اخبار ویژه روزنامه حرف مازندران/ ۲۶ دی ماه

*رسانه رسمی روباه پیر بکار افتاد!

اخیرا بی‌بی‌سی فارسی در گزارشی به طرح مجدد برخی شبهات تکراری درباره عرضه نفت در بورس تهران پرداخته است.

بر اساس اخبار منتشره از نسیم، در حالی از ابتدای اجرای این راهکار ضدتحریمی، این رسانه به طور مداوم سعی در پیوند ماجرای بابک زنجانی و عرضه نفت در بورس دارد که اساسا این دو روش هیچ نسبتی با یکدیگر ندارند. باید توجه داشت که هرچند “مدل فروش نفت به بابک زنجانی” و “عرضه نفت در بورس” سازوکاری غیر از مدل فروش سنتی نفت کشور است که در دوره قبلی و فعلی تحریم‌ها مورد استفاده قرار گرفته، اما این دو سازوکار تفاوت‌های بنیادین بسیاری با یکدیگر دارند. در تجربه گذشته راهکار وزارت نفت برای جبران کاهش صادرات نفت کشور ایجاد کمیته‌ای 5 نفره برای ارتباط‌گیری با دلالان نفتی بود. این کمیته در یک سازوکار نامشخص و بدون اخذ تضامین لازم و با ارائه تخفیفات ویژه نفت را در اختیار دلالان نفتی قرار میداد فلذا شکل‌گیری فساد و پدیده‌هایی مانند بابک زنجانی در این سازوکار غیرشفاف دور از انتظار نیست. اما در مدل فعلی، نفت کشور در سازوکار رقابتی و شفاف بورس انرژی عرضه خواهد شد و بخش خصوصی توانمند داخلی با ارائه‌ی تضامین لازم نفت خام سبک ایران را خریداری خواهد کرد. در نتیجه اتفاقا با توجه به سازوکار بورس؛ عرضه نفت در بورس بهترین راهکار برای جلوگیری از ظهور بابک زنجانی‌ها است. از دیگر شبهات مطرح شده در گزارش بی‌بی‌سی میتوان به عدم بازگشت بهای نفت فروخته شده به بخش خصوصی اشاره کرد.طبق اطلاعیه سازمان بورس انرژی شرکت‌هایی که خواهان خرید نفت ایران ابتدا باید با دریافت کد معاملاتی هویت شرکت خود را مشخص کنند. سپس با پرداخت 10 درصد از بهای محموله تقاضا شده به صورت ریالی، میتوانند وارد فرآیند خرید نفت شود. درصورتی که شرکتی در سازوکار رقابتی کشف قیمت در بورس، با توجه به قیمت پایه تعیین شده، موافقت شرکت ملی نفت را اخذ کرد؛ آنگاه باید قبل از موعد بارگیری 10 درصد دیگر بهای محموله‌ی خریداری شده را به صورت ریالی پرداخت کند و ما به ازای 80 درصد باقی‌مانده ضمانت‌نامه بانکی با ارزشی معادل 1.25 برابر آن را به بورس ارائه دهد. همانطور که مشاهده می‌شود در سازوکار فعلی در واقع قبل از تحویل محموله‌ نفتی به خریداران بخش خصوصی تمام بهای محموله به صورت نقدی و ضمانت‌نامه بانکی از آنها اخذ می‌شود؛ در نتیجه در صورتی که شرکتی نتواند نفت خود را بفروشد و 80 درصد مابقی را به صورت ارزی تسویه کند؛ ضرری به منافع ملی نمی‌رسد زیرا در این حالت ضمانت‌نامه بانکی آن توسط شرکت ملی نفت ضبط شده و بهای نفت از طریق آن تامین می‌شود و به خزانه بازمی‌گردد. در نتیجه امکان ادعای عدم بازگشت بهای نفت در این روش از اساس باطل است. به طور کلی طرح این شبهات باعث می‌شود که مخاطبانی که با فرآیند فروش نفت در بورس آشنایی ندارند به اشتباه فکر کنند که این سازوکار همانند سازوکار قبلی باعث ایجاد فساد و ظهور بابک زنجانی‌ها میشود؛ در حالی که اساسا قواعد سختگیرانه و معقول اتخاذ شده مانع از بروز این اتفاقات می‌شود. همانطور که ذکر شد تکرار کلیدواژه‌‌ی بابک زنجانی و فساد برای انحراف اذهان عمومی از واقعیت این راهکار ضدتحریمی توسط بی‌بی‌سی فارسی مطرح می‌شود. در مجموع با توجه به اطلاعیه بورس انرژی به نظر میرسد که تمامی ضوابط لازم برای تضمین بازگشت بهای نفت فروخته شده در بورس در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب با عرضه نفت در بورس و استفاده از توانمندی بخش خصوصی در صادرات نفت، میتوان بخشی از کاهش درآمدهای نفتی را بدون هیچ گونه ریسکی جبران کرد. در نتیجه لازم است وزارت نفت تمام اراده خود را برای اجرای این راهکار ضدتحریمی و تداوم عرضه نفت در بورس قرار دهد.

 

*انفعال ظریف عامل اصلی گستاخی لهستان!

عدم عمل متقابل وزارت امور خارجه کشورمان  نسبت به برخی رفتارهای ناپسند کشورهای دیگر باعث گستاخی آنها شده است.

بر اساس اخبار منتشره از جهان به قلم امیر حمزه نژاد،   اقدام متقابل جزء مهم ترین مباحث مطرح در رابطه با مسئولیت بین المللی دولت هاست. اختصاص یافتن مواد 49 تا 53 از طرح 2001 مسئولیت بین المللی ناشی از رفتار خلاف دولت ها (بخش سوم از فصل دوم) بیانگر اهمیت این ضمانت اجرای بین المللی در خصوص نقض تعهدات است. اما در حوزه وزارت خارجه ایران آنهم در بالاترین سطح یعنی برخورد ناشایست با مردم ایران انفعال دیپلماتیک را در این جهت به وضوح شاهد هستیم. موضوع گرجستان که از سال گذشته آغاز شده است؛ چالشی است که چندی پیش وزارت خارجه ایران را درگیر خود کرد. در سال گذشته نیز خبر برخورد اهانت آمیز با دو زن ایرانی برای سفر به گرجستان شاهد بودیم. رسانه‌ها سعی کردند که دستگاه دیپلماسی ایران به ریاست «محمدجواد ظریف» را به واکنشی جدی در برابر این گستاخی کشور نه چندان مطرح در جامعه بین الملل ترغیب کنند اما حاصل این اقدامات دیپلماسی چیزی جز انفعالی نبود که حالا دیده می شود که برخورد زننده‌ای با ایرانیان در این کشور می شود و حتی کار به زندانی کردن و ضرب و شتم ایرانیان نیز رسیده است. چندی پیش بود که یکی از زنان ایرانی از برخورد اهانت آمیز و ضرب و شتم خود در مبادی ورود به کشور گرجستان خبر داد.  از موضوع فرار سرمایه ایران به گرجستان بگذریم که قرار بود در برجام حالت برعکس باشد و سیل سرمایه خارجی به کشور را شاهد باشیم، اینکه ایرانیانی که سرمایه خود را به کشور گرجستان می برند با رفتار زننده ای روبرو شوند دور از انصاف است و با عزت ایرانی که «حسن روحانی» در انتخابات سال 92 وعده داده بود فرسنگ ها فاصله دارد.

اما به نظر می رسد عدم برخورد مناسب با گرجستان سبب شده تا کشورهای دیگر مانند لهستان هم در مقابل ایران گستاخ شوند. در همین رابطه، «مایک پمپئو» وزارت خارجه آمریکا قصد دارد ماه آینده اجلاسی بین‌المللی درباره خاورمیانه و با محوریت ایران و قطعا بر ضد منافع کشورمان در لهستان برگزار کند. پس از این خبر وزارت خارجه کاردار این کشور را احضار کرد انفعال دیپلماتیک ایران در برابر گستاخی گرجستان و لهستان درحالی است که پیشتر رسانه‌های طرفدار دولت و وزیر خارجه چنان تصویر مقتدرانه‌ای از وزارت خارجه منتشر می کردند که این تصویرگری به یک شعار و ضرب المثل در میان عامه مردم تبدیل شده بود که «هرگز یک ایرانی را تهدید نکن». متاسفانه با برخوردهایی که در گرجستان و برخی کشورهای دیگر با ایرانیان و حتی دیپلمات‌های ایرانی شده است این تصویر نه تنها به شدت مخدوش شده است بلکه تصویر منفعلانه‌ دیگری در ذهن ایرانیان نقش بسته است.

اصل دیپلماسی فعال حکم می کند همه حوزه‌ها دیده و اقدام فوری و در خورد توجهی صورت گیرد تا کشوری در فضای بین الملل صدمه و آسیب جدی نبیند. اما به نظر می رسد که دیپلماسی ظریف بیشتر از همه معطوف به برجام و موارد آن شده است. موضوعی که حتی در حوزه داخلی هم با صحبت‌های اخیر وزارت خارجه درباره پولشویی و لوایح مربوط به FATF جنجالی تر هم شد. برجامیزه شده سیاست خارجی ایران و مغفول ماندن دیگر حوزه‌هایی که بر حسب اتفاق جزو وعده‌های انتخاباتی این دولت نیز بوده، موضوعی است که نمره کارنامه وزارت خارجه ظریف را پایین می آورد.