از سرطان‌های شایع در مردان چه میدانیم؟

روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در راستای اطلاع‌رسانی و ارتقاء سطح آگاهی مردم دیار همیشه‌سبز مازندران نسبت به میزان سلامتی خود و حفظ این گوهر ارزشمند دست به امری مهم زده و با ترویج فرهنگ خود مراقبتی سعی بر بالابردن سطح سلامت مردم مازندران دارد. در گزارشی که می‌خوانید ، سرطان‌های شایع در مردان و شغل‌های سرطان‌زا و راه‌های پیشگیری و مقابله با این بیماری را موردبررسی قرارداده ایم.

مقدمه

بدیهی است که بیماری سرطان مختص به یک گروه جنسیتی نیست و هم مرد ها و هم زن ها به آن مبتلا می‌شوند ، اما بعضی از انواع سرطان‌ها هستند که احتمال ابتلا به آن‌ها در مردان بیشتر است.

آگاهی از وجود ریسک سرطان و نشانه‌های احتمالی آن می‌تواند به شما کمک کند انتخاب‌های بهتری در مورد سبک زندگی خود داشته باشید و از سلامتی خود بهتر مراقبت کنید.

در ادامه گزارش به گفتگویی با دکتر حامد روحانی زاده رئیس مرکز بهداشت استان و معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان مازندران در رابطه با همین موضوع پرداخته‌ایم.

سرطان و چگونگی پیدایش ان

سرطان به دلیل تغییرات ژنتیکی در سلول‌ها ایجاد می‌شود. یک سلول طبیعی معمولاً پس از یک سلسله تغییر و تحول در ژن‌ها، به سلول سرطانی تبدیل می‌شود. در شرایط عادی سلول‌ها، در حد نیاز بدن و به‌صورت کنترل‌شده، رشد کرده و تقسیم می‌شوند. زمانی که ژنتیک سلولی تغییر پیدا می‌کند، سلول به‌طور غیرقابل‌کنترلی شروع به تقسیم می‌کند و سلول‌های اضافی به وجود می‌آیند، و اغلب تشکیل توده‌ای از بافت را می‌دهند که تومور نامیده می‌شود. این تومورها می‌توانند خوش‌خیم (غیر سرطانی) و یا بدخیم (سرطانی) باشند.

تحقیقات نشان داده است که بعضی عوامل، شانس ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. در طول زمان و تحت تأثیر چندین عامل، سلول‌های بدن سرطانی می‌شوند. توجه داشته باشید که سرطان مسری نیست. سرطان به دنبال ضربه یا کبودی ایجاد نمی‌شود. داشتن یک یا چند عامل خطر به معنی این نیست که مبتلابه سرطان خواهید شد. بیشتر افراد هرگز مبتلا نخواهند شد. بعضی افراد به عوامل خطر شناخته‌شده، حساس‌تر هستند.

دکتر حامد روحانی زاده معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره براینکه بیماری‌های غیر واگیر نظیر سرطان  یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی جهان و از  یکی مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر در جهان بشمار می‌رود ، افزود :  بعضی از سرطان‌ها قابل‌پیشگیری و درمان است، که  با خود مراقبتی و امید این امر میسر می‌شود. رئیس مرکز بهداشت استان  مازندران افزود:کهولت سن ، دخانیات ،کم‌تحرکی ، اضافه‌وزن، چاقی، رژیم غذایی نامناسب ، برخی مواد شیمیایی و مصنوعات خاص، برخی ویروس‌ها ، باکتری‌ها و هورمون‌ها و توارث از عوامل خطرساز شناخته‌شده سرطان می‌باشد.

علائم هشداردهنده سرطان

دکتر روحانی زاده زخم‌های بدون بهبودی، تغییر در خال‌های پوستی، وجود هرگونه توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی صدای طولانی‌مدت، اختلال بلع یا سوءهاضمه طولانی، استفراغ یا سرفه خونی، اسهال یا یبوست طولانی، خونریزی غیرطبیعی ادرار و مدفوع ، واژن ،نوک پستان، بی‌اشتهایی یا کاهش وزن بی‌دلیل و …از علائم هشداردهنده سرطان برشمرد.

وی همچنین با  اشاره بر اینکه  آشنایی با این علائم هشداردهنده و توجه به این علائم و مراجعه به‌موقع به پزشک اقدامی مهم و کلیدی است ، بیان داشت : . وجود این علائم به معنی تشخیص قطعی بدخیمی نیست لیکن نیاز به پیگیری دارد . تشخیص و شناسایی  این بیماری با پزشک است.

توجه به علائم هشداردهنده می‌تواند در تشخیص بیماری مفید بوده و به درمان  سریع و بدون فوت وقت  وموثر تر بیماری کمک کند. بنابراین هیچ‌گاه از ترس احتمال تشخیص سرطان از مراجعه به پزشک خودداری نکنید.

دکتر روحانی زاده با اشاره به رعایت موازین بهداشتی و داشتن سبک زندگی در پیشگیری از سرطان‌ها ، افزود : نگه‌داشتن وزن در محدوده طبیعی،تغذیه سالم، عدم مصرف دخانیات،  محافظت در برابر عفونت‌ها،فعالیت بدنی منظم، محافظت از پوست، رعایت نکات ایمنی در منزل و محیط کار، زندگی روانی،اجتماعی و معنوی سالم از راه‌های پیشگیری از سرطان است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران با یادآوری این امر که تشخیص زودهنگام سرطان در بسیاری از موارد شانس بهبودی کامل را افزایش می‌دهد، تصریح کرد : اقداماتی نظیر انجام معاینات منظم توسط فرد، انجام معاینات توسط پزشک و انجام آزمون‌های غربالگری به تشخیص زودرس سرطان، به‌خصوص در افرادی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند، کمک شایانی می‌کند.

دکتر حامد روحانی زاده رئیس مرکز بهداشت استان مازندران با اشاره عوامل خطرزای بسیاری که در محیط‌های کاری وجود دارد که می‌توانند ایجاد سرطان نمایند ، اظهار داشت : سالانه بیش از 7 میلیون نفر  در جهان در اثر بیماری سرطان می‌میرند.  حدود  40درصد این سرطان‌ها قابل‌پیشگیری بوده و با انجام مداخلات مؤثر در محیط‌های کاری و رفتاری  می‌توان از تعداد مبتلایان و عوارض ناشی از آن پیشگیری نمود .

وی همچنین بابیان اینکه سرطان شغلی درصدی از موارد سرطان را تشکیل می‌دهد ، گفت :این نوع سرطان گروه‌های خاصی از جامعه را در برمی‌گیرد و جهت جلوگیری و پیشگیری از این مهم معاینات دوره‌ای و رعایت مسائل شخصی توصیه می‌گردد.  معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران افزود: مواجهه هم‌زمان با برخی مواد شیمیایی و مصنوعات خاص مانند آزبست و کشیدن سیگار خطر ابتلا افزایش می‌یابد.

سرطان در استان مازندران

دکتر روحانی زاده گفت : طبق آمارهای موجود ، در استان مازندران سرطان مردان، در مقایسه با زنان حدود 5 درصد بالاتر گزارش‌شده است. وی با اشاره به شیوع انواع سرطان براساس گزارشات مرکز تحقیقات سرطان مازندران ، اظهار داشت: در مردان مازنی بروز سرطان معده در مقایسه با سایر سرطان‌های شایع رتبه نخست رادار است. وی گفت: سرطان‌های پروستات ،کلورکتال (روده‌ای )،ریه و خون جزو سرطان‌های شایع در استان مازندران می‌باشند.

دکتر روحانی زاده افزود:  مصرف غذاهای مانده، فست فود، غذاهای کنسروی، مصرف مشروبات الکلی و گوشت کبابی و استفاده بی‌رویه از سموم کشاورزی می‌توانند  ازجمله عوامل خطر در پدید آمدن سرطان معده تلقی گردند. وی  خاطرنشان  ساخت: استفاده از غذاهای سالم، اجتناب از گرم کردن چندباره غذاهای یخچالی و سرد و مصرف محصولات سالم ارگانیک کشاورزی مؤثرترین راه‌های پیشگیری سرطان معده  است .

وی ادامه داد: مشابه آنچه در مورد سرطان معده گفته شد سرطان روده هم عوامل خطر خود را دارد .که البته مصرف گوشت زیاد هم در آن مؤثر است و در مقابل مصرف مواد گیاهی و سبزیجات زیاد ابتلا به سرطان‌های روده را کاهش می‌کند.

دکتر روحانی زاده گفت: سایر سرطان‌های شایع در مردان که در  مردان مازندرانی نیز شایع می‌باشد سرطان‌های روده ، سرطان پروستات ، سرطان ریه ، سرطان‌های خون و سیستم لنفاوی می‌باشند .

رئیس مرکز بهداشت استان مازندران خاطرنشان ساخت: احتمال ابتلا به انواع سرطان، با رعایت اصول بهداشتی و حذف عوامل خطرساز مانند وزن بالا، مصرف انواع مواد دخانی ، استشمام هوای ناسالم و آلاینده‌های شیمیایی صنعتی و حاوی دود ، دست‌کم بیش از پنجاه‌درصد کاهش می‌یابد.