جولان دست‌فروشان؛ بازار در تب بی‌رونقی

ساری – یاسر معافی: حال و هوای این روزهای بازار مازندران متفاوت‌تر از هر زمان دیگری است. نقدینگی در دست مردم کم است و از سوی دیگر کاسبان هم حال و روز خوشی از دست شرایط فعلی رکودی ندارند. مردم که جیب‌شان خالی است هم دلشان می خواهد خرید کنند و هم قدرت اقتصادی خود را در کفه ترازوی مقابل خواسته‌هایشان قرار می دهند تا شاید بتوانند هم خرید کنند و هم هوای جیب‌شان را داشته باشند.این روزها بازار استان شلوغ از جمعیت است اما نه جمعیتی که همه خریدار باشند، بلکه بخش عمده ای از این ازدحام را مردمانی تشکیل می‌دهند که حتی با کاهش تورمی که دولتمردان از آن خبر می‌دهند باز هم قدرت اقتصادی‌شان افزایش پیدا نکرده است. طرف مقابل داستان را مغازه دارانی تشکیل می‌دهند که در دالان‌های تو‌در‌توی بازار و پاساژهای مجلل کسب و کار خود را راه انداخته اند و این روزها از رکود کلافه شده اند. کسبه می گویند دست‌فروشان بازار آنها را کساد کرده اند، چرا که نقدینگی در دست مردم نیست و در مقابل دست‌فروشان می گویند که سهامداران جیب مردم شده‌اند؛ به این معنا که با بالا  و پایین رفتن موجودی جیب مردم، آنها نیز سود برده یا ضرر می‌کنند اما به هر حال حال و روز خود را بهتر از مغازه داران می‌دانند.معمولا با فرا رسیدن روزهای پایانی سال با توجه به فرهنگ و آداب و رسوم مردم بازار برخی اقلام گرم می‌شود.بازار آجیل و خشکبار در کنار بازار میوه و پوشاک همواره گرمای زیادی دارد. سفره هفت سین مردم مازندران بدون آجیل صفا و گرمی لازم را ندارد.در چند سال اخیر برخی تلاطم ها در بازار آجیل موجب دل آزردگی مردم شده و خاطرات تلخی را در روزهای پایانی سال برای آن‌ها رقم زد.سال‌های زیادی از عیدها نوروز که خبری از این تلاطم ها در بازار نبود نمی‌گذرد اما حال باید عید نوروز در ابهام بازارها باشد.بازارهایی که تحت تاثیر مسائل مختلف اقتصاد کلان کشور هستند. این ابهام در بازارها موجب شده خریدار و فروشنده هر دو دلهره داشته باشند و هیچ قضاوتی در قیمت‌ها در آستانه عید نوروز نکنند.در مجموع بازارهایی که بیشتر تحت تاثیر نرخ ارز هستند همواره در سال‌های اخیر دچار تلاطم بوده‌اند. اظهارات غیررسمی فعالان و فروشندگان بازار آجیل نیز این موضوع را گواهی می‌دهد.هر چند پرداختن به وضعیت موجود بازار آجیل و خشکبار کمکی به آرامش آن نخواهد کرد اما می‌تواند وضعیت و شرایط موجود را کمی مورد توجه قرار دهد.آخرین ماه سال است و مردم در تب‌و‌تاب برای خرید لوازم مورد نیاز و به رسم دیرینه ایرانیان نو و نوار کردن همه چیز برای سال نوی پیش رو.این روزها که کمتر از 20 روز دیگر به پایان سال مانده بوی عید همه جا را فراگرفته باشد خیابان‌ها شلوغ است اما بازار استان مازندران هنوز حال و هوای عید به خود نگرفته و به گفته مغازه‌داران و کاسبان رونقی در بازار وجود ندارد.

* حراج اجناس

سجاد یوسفی یکی از کسبه بازار ساری در گفت وگو با خبرنگار حرف گفت: طی دو سال گذشته اگر چه برخی کاسبان، مغازه‌های گرانشان در بازار را مدیون بالا رفتن تورم، نرخ دلار و افزایش قیمت ملک می‌دانند اما باز هم ترجیح می‌دهند که در مغازه‌هایشان را ببندند، پول‌ها را به بانک ببرند و با خیال راحت و به دور از مالیات‌بگیران دولت، به زندگی خود ادامه دهند. این مغازه دار بازار تصریح کرد: بسیاری از مغازه داران اجناس انبارهای خود را به حراج گذاشته و به همین دست‌فروشانی می‌دهند که حاشیه بازار را تصاحب کرده‌اند.اسماعیلی قلی تبار که در ساری مغازه آجیل و خشکبار دارد در مورد برگزاری فروش بهاره با بیان اینکه هر فردی که مجوز کسب نداشته باشد می‌تواند با خرید عمده در این نمایشگاه غرفه بگیرد، بیان کرد: از استان‌های مختلف در این نمایشگاه حضور پیدا می‌کنند و هزینه اجاره یک روز غرفه هم زیاد بوده و به صرفه نیست.

*قدرت خرید مردم استان پایین آمده

رئیس اتحادیه خواروبار و لبنیات مرکز مازندران گفت: همچنان رکود بر بازار آجیل حاکم است و  بخشی از رکود در بازار آجیل به دست‌فروشان برمی‌گردد.محسن مفیدی اظهار کرد: در حال حاضر آجیل مخلوط چهار مغز درجه یک با قیمت 66هزار، پسته فندقی 44هزار، پسته احدآقایی 50هزار، پسته اکبری 56هزار، بادام درختی 64 هزار، بادام هندی 80 هزار، نخود شور 18 هزار، فندق با پوست 40 هزار، مغز فندق 70هزار ، بادام زمینی ایرانی 28 هزار، بادام زمینی 18 هزار، تخمه ژاپنی اعلا 36 هزار و تخمه کدو 30 هزار تومان به‌صورت خرده‌فروشی در حال عرضه است.وی با بیان اینکه قیمت آجیل نسبت به سال گذشته افزایش چندانی نداشت، افزود: تنها قیمت بادام هندی نسبت به سال گذشته حدود 30 درصد رشد داشت.رئیس اتحادیه خواروبار و لبنیات مرکز مازندران با اشاره به اینکه همچنان رکود بر بازار آجیل حاکم است، اضافه کرد: به‌دلیل برف اخیر و خسارت بر مرکبات قدرت خرید مردم استان بسیار پایین آمده و مردم نمی‌توانند با خیالی راحت خرید کنند به‌طوری‌که برخی فروشگاه‌ها طی روز هیچ فروشی ندارند.مفیدی با اعلام اینکه بخشی از رکود در بازار آجیل به دست‌فروشان برمی‌گردد، تصریح کرد: دست‌فروشان مقابل مغازه‌ها و ابتدای چهارراه‌ها اقدام به فروش آجیل چینی، رنگ شده، سردخانه‌ای و یا آجیل سال گذشته با قیمت پایین می‌کنند که این موضوع موجب استقبال مردم می‌شود در حالی‌که از کیفیت بسیار پایینی برخوردار هستند.وی با بیان اینکه همچنان فروشندگان آجیل از فروش گلایه‌مند هستند، افزود: تصور ما این است در صورت ادامه این شرایط نمی‌توانند بازار فروشی همانند سال گذشته شاهد باشیم.رئیس اتحادیه خواروبار و لبنیات مرکز مازندران با تأکید بر اینکه لزومی برای واردات آجیل چینی در بازار وجود ندارد، خاطرنشان کرد: همه این اقدامات به ضرر اقتصاد مازندران تمام می‌شود.مفیدی بیان کرد: در حال حاضر اتحادیه خواروبار و لبنیات مرکز مازندران دارای 2هزار و 500 عضو فعال است.به هر حال، حال و هوای این روزهای بازار حکایتی از رونق ندارد، رونقی که شاید بیش از یک سال است که کسبه بازار آن را انتظار می‌کشند. رونقی که به گفته آنها، قطارش هنوز در ابتدای ریل قرار نگرفته است.