راز نجات ناقوس کلیسای آستاراخان

با سیر در تنها موزه دریایی مازندران می توان به راز نجات ناقوس کلیسای آستاراخان از دست بلشویکها و انتقال آن از این موزه پی برد.

به گزارش حرف آنلاین؛ تنها موزه دریایی مازندران در 150 کیلومتری مرکز استان به سمت غرب، در سالن اداره یکی از ساختمانهای اداره کل بنادر و دریانوردی استان مازندران واقع شده است که بازدید آن براحتی برای عموم آزاد نیست و باید هماهنگیهایی در این زمینه صورت گیرد و شاید بتوان گفت که درب آن براحتی به روی مردم عادی برای بازدید باز نمی شود.

در این موزه دریایی که در فضایی به وسعت حدود 100 متر مربع دایر شده است، می توان انواع ماکت های مختلفی از کشتی های قدیمی و تاریخی را به نظاره نشست، کشتی هایی که دیدن آنها اکنون دیگر رویا شده و شگفت آور است.

در قسمتی از موزه، تصاویری شامل نمایی از بندر نوشهر، اعضای گارد بندر، عکسی از تیم تجسس و نجات بندر، عملیات لایروبی توسط شناورهای ارس و خزر، تصویر قدیمی جمعی از کارکنان گارد، موتورخانه برق، دستگاه پرس تعمیرگاه، اولین ساختمان اداری بندر، تخلیه بار از شناور و مراحل ساخت بندر از سال 1309 تا 1318به نمایش درآمده است.

کشتی بادبانی باستانی

در مرکز این موزه، کشتی بادبانی مربوط به قرن 14 میلادی را می توان دید، این کشتی برای امور تجاری و مسافری مورد استفاده قرار می گرفت و در زمان خود از گروه شناورهای تندرو محسوب می شده است.

در کنار کشتی بادبانی، ماکت شناورد بادبانی دودکله نمایش داده شده که قدمت آن به 800 سال قبل از میلاد مسیح (ع) بر می گردد، این کشتی که از نوع دریانوردی بوده و برای حرکت در نوار ساحلی و سفرهای رودخانه ای ساخته شده بود و از ظاهر آن پیداست که مخصوص بزرگان و پادشان بوده است. این مدل کشتی در زمان هخامنشیان نیز استفاده می شده و دو تمساح موجود در کشتی نشانه قدرت و توان کشتی است.

کشتی با سوخت ذغالی

کشتی بهار در قسمتی دیگر از موزه توجه را به خود جلب می کند، این نوع کشتی که سوخت آن از ذغال تامین می شود با سیستم رانش پارویی پدالی براحتی توانایی عبور از اقیانوسها را کسب کرده است و در خدمت دریانوردان بوده است که از مزایای این شناور پدالی آن بوده که براحتی می توانستند در عمق کم رودخانه و بدون آسیب به سیستم رانش تردد کنند و اولین عبور موفقیت آمیز این کشتی در سال 1838 توسط ناوگان دویگان از اقیانوس اتلانتیک انجام شد و در سال 1905 با اختراع و نصب دستگاههای مخابراتی بر روی شناورهای فوق تعداد کثیری از آنها توانایی انجام مخابرات با شناورها و دوایر ساحلی را کسب کردند.

ماکت کشتی شهید رشیدی و یدکش فریدونکنار نیز در گوشه ای دیگر از موزه دریایی مازندران به چشم می خورد.

فانوس دریایی

در کنج موزه، فانوس دریایی وجود دارد که سازه ای بصورت یک مناره بلند است که در بالای آن یک چراغ دریایی با برد رویت بیش از 12 تا 50 مایل دریایی نصب شده است، فانوس دریایی برای خشکی، سواحل، جزایر، صخره های خطرناک و یا در آب ساخته می شود و در طول روز، ساختمان آن براحتی از دورقابل دیدن است و از طریق شکل، رنگ آمیزی بدنه و علائم مشخصه قابل شناسایی است و اغلب دارای اسم و شماره معین است و در برخی موارد دارای نگهبان است که وظایف دیگری شامل کنرل ترافیک و تماس رادیویی با کشتی ها، اطلاع رسانی و پاره ای از عوامل هواشناسی را دنبال می کنند.

نقشه دریای خزر، منحنی تغییر متوسط سالانه آب دریای خزر نسبت به سفراشل از سال 1308 تا 1418 به تصویر کشیده شده است.

در بخشی از این موزه، صادرات بندر نوشهر، شامل نارنگی، پرتغال، سیب، گوه، خشکبار، کشمش، انجیز شک، محصولات گیاهی، تره بار، ترانزیت کالاهای نفتی و غیرنفنی در قالب پوستری ارائه شده است.

تابلوهایی با طنابهای کوچک

جذاب ترین بخش این موزه تابلو پلاکهای مختلف نصب شده که طناب های کوچکی با گره های مختلف در آن نمایش داده شده است و شامل کوتاه کردن طناب، اتصال صیادی، حلقه نجات، جرثقیل دستی، گره لنگرف گره ساده، گره بشکه کش، گره 8، گره هشت دوبله و غیره نمایش داده شده است.

در قسمتی از موزه، ماکت بندر نوشهر وجود دارد که شامل ساختمان هواشناسی، پست های برق، انبار اسکله غربی، ترمنیال مسافربری، انبار دوقلو و … است.

در این موزه دریایی می توان با یدک کش عابد آشنا شد که برای انجام امور خدماتی و پهلودهی، جدا سازی کشتی در بندر با یدک کردن دیگر شناورها در آبهای آزاد از آن استفاده می شود، عمق آبخور آن 2.80 متر، طول 8.17، عرض 5.8 است.

کشتی کانیتنربر

کشتی کانتینر بر چند منظوره نسل جدید از شناورهای تجاری نیز در بخشی از موزه به چشم می آید، این کشتی همزمان با حمل کانتینر می تواند کالاهای عمومی و فله را درانبارهای خود حمل کند و دارای محلی برای فرود بالگرد آتش نشانی و امداد و نجات است.

در گوشه از موزه با راهنمابر میثم آشنا می شویم که برای خدمات دهی به راهنما و گروه پاس کشتی ها کاربرد دارد و حداکثر سرعتش 8 مایل دریایی است و 300 اسب بخار قدرت دارد.

کشتی تجاری ایران بصیر ساخت آلمان شرقی با تاریخ ساخت 1364 هجری شمسی و ماکت منطقه ویژه اقتصادی بندر نوشهرنیز در موزه دریایی مازندران به نمایش درآمده است که در این ماکت، فعالیت های تجاریف مناطق صنایع و شیلاتی، مرداب، مزارع، خطوط راه آهن، انبار راه آهن، ایستگاه تغییر بوژن و واگن و … مشخص شده است.

قطب نمای قدیمی ناو دماوند

دیدن قطب نمای الکترونیکی متعلق به ناو دماوند جمهوری اسلامی در موزه دریایی مازندران نیز جالب است که 28 سال در نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران فعالیت داشته است، این قطب نما دستگاهی است که بر مبنای آن خواص فیزیکی، ترکیب برداری با نیروی گشتاوری چرخش زمین به دور محورش و بعد از تاثیر عملکرد وزنه، کنترل ثقل و اعمال مهارهای در گردش و چرخش، تصحیح خطای راه، سرعت و عرض حقیقی جغرافیایی سکوی شمال حقیقی را نشان می دهد.

ناقوسی که از دست بلشویک ها در امان ماند

مهمترین بخش موزه دریایی مازندران، ناقوس کلیسایی به ارتفاع دومتری است که در کنج موزه وجود دارد و رازهایی را در خود نهان کرده است، این ناقوس در سال 1889 میلادی در شهر یارسلاو روسیه توسط استاد ایکناتیژور یونیک موسس کارخانه زنگ سازی ولویاشینکو و پسران ساخته شده است.

این ناقوس بوسیله تاجری بنام ترکین به شهر آستاراخان هدیه داده شد و به دستور مقامات آستاراخان هر زمان که کشتی ها بندر را ترک می کردند، این زنگ به نشانه سفری ایمن برای کشتی ها به صدا در می آمد و از سال 1930 بلشویکهای کمونیزم جنگی را علیه مذهب در شوروی سابق به راه انداختند که از جمله آن، از ابین بردن نمادهای مذهبی، ذوب کردن ناقوسهای کلیسا و استفاده از فلز آن در کارخانه های اسلحه سازی بود.

مقامات مذهبی شهر آستاراخان، برای در امان بودن این ناقوس آن را مخفیانه با کشتی از طریق دریا به بندر نوشهر فرستادند.

مدیرکل بنادر و دریانوردی مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ساخت قدیمی ترین بندر نوشهر در فاصله سالهای 1309 تا 1318 توسط دو شرکت هلندی و بلژیکی گفت: این بندر در سال 1319 با ورود نخستین کشتی تجاری حامل قطعات و ماشین آلات کارخانه ذوب آهن کرج راه اندازی شد.

منوچهر تاتینا افزود:  این بندر در حال حاضر با مساحت 40 هکتار و دارا بودن اسکله های تجاری، خدماتی و تجهیزات مناسب خشکی و دریایی سالانه بطور متوسط پذیرای 500 فروند کشتی از کشورهای حوزه دریای خزر است.

وی یادآور شد: بندر نوشهر با آبخور 5.5 متر، بیشترین آبخور را در بین بنادر شمالی کشور داراست و با توجه به بازسازی و توسعه اسکله های آن در آینده نزدیم به 6.5 متر دست خواهد یافت که این امر امکان ورود کشتی هایی با ظرفیت بالاتر را فراهم می کند.

تاتینا افزود: با تصویب مجلس شورای اسلامی از اردیبهشت ماه 90 بندر نوشهر به منطقه ویژه اقتصادی تبدیل و مکان بهره مندی تجار و سرمایه گذاران بخش خصوصی از مزایا و تسهیلات ناشی از قانون مناطق ویژه فراهم شده است.

مازندران سه بندر در امیرآباد، فریونکنار و نوشهر و 12 موزه صنایع دستی و مردمشناسی دارد که در هفته موزه، بازدید از موزه های استان رایگان است. سه موزه ساری، بابل و آمل موزه باستان شناسی و مردم شناسی است، گفت: سایر موزه ها مربوط به موزه مردمشناسی، صنایع دستی و آثار شهداء است.