زباله پاداش جنگل نیست!

گزارش حرف از حال ناخوش جنگل های شمال؛

روزانه حدود ۷ هزار تن زباله در سه استان شمالی در جنگل دفن می‌شود

ساری – یاسر معافی / مزاياي فراوان جنگل در كشور بر كسي پوشيده نيست و فوايد آن علاوه بر تاثير بسيار زيادي كه در لطافت و شادابي هوا دارد،از نظر تنظيم اكوسيستم طبيعي، زيستگاه حيوانات، ذخاير ارزشمندي براي گونه‌هاي گياهي و جانوري محسوب مي‌شود به طوري كه بقاء و ادامه چرخه طبيعت بدون جنگل و منابع طبيعي امكانپذير نيست. علاوه بر نقش 1.73 درصدي جنگلهاي كشور در توليد ناخالص داخلي فوايد جانبي فراواني نصيب جامعه مي‌شود به طوري كه طي مطالعه‌اي كه يك مركز تحقيقات اقتصاد محيط زيست انجام داده، حداقل ارزش پولي 11 خدمت غير بازاري جنگل ها و مراتع كشور يعني تنظيم گازها، تنظيم شرايط اقليمي، تنوع ذخاير توارثي گياهي، گرده افشاني، كنترل بيولوژيكي، خاكزايي، تنظيم جريانات هيدرولوژيكي، كنترل فرسايش آبي، كنترل سيل،كنترل فرسايش بادي و اكوتوريسم جنگل‌هاي ايران سالانه معادل 426هزار و 629 ميليارد ريال برآورد شده است كه اين مقدار به تنهايي معادل 43 درصد كل ارزش توليد نا خالص داخلي كشور و چهار برابر ارزش افزوده بخش كشاورزي است.جنگل های شمال به دلیل تراکم بالای درختان و قابلیت تولید چوبِ بالا، تنها عرصه جنگلی کشور است که می توان با رعایت موازین علمی و بدون تخریب جنگل، از آن چوب برداشت کرد.
بدیهی است انبوهی و نزدیکی به دریا، شهرها و روستاهای مجاور این جنگل ها را به محیطی جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است. به نحوی که این جنگل های کوهستانی و سرسبز از مطلوب ترین مناطق گردشگری برای همه ایرانیان محسوب می شود و آمدن به این منطقه از آرزوهای بسیاری از مردم است.از حدود هشت هزار گونه گیاهی ایران، در حدود هزار و 800 گونه در جنگل های شمال وجود دارد که معادل 5/22 درصد است. از گیاهان موجود در جنگل های شمال 500 گونه، انحصاری این منطقه است که گونه های درختی شمشاد، اَنجیلی، سفید پَلَت و لَرگ از آن جمله آنها هستند. نزدیک به 160 گونه چوبی در شمال می روید در حالی که در تمام قاره اروپا فقط 40 گیاه چوبی وجود دارد. این امتیازات باعث می شود جنگل های هیرکانی در شمال ایران اهمیتی خاص داشته باشد. کاهش مساحت جنگل های شمال در چند دهه اخیر هشداری است که باید آن را جدی گرفت و سعی و کوشش همه جنگلبانان و مسؤولان و علاقه مندان محیط زیست باید برای جلوگیری از کاهش بیشتر این جنگل ها باشد.بهره برداری بی رویه، قاچاق چوب، تغییر کاربری اراضی، زمین خواری و برداشت بی رویه از عوامل تهدیدهای فراروی جنگل هاست. همچنین تغییر اقلیم و خشکسالی از دیگر عواملی است که سبب کاهش کمیت و کیفیت جنگل ها شده است.

معاون سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری گفت: در حال حاضر وضعیت جنگل های کشور به دلایل مختلفی اعم از نوسانات اقلیمی مناسب نیست لذا از تمامی مردم درایام نوروز تقاضا داریم که از جنگل به عنوان موجود زنده که در مرحله نقاهت دوران زندگی خود به سر می برند، بیشتر دقت کنند.عباسعلی نوبخت افزود: میزان اکسیژن تولیدی در هر هکتار از جنگل دو و نیم تن است که اگر این میزان را برای هر هکتار 2 هزار و 500 تومان محاسبه کنیم سالانه 90 هزار میلیارد تومان خدمات دهی ریالی از جمله اکسیژن به کشور است.وی با بیان اینکه بیش از 12 هزار میلیارد تومان جنگل های شمال اکسیژن تولید می کنند، عنوان کرد: یک درخت راش و بلوط با قطر تقریبی 100 و وزن چوب خشک معادل 2و نیم تن، 12 ونیم میلیون متر مکعب گاز کربنیک را در طول عمر خود جذب و به چوب خشک تبدیل می نمایند از این رو لازم است که سایر کارکرد های اقتصادی جنگل را مشاهده نماییم.نوبخت با بیان اینکه طبیعت جنگل به دلایل مختلفی مستلزم حمایت است افزود: از این رو با اجرای طرح تنفس در نظر داریم که به کمک عرصه های طبیعت بیاییم.وی با بیان اینکه تاریخ نهال کاری در کشور به 3 هزار سال پیش بازمی گردد افزود: ایرانی ها اولین مردمانی بودند که به طور منظم نهال کاری و جنگل کاری را آغاز کردند و باید گفت که در دوره هخامنشی جنگل کاری به طور منظم ترویج داده شد و همچنین در آیات مختلف قرآن نیز به پیرامون طبیعت اشاره شده است.معاون امور سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در ادامه یادآور شد: از 51 قطعه زمین که برای زباله است 39 مورد آن مربوط به عرصه های جنگلی، 12 مورد مربوط به مراتع شمال کشور است که از نظر سطحی حدودا 202 هکتار از عرصه های جنگلی و 214 هکتاری در طبیعت برای دفع و مدیریت زباله اختصاص داده شده که در مجموعه 458 هکتار از اراضی جنگل و مرکز به دفن زباله تخصیص یافته اند چه در عمل 471 هکتار در جنگل و مراتع شمالی کشور را شامل می شود.وی در خصوص آمار تولید زباله در استان های شمالی گفت: براساس آمار موجود روزانه در مازندران 3میلیون و 150 هزارتن، گیلان 2 هزار تن و گلستان هزار و 100تن زباله تولید می شود که اکثرا در عرصه های منابع طبیعی مدفون می شود و البته ناگفته نماند که این میزان تولید زباله تنها برای روزهای معمولی است نه در مناسبت های مختلف که گردشگر واردی کشور می شود حداقل 3 برابر میزان تولید افزایش می یابد.نوبخت با بیان اینکه سرانه تولید زباله در مازندران یک کیلو، گیلان 800گرم و گلستان 750 گرم است، اضافه کرد: همچنین در مازندران روزانه 753 لیتر شیرابه درون خود جای می دهد که این رقم قابل توجهی است و باید گفت که اکثرا زباله هایی که در محل های پایین جنگل ها دپو می شوند درختان آن خشکیده اند.معاون امور سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری با بیان اینکه 542 واحد معدنی در مساحت 3 هزار و 518 هکتار از جنگل های شمال را به خود اختصاص داده اند، افزود: البته 259 واحد فعال، 269 واحد غیرفعال و 14 واحد متروکه است، از این رو با توجه به حساسیت جنگل های شمال نیازمند توسعه هستیم.این مقام مسئول با بیان اینکه وجود دام در عرصه ها طبیعی شمال از اهمیت بالایی برخوردار هستند، گفت: تعداد دام های ترواربندی مجاز در عرصه های شمال براساس مستندات 2میلیون و 954هزار و 604 است که این میزان 270 روز در عرصه های جنگل های شمال در حال چرا هستند که اگر این میزان دام را طوری تربیت نماییم که روزانه یک اصل نهال را از بین برند سالانه 797 میلیون و 743هزار و 80اصل یک نهال به واسطه حضور دام در عرصه های شمال از بین می روند از این رو سه عامل اصلی نظیر دفن زباله، معادن و وجود دام جنگل های شمال را تهدید می کند.وی با توصیه به مردم در ایام نوروز تاکید کردو ادامه داد: از تمام عزیزانی که در طبیعت ایران چه جنگل و چه مرتع در این ایام حضور پیدا می کنند تقاضا داریم که مراعات حال اراضی را نمایند و با بریدن شاخه های جوان برای گرم شدن و پخت غذا و روشن کردن آتش و رها کردن محیط قبل از خاموشی آتش به طبیعت که مادر ماست آسیبی نرسانند و چنانچه افراد در صورت مشاهده این گونه مسائل با تذکر به افراد از اجرای آن امتناع کردند تقاضا داریم که با شماره 1504 اطلاع رسانی نمایند تا به بهترین شکل طبیعتی که حال ندارد را برای نسل های آینده باقی بگذاریم.