامه‌های گردشگری کشور استراتژی و ساختاری درست در ایجاد حتی این‌گونه فضاها که به خودی خود سنت‌ها و فرهنگ‌های ایرانی را ارائه می‌کند تعریف نشده است.باید گفت یکی از مهم‌ترین خط‌مشی‌های گردشگری که در دو دهه گذشته به‌صورت جهانی مورد توجه قرار گرفته، رشد فزاینده گرایش به کسب و کارهای کوچک گردشگری است.راه‌اندازی اکولوژها یا اقامتگاه‌های بوم‌گردی از موفق‌ترین و پایدارترین این کسب و کارهاست که فرصت‌ مناسبی برای کسب و کارهای کوچک خانوادگی (خانواده محور) ایجاد می‌کند. در اقامتگاه‌های بوم‌گردی روابط مستقیم و متقابل میزبان و مهمان در خانه و املاک خانواده گردشگر‌پذیر صورت می‌گیرد و این حضور و مشارکت از سوی خانواده برای تجربه و رضایت گردشگر و توسعه پایدار مقصد گردشگری و جامعه محلی، امری حیاتی است.

درآمدزایی جوامع محلی

پیشرفت و گسترش بوم‌گردی در واقع بازخوانی فعالیت‌های خودجوش محلی است که از سال‌ها پیش در میان مردم و جوامع محلی به ویژه ساکنان مجاور با مناطق طبیعی و تاریخی و فرهنگی رواج داشته و دارد. اکنون که توافق ضمنی بین مسئولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و مسئولان محیط زیست و مردم محلی برقرار شده است باید دید چه برنامه‌ای برای استفاده از بوم‌گردی تدارک دیده شده تا بخشی از اهداف طرح یعنی حفاظت از محیط زیست، درآمدزایی جوامع محلی و ایجاد یک کسب و کار جدید به نام توریسم تحقق یابد.صد البته ایجاد فضاهای کوچک کسب و کار که هم بتواند خدمات گردشگری بومی و سنتی ارائه کند و هم برای منطقه به ویژه مناطق دوردست درآمدزا باشد در ذات خود خوب است اما توسعه چنین فعالیتی بدون قوانین نظارتی و آگاهی منجر به حضور تعداد قابل توجهی از افراد به عنوان  بهره‌بردار و سرمایه‌گذار از این نوع گردشگری می‌شود که ممکن است جز سوء‌استفاده از منابع طبیعی چیزی در چنته نداشته باشد.الگوی توسعه گردشگری در اقامتگاه‌های بوم‌گردی، براساس گردشگری جامعه‌محور است که می‌تواند نقش عمده‌ای را در توانمندسازی مردم محلی، توسعه منابع انسانی، تنوع و رشد اقتصادی و همچنین خلق فرصت‌های شغلی جدید ایفا کند و لازم به یادآوری است که رویکرد مبتنی بر جامعه محلی، از الزامات توسعه گردشگری پایدار است.اقامتگاه‌های بوم‌گردی معمولا در مناطق روستایی، مناطق بکر طبیعی یا بافت‌ها و اماکن تاریخی شکل گرفته و به همراه فعالیت‌هایی که برای شناخت و معرفی بوم، توسط خانواده‌های کارآفرین و جامعه محلی علاقه‌مند به گردشگری صورت می‌گیرد، می‌تواند به‌عنوان راهکاری عملی برای رسیدن به توسعه پایدار گردشگری در این مناطق باشد.

 

*هزارجریب بهشهر،اولین گام در توسعه بوم گردی مازندران

استان مازندران به دلیل تنوع اقلیمی اش ظرفیت ایجاد اقامت گاه های مختلف بوم گردی را دارد و مناطق مختلفی را می توان در این حوزه شناسایی و معرفی کرد که اولین گام در این راه در سال 93 با صدور نخستین مجوز اقامتگاههای بوم گردی در هزارجریب بهشهر برداشته شد.این اقامتگاه با ظرفیت ۵۰ نفر و با ایجاد  فضاهای مختلف و نمادی از  نانوایی سنتی، کارگاه جاجیم بافی وصنایع دستی، آهنگری، آسیب آبی و حمام سنتی در هزار جریب بهشهر به بهره برداری رسیده است.

 

*احیای فرهنگ زیست محیطی در بوم گردی استان

تماشای زباله‌های تلنبار شده در حاشیه جاده‌ها و جنگل‌ها و پسماندهای ریخته شده داخل رودخانه‌ها که بوی تعفن‌ آن هر رهگذری را فراری می‌دهد، شاید برای مردم خودمان که هر تعطیلاتی که پا بدهد بار سفر می‌بندند و راهی جاده می‌شوند صحنه‌ای عادی شده باشد، اما برای گردشگر خارجی که اولین‌بار است طبیعت‌گردی در شهرهای شمالی کشورمان را تجربه می‌کند جز تعجب و افسوس به حال ما چیزی ندارد. رهاسازی زباله در دل طبیعت توسط گردشگران از مشکلات همه ساله شهرهای خطه شمالی و از جمله غرب مازندران در ایام مختلف سال و بویژه تعطیلات نوروزی است.اما یکی ازاهداف برنامه‌های بوم‌گردی محدود کردن و به حداقل رساندن تأثیرات منفی گردشگری بر طبیعت و فرهنگ جامعه محلی است. در بوم‌گردی معیارهای طبیعی با رعایت بالا‌ترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی و سیمای طبیعی منطقه باید رعایت شود تا زمینه حضور و اقامت گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده در محیط‌های فرهنگی و طبیعی فراهم کند.با وجود تمامی این مسائل اکوسیستم شکننده شهرهای شمالی از یک سو و نبود و کمبود مکان برای دفن زباله ها از سوی دیگر می طلبد که به طور ویژه و ملی به مشکل تولید و انباشت زباله بخصوص در ایام تعطیلات در مازندران نگریسته شود. اکوسیستم شکننده شهرهای شمالی از یک سو و نبود و کمبود مکان برای دفن زباله ها از سوی دیگر می طلبد که به طور ویژه و ملی به مشکل تولید و انباشت زباله بخصوص در ایام تعطیلات در مازندران نگریسته شود.با تمام اینها بایدگفت حال  زمان سرنوشت‌سازی‌ برای اقامتگاه‌های بوم‌گردی است که می‌تواند با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح و علمی گامی مؤثر در توسعه گردشگری پایدار بردارد یا آنکه با بی‌برنامگی و بی‌کفایتی مدیریتی و سپردن کار به افراد ناآشنا، بی‌تجربه و غیرمتخصص، مانند بسیاری از دیگر برنامه‌های گردشگری کشور، آنها را به مسیر نابودی بکشاند.