صنعت خودروی ایران؛ صرفا مونتاژ

سردار سید کمال هادیانفر، به برخی اظهارات غیر کارشناسی در مورد صنعت خودروی ایران پاسخ داده و معتقد است که برخی از این اظهارات از سر بی‌اطلاعی و برخی دیگر نیز از سر منافع شخصی بیان می‌شود.

بیش از دو سال پیش بود که سردار سید کمال هادیانفر، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی کشورمان از ضرورت ممنوعیت شماره‌گذاری پژو ۴۰۵ و پراید صحبت به میان آورد و با اولتیماتوم به خودروسازان اعلام کرد که این خودروها از سال ۱۳۹۹ به دلیل ایمنی کم دیگر شماره‌گذاری نخواهند شد، تصمیمی که گرچه با مقاومت‌هایی از سوی خودروسازان مواجه شد، اما در نهایت این حرف پلیس با همراهی افکارعمومی بود که به کرسی نشست و شماره‌گذاری سه مدل از پراید و سواری پژو ۴۰۵ متوقف و تولید این خودروها نیز برای همیشه به پایان رسید.

حدود دو سال پس از این اظهارات، اما بار دیگر اظهارنظری دیگر از رییس پلیس راهور فراجا مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت و این بار پس از حادثه تصادف زنجیره‌ای در محور بهبهان که در دی ماه سال ۱۴۰۰ رخ داد، هادیانفر در اظهاراتی تند از باز نشدن کیسه هوای خودروها و عدم ایمنی آنها انتقاد کرد. او برخی از خودروهای تولید داخل را به ارابه مرگ تشبیه و این سوال را مطرح کرد که چرا ارابه مرگ تولید می‌کنیم؟

انتقادات هادیانفر اما به همان یک مورد ختم نشد و علاوه بر او، سردار حسین اشتری، رییس پلیس کشور، سردار سید تیمور حسینی، جانشین پلیس راهور و شماری دیگر از مسئولان در انتظامی کل کشور نیز انتقادات تندی از وضعیت ایمنی و کیفیت تولید خودروهای تولید داخل بیان کردند. از جمله این انتقادات می‌توان به اظهارات اشتری در جلوگیری از شماره‌گذاری خودروهای غیر استاندارد  و نیز اظهارات صریح حسینی، جانشین راهور در کهکشانی توصیف کردن فاصله خودروسازان داخلی با استانداردهای روز اشاره کرد.

خودروسازانی که انتقاد پلیس از آنها با واکنش مثبت افکارعمومی مواجه شده بود، مدافعانی هم داشتند، از جمله برخی نمایندگان مجلس و چند مقام مسئول که اظهاراتی را دفاع از خودروسازان به زبان آورده بودند. البته پلیس نیز پیش از این بارها پاسخ خودروسازان و مدافعان آنان را داده بود که از جمله این موارد می‌توان به اظهارات سردار هادیانفر اشاره کرد که از خودروسازان خواسته بود به جای فرافکنی خودروی ایمن تولید کنند.

در ماه‌های اخیر اما برخی اظهارات در دفاع از خودروسازان افزایش یافت و البته پلیس هم پاسخ به آن نداده بود. از جمله این موارد می‌توان به اظهارات مصطفی میرسلیم از اعضای مجلس شورای اسلامی اشاره کرد. او مدتی قبل گفته بود:‌ «یکی از دلایل بی کیفیتی خودروی داخلی، شرایط تحریمی کشور است که در بسیاری از قطعات به خارج از کشور وابسته هستیم. البته بسیاری از قطعات خودرو در کشور ساخته می‌شود، اما ساخت برخی از قطعات، توجیه اقتصادی ندارد. من نزدیک به ۵۰ سال است که در صنعت خودروسازی هستم و هیچکس به اندازه من نمی‌تواند به این حوزه نقد کند؛ کما اینکه بیشترین نقد را به حوزه خودروسازی انجام داده‌ام، اما با افرادی مخالفم که گول وارادتچی‌ها را می‌خورند.»

میرسلیم در واکنش به ادعای بازنشدن ایربگ خودروهای داخلی در تصادفات جاده‌ای نیز گفته بود:‌ «این ادعا به هیچ وجه صحت ندارد و کسانی مدعی بازنشدن ایربگ خودروها هستند، خودشان در این تصادفات مقصرند. پلیس راهنمایی و رانندگی در جاده مه آلود از عبور و مرور خودروها جلوگیری نمی‌کند و بعد مدعی بازنشدن ایربگ‌ها می‌شود. حتی به فرض اینکه ایربگ خودروها هم باز نشود، یک نقص فنی است که باید برطرف شود. بازنشدن ایربگ ۱۰۰ خودرو بین ۹۰۰ هزار خودروی تولید شده، آماری ناچیز است. البته منظور بنده این نیست که نباید این ضعف‌ها را برطرف کرد چرا که حتی نقص فنی در ۱۰۰ خودرو هم زیاد است، اما نقص فنی خودروهای داخلی، نباید بهانه‌ای برای واردات باشد.» خودروسازان نیز بارها از عناوینی مانند زاویه تصادف؛ شدت و سرعت برخورد و … در توجیه نواقص ایمنی از جمله باز نشدن ایربگ‌ها صحبت به میان آوردند.

در مورد ایمنی خودروها عقب‌نشینی نخواهیم کرد

سردار سید کمال هادیانفر، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی به این اظهارات پاسخ داده است. او با بیان اینکه پلیس از مواضع خود در مورد ایمنی خودروهای تولید داخل عقب‌نشینی نخواهد کرد، گفت: نه تنها در مورد خودروهای تولید داخل، بلکه در  مورد خودروهای وارداتی نیز ما با حساسیت بر ایمنی آنها نظارت خواهیم کرد و اگر خودرویی ایمنی لازم را نداشته باشد، قطعا از شماره‌گذاری آن جلوگیری خواهد شد.

وی درباره برخی موضع‌گیری‌ها در دفاع از خودروسازان گفت:‌ ببینید ما گزارش‌هایی را می‌خوانیم و دیدیم که برخی از افراد موضع‌گیری‌های عجیب در این زمینه داشتند. خب گاهی بحث منفعت و سود این افراد وجود دارد، یا کارخانه دار هستند یا به نوعی نفعی از این وضعیت دارند. البته من در مورد این فردی که در مجلس هستند، نمی‌دانم آیا چنین موضوعی وجود دارد یا خیر. اما در مواردی دیده شده که افراد چون محل درآمد داشته یا کارخانه‌دار و … هستند، اظهارات عجیبی را بیان می‌کنند. به هر حال تاکید بر ارتقا ایمنی ممکن است منجر به وارد شدن ضرر به این گروه شود.

ضرورت توجه به منافع ملی، ایمنی و امنیت مردم

رییس پلیس راهور ادامه داد:‌ ما بارها گفته‌ام و خواهش کرده‌ام. از نمایندگان محترم مجلس، مسئولان، مدیران و تمام افرادی که در این حوزه صحبت می‌کنند خواسته‌ام که منافع ملی، ایمنی و امنیت مردم را در نظر بگیرند. ما به عنوان پلیس همه روزه شاهد تصادفات هولناکی هستیم، تقریباً هر دو سه روز یک آتش‌سوزی یا انفجار خودرو داریم خب چرا چنین حادثه‌ای باید رخ دهد؟ ‌ واقعاً نمی‌پذیریم که این تصاویر را هر روز در رسانه و تلویزیون پخش کنیم و مردم را نگران کنیم، اما مسئولان خودروساز شما که در جریان امور هستید و می‌دانید که اتفاقات و تصادفات هر روزه رخ می‌دهد، پس فکری هم برای آن بکنید.

وی اظهارات یکی از نمایندگان مجلس درباره باز نشدن ۱۰۰ ایربگ از میان ۹۰۰ هزار خودروی تولید شده و ناچیز بودن این رقم را نیز ناشی از عدم اطلاعات کافی دانست و گفت: به نظرم در این زمینه اطلاعاتی ندارند. فقط در یک  پارکینگ تصادفات که ما مستندات آن را به مجلس دادیم. ۱۰۷ دستگاه خودرو وجود داشت و از میان این ۱۰۷ دستگاه خودرو که تماماً از زاویه جلو یعنی از زاویه مناسب تصادف کردند، ایربگ ۹۷ دستگاه خودرو باز نشد، یعنی دود ۹۸ درصد ایربگ‌ها در این پارکینگ عمل نکرده بود. ما مستندات بررسی کارشناسی فنی این خودروها را به نمایندگان مجلس ارائه کردیم.

هادیانفر با تاکید بر اینکه در بحث کیفیت و ایمنی لازم است که از فرمایشات مقام معظم رهبری و تأکیدات ایشان پیروی شود، گفت: دولت همن باید اراده جدی درپیش بگیرد و برای ارتقا ایمنی خودروها پیشگام شود. البته نه اینکه بیایند و ایمنی را به شکل صوری ارتقا دهند. ارتقا ایمنی باید به صورت واقعی بوده و کیفیت محصول افزایش پیدا کند.

خودروی ملی نداریم؛ مونتاژ می‌کنیم

وی با تاکید بر ضرورت افزایش ایمنی و کیفیت خودروهای تولید داخل، گفت:  هرچند که باید بگویم ما خودروی ملی نداریم و اگر فردی بگوید خودروی ملی داریم، حرف نامربوطی زده است. ما در کشورمان کار مونتاژ را انجام می‌دهیم و قطعات خودروها را مونثاژ می‌کنیم.

رییس پلیس راهور با اشاره به دسته‌بندی رایج خودروسازان گفت:‌ در دنیا سه دسته در صنعت خودرو وجود دارد. دسته اول تولیدکننده‌ها هستند که شرکت‌هایی مبتکر و خلاق هستند، دسته دیگر مانند صنعت خودروسازی در چین است که کپی‌کار هستند و کار شبیه‌سازی از برندها را با همان اسم یا هر اسم دیگری که بخواهید انجام می‌دهند. دسته سوم اما شرکت‌هایی هستند که مونتاژ کار بوده و یک تکه از آن و از این و … را برداشته و با قراردادن آنها در کنار هم خودرویی را مونتاژ می‌کنند.   کشور ما در بخش سوم فعالیت دارد اما انتظار مقام معظم رهبری و مردم و پلیس این بود که در این سال‌ها باید تولیدکننده می‌شدیم نه اینکه مونتاژ کار باشیم. ما توانایی تولید موشک را داریم و واقعاً ساخت یک خودرو نسبت به یک موشک، سخت نیست.

وی درباره اینکه یکی آیا ممکن است امسال نیز شماره‌گذاری خودروهایی دیگر متوقف شود، گفت:‌ ما موضوعات و تصادفات را دسته‌بندی می‌کنیم. خودروهای ناایمن را  هم بر اساس تحلیل تصادفات، دسته‌بندی می‌کنیم البته برخی می‌گویند چرا پلیس تازه درباره خودروهای ناایمن شروع به اظهارنظر کرده است من قبلا هم گفتم و باز هم تکرار می‌کنم که به هیچ عنوان اینطور نیست. ما این موضوعات را از اواخر سال ۹۸ متذکر شدیم، چه کسی تولید پراید و پژو ۴۰۵ را متوقف کرد؟ تمام مستندات در این رابطه وجود دارد، آن زمان آقای سلیمانی، مدیرعامل وقت سایپا نزد من آمد و گفت که روزانه ۴۰۰ دستگاه پراید تولید می‌کنند یعنی در واقع کارخانه با تولید پراید می‌چرخید که ما گفتیم باید تولید پراید متوقف شود که با پیگیری‌های صورت گرفته از دولت وقت، معاون اول، وزارت صنعت و … تولید پراید و پژو ۴۰۵ متوقف شد و همه این‌ها همراهی و کمک کردند. پس اینطور نیست که بگویند پلیس به تازگی در این موارد صحبت کرده است و چنین اتهاماتی را نمی‌توان متوجه پلیس کرد. من قبلا گفتم و بازهم می‌گویم حالا که مقام معظم رهبری، مردم و پلیس مطالبه ارتقا ایمنی خودروهای تولید داخل را دارند، بهتر است به جای فرافکنی و توجیه، کیفیت تولیدات آنها افزایش پیدا کند.

تا سالها درگیر خودروهای ناایمن هستیم

هادیانفر افزود:‌ ببینید اگر همین حالا تولید یک خودروی نا ایمن متوقف شود، ما طی ۲۰ تا ۳۰ سال درگیر آن خواهیم بود. کمااینکه هنوز با پیکان درگیریم. در مورد پراید و پژو ۴۰۵ هم همینطور است و ما تا سال‌ها و ۲۰ – ۳۰ سال آینده درگیر آن و تصادفات ناشی از آن خواهیم بود.

رییس پلیس راهور فراجا با بیان اینکه تمام تلاش پلیس تولید خودروی ملی است، گفت: ما می‌خواهیم که خودروی ملی داشته باشیم، خودرویی که به آن افتخار کنیم که تولید ملی ماست. همچنین ایمنی و کیفیت  خودروهایی که هم‌اکنون مونتاژ یا وارد می‌شوند هم بالا برود، حرف ما این است که به عنوان مثال چرا در تولید خودرو از فولاد کم کربن استفاده نمی‌کنیم و از ورق سه لایه غیرایمن استفاده می‌کنیم که خودرو در هر حالت تصادف چه با زاویه مناسب چه غیرمناسب، مچاله شود و  سرنشینان در آن گرفتار شوند؟

وی درباره اینکه برخی از خودروسازان ادعا می‌کنند که دلیل باز نشدن کیسه هوا از سوی راننده است، گفت:‌ کیسه هوا راننده حتما باز می‌شود و حالت دستی و انتخابی ندارد. در این مواردی که گفتم حتی کیسه هوای راننده نیز باز نشده است. ببینید کیسه هوای راننده در تمام دنیا تابع دستی کردن و قفلی نیست و در صورت تصادف باید باز شود اما در برخی از خودروها این امکان وجود دارد که کیسه هوا سرنشین کنار راننده باز یا قفل باشد. این آمار در مورد  کیسه هوای راننده است که باز نشده است.