بیداری اسلام،تقابل و تهاجمات سرمایه داری

امروزه، گروه های اسلامی، از فعال ترین جریان های سیاسی جهان به شمار می روند. این گروه ها معتقدند جهان و جهانی شدن ارتباط تنگاتنگی با مذهب دارد. از این رو، اهمیت و نفوذ فزاینده اندیشه ها و نهادهای مذهبی آشکارا در سراسر جهان دیده می شود، به گونه هایی که سال 1992 م را سال بیداری اسلامی خوانده اند، در حالی که در 1964 م .غربی ها و شرقی ها اعتقاد داشتند اسلام در برابر تجدد گرایی یا مدرنیزاسیون کاملاً بی دفاع است. همچنین در سال 1979م. دولت آمریکا بیداری اسلامی را از عوامل نابودی جهان خواند و فعالان مسلمان به عنوان رزمندگان شرکت کننده در جنگی معرفی شدند که به اعتقاد سایروس ونس، وزیر خارجه وقت امریکا، در صورت وقوع ، احتمالاً می تواند منافع امریکا را به شدت به خطر اندازد. وی از این جنگ، با عنوان جنگ اسلام و غرب نام می برد. رهبران اتحاد جماهیر شوروی سابق نیز هیچ گاه ترس خویش را از بیداری اسلامی انقلابی و خطرات آن برای کشورشان کتمان نکردند. کارشناسان غرب و شرق، این همه سخن گفتن از بیداری اسلامی را ناشی از وقوع و استمرار پدیده انقلاب اسلامی می دانند.
پیوند میان بیداری اسلامی و انقلاب اسلامی
برای روشن تر شدن موضوع ، بررسی دیدگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی ضروری به نظر می رسد. امام خمینی(ره) فرموده است: «باید همان طور که ایران قیام کرد و دماغ مستکبرین را به خاک مالید، تمام ملت ها قیام کنند و این فساد را به زباله دان ها بریزند»«ما این نهضت را یک نهضت ایرانی نمی دانیم، بلکه نهضت اسلامی و نهضت مستضعفین در مقابل مستکبرین است. ای مستضعفان جهان! به پاخیزید و خود را از چنگال دشمنان بشر نجات دهید؛ بیش از این زیر بار ظلم نروید که خدا با مظلومان است.دیگر دنیا طوری نیست که ابرقدرت ها هر چه بخواهند، بکنند؛ مستضعفین باید به پا خیزند، همه ممالک باید حق خودشان را با مشت محکم بگیرند.
انقلاب اسلامی ایران،صدور افکار انقلابی و بیداری اسلامی جهانی:
انقلاب اسلامی ایران،نقطه آغازی برای خیزش تفکر اسلامی است.قرن بیستم با عقب‏نشینی‏ اسلام در پی ضعف و ناتوانی امپراطوری عثمانی آغاز شد؛اما پیروزی انقلاب اسلامی ایران‏ در سال‏های پایانی این قرن،آغاز دوره جدیدی از ظهور مجدد اسلام را نوید داد.اندکی پس از پیروزی انقلاب‏ اسلامی،یک روند فراگیر،نه فقط مسلمانان،بلکه تمام مستضعفان‏ جهان را به حرکت درآورد؛چرا که‏ مخاطب امام،مستضعفان سراسر کره زمین بود. انقلاب اسلامی ایران براساس مبانی‏ عقیدتی خود نوعی واکنش خشمگینانه‏ نسبت به اوضاع موجود نشان داد و نارضایتی خود را از نظم کنونی و جایگاه‏ اسلام در دوران معاصر به منصه ظهور گذاشت.از طرف دیگر با طرح عقاید روشنگرانه،نارضایتی خود را نسبت به‏ استراتژی دیگر جنبش‏های اسلامی برای‏ رسیدن به اسلام ایده‏آل ابراز نمود و ندای رهایی از جریان حرکت تاریخ را سرداد-جریانی که براساس مفروضات از پیش تعیین‏ شده مدرنیزاسیون بود-بر این اساس از یک طرف،خواهان افزایش توان مبارزاتی و تغییر الگوی عمل بود و از طرف دیگر،آلترناتیو مناسبی برای رهایی از وضع موجود و ایجاد وضع‏ مطلوب داشت.ازاین‏رو،می‏توان گفت مهم‏ترین عامل تأثیر انقلاب ایران بر جهان اسلام و حتی مستضعفان‏ کل جهان همان بعد ایدئولوژیک آن است. به این ترتیب،اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی،یک روند فراگیر،نه فقط مسلمانان،بلکه‏ تمام مستضعفان جهان را به حرکت درآورد؛چرا که مخاطب امام خمینی(ره)،مستضعفان سراسر کره‏ زمین بود: ایران مبدأ و نقطه اول و الگو برای همه ملت‏های مستضعف است.در تمام اقشار عالم،مسلمین به پا خیزند،بلکه مستضعفین به پا خیزند.وعده الهی که مستضعفین را شامل است و می‏فرماید که ما منت بر مستضعفین می‏گذاریم که آنها امام ما بشوند در دنیا و وارث باشند،امامت حق مستضعفین است.وراثت از مستضعفین است. مستکبرین غاصب‏اند،مستکبرین باید از میدان خارج شوند. در این میان،انقلاب اسلامی ایران،بیش از همه کشورهای حوزه خلیج فارس و خاورمیانه‏ سرمنشأ تحولات دامنه‏دار-از درون و بیرون-گردید.ایده‏های انقلاب سلامی،خودبه‏خود در منطقه خاورمیانه گسترش یافت و موجب بی‏ثباتی‏های داخلی در بسیاری از کشورها گردید. رژیم‏هایی چون عراق و عربستان سعودی که به عنوان باثبات‏ترین کشورهای منطقه در نظر گرفته می‏شدند . به شکل ناگهانی به آسیب‏پذیری خود پی بردند.هرچند ایران در تنش‏های‏ داخلی این کشورها مداخله مستقیم نداشت،اما کاملا واضح است که امواج انقلاب اسلامی تأثیر خود را گذاشته بود.کشورهایی که دارای جوامع شیعی بودند بیشترین تأثیر را از انقلاب‏ اسلامی دریافت کردند.ناآرامی‏های شیعیان در کشورهای کویت،بحرین،عراق و عربستان و …نشان داد که با ظهور انقلاب اسلامی آنها توانستند به ظلمی که دچار آن هستند،پی ببرند و دست به قیام بزنند.انقلاب ایران در افتخار و اعتماد به نفس مسلمانان چه سنی و چه شیعه و بدون توجه به ملیت یا تمایلات سیاسی آنها تأثیر بسیاری داشته است،به طوری که در سراسر جهان اسلام از یوگسلاوی و مراکش تا اندونزی و فیلیپین یک جنبش مردمی نضج‏ گرفت.این تجدید حیات اسلامی به شکل‏های مختلف ولی با بیان عقیدتی مرتبط با یکدیگر تجلی‏ یافته است.این نیروی مردمی اسلامی،مرزهای جغرافیایی را درنوردید؛از ایدئولوژی‏های‏ سیاسی و نظام‏های ملی فراتر رفت و به عنوان یک معضل جدی برای رژیم‏های محافظه‏کار حاکم بر این کشورها عنوان شد.
راهکار:
براساس آنچه گفته شد،موفقیت اسلام شیعی در ایفای نقش ایدئولوژی انقلابی ایران،تشیع‏ را به عنوان مهم‏ترین کارگزار در سطح ژئوپلیتیک شیعه و حتی جهان اسلام مطرح کرده است؛ به طوری که بسیاری از جنبش‏های اسلامی چه سنی و چه شیعی انقلاب اسلامی ایران را الگوی مبارزاتی خود قرار داده‏اند.در واقع انقلاب ایران به همان سان که در بعد نظری،در محدوده جغرافیایی خاصی محصور نماند و اهداف و آرمان‏های سیاسی اجتماعی جهانی را پی‏ریزی نمود،در حوزه عملی نیز استراتژی خویش را به گونه‏ای سامان داد،که دقیقا اهداف‏ جهانی و انسانی انقلاب را که برخاسته از عقاید یک انقلاب دینی و اسلامی است مورد توجه‏ قرار دهد و براساس راهبردهای همچون:عدم تعهد واقعی برمبنای اصول ایدئولوژیک، ایستارهای ضد استعماری،موقعیت منطقه‏ای و جغرافیایی،اهداف زیر را دنبال کند: گسترش‏ اسلام ناب(شیعی)،صدور انقلاب،تغییرات عمده در افکار عمومی و ایستارهای ملل محروم، حمایت از مستضعفان جهان،وحدت مسلمانان جهان،استقرار عدالت جهانی و…این اهداف در چالش با ساختار نظام بین الملل موردنظر امریکاست و به همین دلیل هژمونی آن را به مبارزه‏ می‏طلبد.
منبع: دفتر تبلیغات اسلامی، صحیفه امام، پیام امام به زائران بیت الله الحرام
صغری درویش نائیج