دستکندهای اشتهارد

در محدوده‌ی روستای «صحت آباد» و «قشلاق دایلر» شهرستان اشتهارد استان البرز یک مجموعه معماری دستکند صخره‌ای شناسایی شده است. در معماری دستکند، فضاهای دلخواه با برداشتن توده‌ی صخره‌ای و ایجاد فضای معماری در دل صخره‌ها ایجادشده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی این منطقه که به بیابان اشتهارد نزدیک است وجود چنین معماری صخره‌ای در این منطقه یک مورد خیلی خاص است که نیاز به رسیدگی ویژه دارد.

دستکندهای کشف‌شده در اشتهارد درواقع در یک نقطه بیابانی ایجادشده که در فاصله‌ی کمی از دامنه‌های جنوبی البرز قرار دارد و این امر موجب شده تا معماری دستکند اشتهارد تافته‌ای جدا بافته در قیاس با دیگر معماری‌های صخره‌ای ایران همچون میمند و کندوان باشد.
 کارشناسان باستان شناس استان البرز در محوطه‌ی دستکند به بقایای سفال‌هایی دست پیداکرده‌اند که بیشتر آن‌ها متعلق به دوران اسلامی و اواخر سده‌های سوم و چهارم تا دوره صفوی است، اما چند تکه سفال دوره اشکانی هم شناسایی شده است که کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه می‌تواند تاریخ دقیق شکل‌گیری محوطه را هویدا کند.
در نزدیکی این مجموعه معماری صخره‌ای شهرستان اشتهارد ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های ویژه‌ای همچون رود شور، دریاچه نمک، بیابان، کوه‌های رنگی، غار نمکی و بافت تاریخی شهرستان اشتهارد وجود دارد که همگی در کنار هم شرایط خاصی را در بحث گردشگری آنجا ایجاد می‌کند.